OSB’lerde, güneş ve rüzgar enerjisine yeni yatırım fırsatı

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından hazırlanan “Organize Sanayi Bölgesi Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”, Nisan ayında Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi. Düzenleme; OSB (Organize Sanayi Bölgesi) katılımcısının kendi ihtiyacı için elektrik üretim tesisi kurmasına ve OSB’ye ait teknik altyapı alanında geri dönüşüm ve bertaraf tesisi kurulmasına çözüm sağladı.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, OSB katılımcılarının kendi ihtiyaçları için rüzgâr ve güneş enerjisine dayalı elektrik üretim tesisi kurabilmesine imkân tanıdıklarını kaydetti. Değişiklikle OSB’de yer alan sanayi ve hizmet destek parselinin boş kalan kısımlarında katılımcının kendi ihtiyacı için gerekli olan rüzgâr ve güneş enerjisine dayalı elektrik üretim tesisi kurabilmesine imkân tanındı. Güneş ve rüzgâr enerjisine dayalı elektrik enerjisi üretim tesisleri, katılımcıya ait destek ünitesi kapsamında değerlendirmeye alınacak. Ayrıca geri dönüşüm sektöründen gelen talepler doğrultusunda; OSB’ye ait teknik altyapı alanında olması ve OSB müteşebbis heyet veya genel kurul kararı alınması şartı ile geri dönüşüm ve bertaraf tesislerinin OSB’lerde kurulması imkânı sağlandı.
OSBÜK: Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşu (OSBÜK) Yönetim Kurulu Başkanı Memiş Kütükcü, daha önce çatı ve cephe uygulaması ile sınırlanan OSB’lerde güneş enerjisi santrali kurulmasına dair yeni düzenlemelerin önemli olduğunu belirterek, “Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız tarafından yapılan yönetmelik değişikliği ile OSB’de yer alan sanayi ve hizmet destek parselinin boş kalan kısımlarında katılımcının kendi ihtiyacı için gerekli olan rüzgar ve güneş enerjisine dayalı elektrik üretim tesisi kurabilmesine imkan tanındı. Ayrıca yeni yönetmelikte, arsa tahsisinin iadesi veya iptali halinde katılımcıya iade edilecek tutarın, güncel parsel tahsis bedelinin üzerinde olamayacağı kuralı getirilmesi de sanayicilerimizin kaynaklarının daha etkin kullanılması açısından son derece yerinde bir karar olmuştur” diye konuştu.
OSBDER: Organize Sanayi Bölgeleri Derneği (OSBDER) Yönetim Kurulu Başkanı Hilmi Uğurtaş’ın görüşleri ise şöyle: “Elektrik tesislerinin kuruluyor olması, rüzgar ve güneş enerjisine şans tanınması, bölgelerin geri dönüşüm tesisleri kurulması gibi yeni düzenlemelerin OSB’lerin bugüne kadar ihtiyacı olan, talep ettiği konular olması nedeniyle önemli. Ancak Genel Kurul’a yetkisi bırakılmış çok önemli bir konu var, elektrik fiyatlarının gaz fiyatları genel kurul yetkisine bırakılmış. Ama Türkiye’de biliyorsunuz elektrik ve gaz fiyatları günlük değişiyor, bu konuda Yönetim Kurulları’na daha büyük yetki verilmesi gerektiğini düşünüyorum.”

Yenilenebilir enerjide rekor
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Türkiye'de 24 Mayıs'ta üretilen elektriğin yüzde 90'ının yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlandığını bildirdi. Bakan Dönmez, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, söz konusu oranla günlük elektrik üretiminde yeni bir rekora daha imza atıldığını kaydetti.
Paylaşımında "Milli enerjimiz yenilenmeye, yatırımlarımız meyvelerini vermeye devam ediyor" diyen Bakan Dönmez, şunları kaydetti: "24 Mayıs günü elektrik üretimimizin yüzde 90'ını yerli ve yenilenebilir kaynaklardan elde ederek günlük üretimde yeni bir rekora daha imza attık. Toplam elektrik üretimindeki yenilenebilir enerji oranları, hidrolik yüzde 43.7 yerli kömür yüzde 16.5, rüzgar enerjisi yüzde 14.5, güneş enerjisi yüzde 7.2, jeotermal enerji yüzde 5.3, biyokütle yüzde 2.6 ve diğer temiz kaynaklardan yüzde 0.2 oldu.”

Yönetmelik ne diyor?
ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK
MADDE 1 – 2/2/2019 tarihli ve 30674 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği:
MADDE 17- Aynı Yönetmeliğin 43’üncü maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinin (1) numaralı alt bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “1) Tesisin çalışması ve işletilmesi için gerekli olan, LPG tankı, yangın suyu deposu, arıtma tesisi, güneş ve rüzgâr enerjisine dayalı elektrik enerjisi üretim tesisleri ve benzeri destek üniteleri parsel içi ring yolu veya çevre yeşili üzerinde yer alamaz. Güneş enerjisine dayalı elektrik enerjisi üretim tesisleri, öncelikle çatı ve cephede kurulur. Statik ve mimari açıdan çatı ve cephe uygulamasının yapılamaması ya da ilave kapasiteye ihtiyaç olması halinde yerde kurulacak tesisin taban alanı, parsel alanının %25’ini geçemez. Bunun dışında parsel içindeki konumunun uygunluğuna, ilgili mevzuata göre OSB karar verir.”
MADDE 19 – Aynı Yönetmeliğin 54 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (9) numaralı alt bendi ve ikinci fıkrasının (c) bendi ile üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “9) Sanayi parselleri ile hizmet destek alanlarında katılımcının kendi ihtiyacı için kurulanlar hariç olmak üzere, güneş ve rüzgar enerjisine dayalı elektrik enerjisi üreten tesisler” “c) OSB’ye ait teknik altyapı alanında olması ve müteşebbis heyet/genel kurul kararı alınması şartı ile geri dönüşüm ve bertaraf tesisleri” “(3) Birinci ve ikinci fıkra haricinde, OSB’de kurulmasında sakınca görülen tesisler hakkında OSB’nin kuruluş protokolü çerçevesinde kurulması planlanan sektörler, mevcut sektör yapısı, kurulacak tesisin altyapı ve atık su arıtma tesislerine etkisi, herhangi bir olumsuzluk anında tetikleyici etkisi, insanların çalışma ve yaşam koşullarına etkisi gibi hususlar dikkate alınarak konu ile ilgili kurumlardan alınacak raporlar çerçevesinde karar verilir. İlgilinin Bakanlığa başvurması üzerine, OSB tarafından OSB’de kurulamayacağına karar verilen tesise ilişkin nihai karar, Bakanlık Makamından alınacak onay ile verilir.”

GTC, Türkiye’den dünya markası olacak
Sektöründe Türkiye’nin ilk özel Ar-Ge merkezinin kurulmasına öncülük eden GTC, çift taraflı cam cam güneş panelleri üretimi gerçekleştiriyor. Kendini ileri teknoloji şirketi olarak konumlandıran GTC, Türkiye’den dünya markası olma hedefiyle faaliyet yürütüyor. Niğde Bor Organize Sanayi Bölgesi’nde Mono PERC bifacial tipinde güneş hücrelerini üretmek için yatırım yapan GTC, yılın son çeyreğinde 100 MW kapasiteli GTC Güneş Hücresi Fabrikası’nı devreye almayı hedefliyor. Firmanın ihracatta ilk hedefi ise ABD.
GTC’nin temelleri Gıda Tekstil Cihaz Dış Ticaret Ltd. adıyla 1995 yılında İstanbul’da tekstil ihracatçısı olarak atıldı. Ana üretim merkezini 2009 yılında Adıyaman’a taşıyan firma, 2013 yılında güneş enerjisi sektörüne adım atarak çift tarafı cam/cam güneş panelleri üretimini gerçekleştiriyor.
Firmada 2017 yılında nevi değiştirdiklerini kaydeden GTC Güneş Sanayi ve Ticaret A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Çiğdem Besen, 2019 yılından bu yana iki yüzden de elektrik üretebilen çift yüzlü güneş hücreleriyle panelleri ürettiklerini söyledi. Firma, 115 kişi istihdam ediyor. GTC’yi rakiplerinden ayıran özellikleri elektrik üretiminde avantaj sağlıyor. Besen, sektörde anahtar teslim üretim hattı satın almayıp kendi imkanlarıyla üretim yaptıklarını belirterek, “Başlangıçta, 25 yeni mezun genç mühendis ekibimiz ve az kapasiteli flexible üretim geliştirme makineleri ile uzun Ar-Ge çalışmaları sonucu geliştirdiğimiz  kendi tasarımımız olan daha uzun ömürlü, yüksek güvenlikli, düşük sıcaklık katsayılı, yüksek kaliteli, çift yüzlü güneş hücreleriyle, çift taraflı cam/cam güneş panellerinin üretimini şu an 135 MW kapasiteyle gerçekleştiriyoruz. Hedefimiz GTC’yi ileri teknoloji şirketi olarak konumlandırıp, Türkiye’den dünya çapında bir marka yaratmaktır” diyor.

Ar-Ge gücüyle üretti TÜBİTAK’tan destek aldı
GTC, enerji alanında bugüne kadar TÜBİTAK destekli 3 büyük projeyi başarıyla tamamladı. Aynı zamanda devam eden 2 projesi bulunan firmanın ön değerlendirme aşamasında olan 2 projesi daha bulunuyor. Besen, “Türkiye’nin hemen hemen her bölgesinde
kullanılan cam cam güneş panelinde toplam 100 MW’lık referansa sahibiz. Bu konuda şu ana dek sadece cam cam modülü kurulmuş olan, Türkiye’nin tek ve en deneyimli üreticisiyiz” diye konuşuyor.
GTC, 2016 yılında Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından tescillenmiş, alanında Türkiye’nin ilk özel Ar-Ge merkezi olarak faaliyet yürütüyor. Besen, şunları söylüyor: “2013 yılında 25MW kapasiteye sahip üretim geliştirme hattı ile başlayıp hiç ürün satmadan 2016 yılına kadar 3 yıl üretimini yapacağı ürünün Ar-Ge çalışmalarını yapmış bir firmayız. 2014-2016 Ar-Ge çalışmaları, TÜBİTAK projeleri, ABD RETC’de 6000 saatlik dayanıklılık testinden geçmiş prototip ürün ve ürün sertifikalarını tamamladık. GTC, TÜBİTAK projesi olarak tamamlanan sıcak iklimlere dayanıklı, uzun ömürlü, yüksek güvenlikli, düşük sıcaklık katsayılı, çift tarafı cam cam panelin patentini almıştır.”
GTC, ürünü sertifikasyon sürecinden başarılı geçtikten sonra 2017 yılı başından itibaren ürününü pazarlamaya başlayarak 2017 yılında tam kapasitesi olan 25 MW’lık panel üretimini sağladı. 2017 yılı sonunda üretim hattına yapılan ek yatırım ile üretim hattı yıllık 135 MW üretim kapasitesine yükseltti. 2018-2019 yılında TÜBİTAK Projeleri’nde prototip çift yüzlü hücre çalışmasında ön yüzde verimliliği yüzde 22’yi geçmesi ile büyük bir başarı elde ettiklerinin altını çizen Besen, “Ayrıca daha yüksek güçlü FV sistemler için güneş paneline entegre mikro evirici tasarımını da gerçekleştirdik. Bundan sonraki hedefimiz, Ar-Ge odaklı yapmış olduğumuz çalışmalara son hızla devam edip, her zaman diliminde daha yüksek güçlü güneş paneller üreterek GTC’yi bir dünya markası haline getirmektir” açıklamasını yapıyor.

GTC, Niğde’de Mono PERC bifacial tipinde güneş hücrelerini üretecek
GTC, bu yıl Re-Pie Teknoloji Girişim Sermayesi Yatırım Fonu ile ortaklık kurarak önemli bir yatırıma başladı. Niğde Bor Organize Sanayi Bölgesi’nde Mono PERC bifacial tipinde güneş hücrelerini üretecek olan GTC, yılın son çeyreğinde 100 MW kapasiteli GTC Güneş Hücresi Fabrikası’nın devreye alma çalışmalarını sürdürüyor. Çiğdem Besen, yatırıma ilişkin şu bilgileri veriyor: “Bu yatırımla birlikte yine GTC’nin Adıyaman tesisinde üretilmekte olan çift tarafı cam cam güneş panellerinde yerlilik oranı yüzde 66’lara kadar çıkacak. Bu hücre yatırımıyla GTC güneş panelleri, yerli ve milli ürün olarak, yüzde 21’in üzerinde verimlilikle alanındaki diğer yabancı ürünlerden ayrışacaktır. Hem yurtiçi hem de yurtdışı pazarlara satılabilir bir ürün olarak enerjide dışa bağımlılığın azaltılması alanında Türk sanayisine değerli katkılar sunabilmeyi hedeflemekteyiz.”

“Yeni düzenleme yenilebilir enerjiye ilgiyi artıracak”
Organize Sanayi Bölgeleri’nde güneş ve rüzgâr enerjisi üretiminin önünü açan OSB Yönetmeliği’nin sektör açısından önemli bir gelişme olduğunu paylaşan Çiğdem Besen, şunları ifade ediyor: “GES yatırımları için yapılan yeni yönetmelikteki düzenlemeler ve elektrik birim fiyatlarındaki artış yatırımcılarımızın öz tüketim modeline olan ilgisini artırmıştır.

Türkiye’nin bütün bölgelerinde yer alan OSB’lerdeki müşterilerimize;
• Yangın güvenliği konusunda AA sertifikası olan tek güneş paneli olarak,
• m2’de en yüksek verimi verebilen güneş paneli olarak,
• 6X dayanımı dediğimiz normal IEC testlerin 6 katına kadar zorlandırılmış yıpranma testlerinden başarıyla geçmiş en uzun ömürlü güneş paneli olarak,
• GTC tasarımı olan kendi çatı montaj sistemi ile m2’deki en hafif güneş paneli olarak  hizmet vermekten memnuniyet duyarız.”

Çiğdem Besen, yenilebilir enerji alanındaki yatırımın sanayiciye sağladığı faydaya da değiniyor: “Öz tüketim modeline dayalı güneş enerjili bir sistemde, sözleşme gücüne bağlı olarak fabrika, ihtiyacı olan elektriği kendisi çatı, cephe veya araziye kuracağı GES ile üretebilmektedir. Ürettiği bu enerji fabrika tüketiminde kullanıldığı takdirde, dağıtım, iletim gibi şebekeden aldığı aktif enerji bedeline ödediği ekstra bedeller ödenmediği için daha düşük bir maliyet ile fabrikanın enerjisi sağlanmış olmaktadır. Eğer amaç diğer paneller kadar  elektriği üretmek ise; GTC panelleriyle görece daha ufak bir sistem kullanarak aynı elektriği üretmek mümkündür. Bu şekilde yatırım bütçesi en düşük seviyede sınırlandırılabilir. Hem de diğer sistemlere göre çok daha emniyetli ve daha uzun dayanacak olan geri dönüşüm süresi de aynı olan bir sistem tasarlanabilir.
Eğer amaç kurulum alanından elde edilebilecek en yüksek kapasitedeki elektriği üretmekse GTC sistemi diğer sistemlerle aynı kurulum gücünde olacaktır. Ancak en kötü koşullarda en az yüzde 5 diğer sistemlere göre daha fazla elektrik üretecektir. Diğer paneller en fazla 25 yılda yüzde 80 verim garantisi verebilirken GTC, 30 yılda yüzde 84 verim garantisi vermektedir. Bu garanti uzun vadede yatırımcının elektrik maliyetini 2.5 cent’in altına çekebilmektedir.”
Bu sayede yatırımcı için elektrik fiyatının reel olarak yarı yarıya düştüğünü kaydeden Besen, “Böyle önemli bir kazanç elde edilirken kullanılan güneş enerji sisteminin;
• Hiç karbondioksit salgılamadığını,
• Bitkilere ve hayvanlara zarar vermediğini,
• Toprak ve suya herhangi bir etkisi olmadığını,
• Üstelik kullanılan GTC Güneş Panelleri’nin diğer paneller gibi plastik veya PVC içermediğinden tamamen geri dönüştürülebilen çevre dostu malzeme olduğunu belirtmeliyiz” diyor: