2021’de ihracatçılara destekler 4.1 milyar liraya çıktı
Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan’ın katılımıyla; Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Aralık ayı ve 2020 yılı genel ihracat rakamlarını Ankara’da açıkladı.
Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, 2021’de ihracatçılara desteklerini 4.1 milyar liraya çıkardıklarını açıkladı. TİM Başkanı İsmail Gülle, “Pandemiye rağmen 2020 ihracatta rekorlar yılı oldu” dedi.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan’ın katılımıyla Aralık ayı geçici dış ticaret verilerini, Ankara’da düzenlenen 2020 Yılı Dış Ticaret Değerlendirme Toplantısı’nda açıkladı. 61 ihracatçı birliği, 27 sektör ile 100 bin ihracatçının tek çatı kuruluşu olan TİM’in paylaştığı verilerde; Genel Ticaret Sistemi’ne (GTS) göre; 2020 Aralık ayında Türkiye’nin ihracatı, pandemi koşullarına rağmen geçtiğimiz yılın aynı ayına göre, yüzde 16 artışla 17 milyar 844 milyon dolara ulaşarak Cumhuriyet tarihinin en yüksek aylık ihracat rakamı oldu.
2020 yılı ihracatı 169 milyar 514 milyon dolar ile Yeni Ekonomi Programı 2020 ihracat hedefi olan 165.9 milyar doların üzerinde gerçekleşmesiyle ihracat ailesi önemli bir başarıya imza attı. Aralık’ta 22 sektör ihracatını artırdı, özellikle 8 sektörün (elektrik-elektronik, makine ve aksamları, hububat, mobilya, iklimlendirme sanayii, yaş meyve, halı, su ürünleri ve hayvansal mamuller) en yüksek aylık ihracat rakamlarına ulaşması dikkat çekti, 1794 firmanın (89 milyon 289 bin dolarlık ihracat) ilk kez ihracata katılmasıyla da rekor kırıldı. Aralık’ta otomotiv sektörü liderliğini korurken; onu kimyevi maddeler, hazırgiyim, çelik, elektrik-elektronik, makine, demir ve demir dışı metaller, hububat, tekstil, mobilya izledi.
6 sektör yıllık bazda rekor kırdı: Geçtiğimiz yıl hububat (7 milyar 301 milyon dolar ihracat), mobilya (5 milyar 567 milyon dolar), çimento (3 milyar 760 milyon dolar), yaş meyve sebze (2 milyar 731 milyon dolar), halı (2 milyar 605 milyon dolar), meyve sebze mamulleri (1 milyar 684 milyon dolar) sektörleri yıllık bazda rekor kırdı. 2020 genelinde toplam 23 sektör 1 milyar dolar ihracat rakamını aştı, 25 milyar 549 milyon dolarlık ihracatla otomotiv sektörü liderliğini korurken; 18 milyar 263 milyon dolarla kimyevi maddeler sektörü ikinci, 17 milyar 143 milyon dolarla hazırgiyim sektörü üçüncü oldu. Bu sektörleri çelik, elektrik-elektronik, demir ve demir dışı metaller, makine ve aksamları, hububat, tekstil ve mobilya izledi. 2020’de toplam Covid-19 ürünü ihracatı da yüzde 233 artışla 1.2 milyar dolar olarak gerçekleşti. 17 il tarihlerinin en yüksek ihracat rakamlarına ulaştı.
“2020 yılını ihracatta tarihi bir rekor ile kapattık”
mTicaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Türkiye’nin tüm dünya ile birlikte önemli bir sınav verdiğine ve vermeye de devam ettiğini, süreci mümkün olan en az kayıpla atlatabilmek için devletin, tüm imkanlarını seferber ettiğini, salgının ve belli başlı diğer küresel ve bölgesel faktörlerin gölgesinde bir yılı geride bıraktıklarını, 2020’de dış ticarette önemli bir direnç sergilediklerini, dünya ekonomisinin 2021’de yüzde 5.2 büyüyeceğinin tahmin edildiğini söyledi.
Aralık’ta ihracatın, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 16 artışla 17 milyar 844 milyon dolar gerçekleştiğini, bunun tüm zamanların en yüksek aylık ihracat tutarı olduğunu kaydeden Pekcan, 2020 yılını ihracatta tarihi bir rekor ile kapattıklarını açıkladı: “2020 yılını 169.5 milyar dolarlık ihracatla kapamış olduk. Başta Avrupa Birliği olmak üzere, pek çok ihracat pazarımızda yaşanan ciddi ekonomik küçülmeye ve dış talep daralmalarına rağmen gerçekleştirilen 169.5 milyar dolarlık ihracat, ihracatçımızın başarısıdır, Türkiye’nin başarısıdır.”
OVP hedefi aşıldı: Pekcan, 2020’de gerçekleştirilen 169.5 milyar dolarlık ihracatla Orta Vadeli Program’da 2020 yılı için hedeflenen 165.9 milyar dolar ihracat hedefinin aşıldığına dikkat çekti: “2020 yılı Aralık ayı ile gelen en yüksek aylık ihracat rekorunun yanında, 2020 yılı son çeyreği itibarıyla 51.2 milyar dolarlık ihracatla en yüksek çeyrek dönem ihracat rekoru da kırılmıştır.”
“2020’de ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 77.3”: Bakan Pekcan, 2020’de ihracatın ithalatı karşılama oranının yüzde 77.3 iken altın hariç tutulduğunda ise yüzde 85.8 olarak gerçekleştiğini paylaştı.
2020’de ihracat rekoru kırılan 44 ülke: Bakan Pekcan, “2020 yılında ülkelere göre ihracatta, ihracat rekoru kırdığımız 44 ülke bulunmaktadır” dedi. 2020’de 18 bin 123 firmanın ilk kez ihracat yaptığını paylaşan Pekcan, ithalatta; cep telefonu ve tablet gibi elektronik ürünlerin ithalatının artışının etkili olduğunu anlattı. Salgının tüm dünyada en fazla turizm ve taşımacılık gibi hizmet sektörlerini vurduğunu aktaran Pekcan, tedarik zincirlerinde küreselleşmenin yerini bölgeselleşmenin aldığı ‘adalaşma’ dönemine girildiğini, salgından Türkiye’nin konumunu güçlendirerek çıktığını ifade etti.
Bakan Pekcan, ‘Güçlü İç Ticaret, Güçlü Dış Ticaret’ hedefi doğrultusunda Türkiye’yi ticarette cazibe merkezi haline getirecek projeler geliştireceklerini açıkladı. Pekcan, geçen yıl ihracatı destekleyici pek çok adım atıldığını, özellikle pandemi süreci de dikkate alınarak iş insanları ve ihracatçıya yönelik hizmetlerin etkinlikle sürdürüldüğünü, Bakanlığın tüm faaliyetlerinin 2021’de de aynı titizlik ve etkinlikle süreceğini, pek çok yeni çalışmanın da hayata geçirileceğini anlattı: “Eximbank 2020 Yılı Faaliyetleri ve Stratejik Dönüşüm Programı, yurt dışı müteahhitlik ve müşavirlik faaliyetlerimiz, kaçakçılıkla mücadele çalışmalarımız, yeni ürün güvenliği yasamız ve etkileri, esnaf ve kooperatifçilik çalışmalarımız, iç ticaretin düzenlenmesine yönelik faaliyetlerimiz ve yıllık e-ticaret verilerinin açıklanması gibi çalışmalarımızın tanıtımı kapsamında sizlerle yakın zamanda yeniden bir araya gelebilmeyi ümit ediyoruz.”
Pekcan, açıkladığı rekorların, Türkiye’nin dış ticaretteki dinamizmini göstermenin yanı sıra 2021 yılı için de umut ve güç veren çok önemli göstergeler olduğunu dile getirdi: “Umuyoruz, 2021 ve sonrasında ülkemizin gerçek potansiyelini değerlendirecek ihracatlar yaparak, katma değerli ihracatımızı artırarak ülke olarak hedeflerimize, doğru yolumuza en iyi şekilde devam edeceğiz."
“2021 yılında ihracatçılara desteğimizi 4.1 milyar liraya çıkardık”: Bakan Pekcan, ‘e-Ticaret Olarak KOBİ’lerin Yanındayız’ kampanyasından yaklaşık 135 bin KOBİ’nin yararlandığını, 3 bin 761 KOBİ’nin ilk defa e-ticaretle tanıştığını ve KOBİ’lere vadesinden önce 1.2 milyar lira aktarıldığını paylaşan Pekcan, “2021 yılında ihracatçılara desteğimizi 4.1 milyar liraya çıkardık” dedi ve ihracatçı portföyü içindeki KOBİ oranının yüzde 71 olarak gerçekleştiğini dile getirdi.
İhracatçılara sunulan destekleri “Destek Yönetim Sistemi” ile tek bir çatı altında birleştirdiklerini hatırlatan Pekcan, tüm desteklere e-Devlet aracılığıyla çevrim içi başvuru imkanı sağladıklarını aktardı ve 17 bin 514 ihracatçıya hususi damgalı pasaport temin ettiklerini, e-Ticaret hacminin 2020’nin ilk 6 ayında yüzde 64 arttığını, 139 kooperatife 14.3 milyon lira hibe desteği verildiğini paylaştı. Pekcan, “İngiltere ile ticaretimizin imzalanan yeni STA (serbest ticaret anlaşması) sayesinde daha da gelişmesini umuyoruz” dedi. Pekcan, yüksek teknolojili ihracata ilişkin imkanları daha da artırmak amacıyla serbest bölgelere yeni bir nitelik kazandırdıklarını ve ‘İhtisas Serbest Bölge’ modelini hayata geçirdiklerini, ilk olarak İstanbul İhtisas Serbest Bölgesi’ni belirlediklerini ve 30’u aşkın firmaya ruhsat vererek yeni yatırımların önünü açtıklarını anlattı.
Yurt dışı lojistik merkezler: Pekcan, Türk ürünlerinin rekabetçiliğinin artırılması ve dünya pazarlarına daha kolay ulaşması amacıyla çok önemli bir karar olan “Yurt Dışı Lojistik Merkezlerinin (YDLM) Desteklenmesi Hakkında Karar”ın yayımlandığını anımsatarak, söz konusu Karar uyarınca, ihracatçıların talep ve ihtiyaçları çerçevesinde yurt dışındaki kritik noktalarda kurulacak lojistik merkezlerinin Bakanlıkça desteklenebileceğini kaydetti.
YDLM’lerin Türk ihracatçısının yurt dışı tedarik ve dağıtım süreçlerine önemli katkı sağlayacağını anlatan Pekcan, merkezlerin, Türkiye’nin yurt dışı pazara erişim ve ihracat kapasitesine orta ve uzun vadede büyük ve kalıcı bir etki yapabilecek nitelikte olduklarını dile getirdi.
Avrupa Yeşil Mutabakatı: Pekcan, ülkeyi Avrupa Yeşil Mutabakatı (AYM) kapsamında öngörülen değişikliklere hazırlamak ve gerekli uyum çalışmalarını başlatmak üzere, Bakanlığın koordinasyonunda ve ilgili tüm kurumların katılımıyla bakan yardımcısı düzeyinde AYM Çalışma Grubu kurulduğunu anımsatarak, “Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması’nın Gümrük Birliği kapsamında ticari bir engele dönüşmemesi, AB ve ülkemiz sektörleri arasında işbirliklerinin geliştirilmesi ve ülkemizin AB finansman mekanizmalarına erişimine yönelik beklentilerimiz gündeme getirilmektedir” dedi.
2021 ihracat hedefi: 184 milyar dolar
“Dünya mal ticaretinde bu yıl tarihimizde ilk defa yüzde 1 paya ulaşacağız”: TİM Başkanı İsmail Gülle, ‘Yeni Normal’in ilk yılı olan 2021’de ihracat hedeflerinin 184 milyar dolar olacağını söyledi: “Geçtiğimiz yıl, ihracat ailesi, 226 ülke ve bölgeye ihracat gerçekleştirdi. Rekorlara alışkınız, fakat böylesine zorlu bir atmosferde, rekorlara imza atmak, gerçekten takdiri hak ediyor. Dünya mal ticaretinde bu yıl tarihimizde ilk defa yüzde 1 paya ulaşacağız. Bugün ülkemiz, yılı pozitif büyümeyle kapatıyorsa, bunda en büyük pay sanayicinindir, ihracatçınındır. ‘Made in Türkiye’ markasını, Dünyanın dört bir köşesinde güçlendirmeyi sürdüreceğiz. Artık Türk İhracatçısı neredeyse kendisiyle yarışır hale geldi. Hedefimiz dış ticaret fazlası veren Türkiye ve bunu Allah’ın izniyle başaracağız.”
2021’in ihracat hedefi, ardından da 200 milyar dolar eşiğini aşmak için pazar çeşitliliği ve küresel ticaretteki payı artırmak gerektiğini vurgulayan Gülle, diplomasi ve ticaret diplomasisi faaliyetlerinin geliştirilerek sürdürülmesinin Türkiye markasına 2021 yılında da büyük katkılar sunacağını ifade etti: “2021’de ‘Güçlü ihracat için, güçlü finansman’ diyerek, ihracatçılarımızı olası dalgalanmalardan koruyacak desteklerin uygulamaya geçirilmesiyle mevcut başarılarımızı daha da ileriye taşımak mümkün olacaktır. Dünyada özel sektöre sağlanan desteklerin 2021’de de devam etmesiyle ticarette finansmanının en kolay sağlandığı yıllardan birini yaşayacağız. İhracatçılarımızın da bu kaynaklara erişimini sağlamalı, süreçlerini kolaylaştırmalıyız. Bu yıl, firmalarımızın dijital dönüşümüne ve sanayide otomasyon altyapısı çalışmalarına hız vermeli ve lojistik imkanlarını çeşitlendirmeliyiz.”
“Türkiye sayılı ülkelerden olacak”: Türkiye’nin küresel ekonomide daralmanın yaşandığı yılı, özellikle üçüncü ve dördüncü çeyrekteki başarılı ihracat ve sanayi üretimi performansıyla büyüyerek kapatacak sayılı ülkelerden olacağını kaydeden Gülle, Avrupa’nın lojistik maliyetler nedeniyle daha yakın bölgelerden tedarik yoluna yönelebileceğini, bu durumdan faydalanabilmek için de lojistik altyapı yatırımlarına ağırlık vererek, lojistik süreçlerini en verimli noktaya taşımamız gerektiğini dile getirdi.
“43 ülkede 45 sanal ticaret heyeti gerçekleştirdik”: İsmail Gülle, Birliklerle birlikte 43 ülkede 45 sanal ticaret heyeti gerçekleştirdiklerini, toplam 874 firmanın 2 bin 196 alıcı firmayla, 7 binin üzerinde B2B görüşme yaptığını, ayrıca 267 firmanın katılımıyla 6 sanal fuar düzenlediklerini kadın ihracatçılara özel gerçekleştirdikleri ilk sanal ticaret heyetiyle Güney Amerika’yı hedeflediklediklerini anlattı.
Dikkat çeken veriler
• 2020 yılında 226 ülke ve bölgeye ihracat yapıldı. 39 ülkeye ihracatımız 1 milyar doları aştı: 2020’de ilk 10 ülke; Almanya, Birleşik Krallık, ABD, Irak, İtalya, Fransa, İspanya, Hollanda, İsrail ve Rusya oldu.
• 2020’de Avrupa Birliği’ne (AB) 70 milyar dolarlık ihracat yapıldı, onu Yakın ve Orta Doğu ülkeleri, Afrika kıtasının tamamı, Uzak Doğu ülkeleri, Kuzey Amerika izledi.
• Aralık ayında 57 ilin ihracatı arttı: En çok ihracat gerçekleştiren ilk 10 il; İstanbul, Kocaeli, Bursa, İzmir, Gaziantep, Ankara, Sakarya, Manisa, Denizli ve Hatay oldu.
• Kastamonu ve Şırnak ihracatı dikkat çekti: En dikkat çekici artışlar Kastamonu, Yalova ve Burdur’da oldu. Kastamonu’da madencilik sektörü ihracatını 57 katına, Kayseri’de hazırgiyim sektörü ihracatını 18 katına, Şırnak’ta yaş meyve sebze sektörü ihracatını yüzde 300 artırdı.
• Euro-dolar paritesindeki artış ihracata pozitif yansıdı.
• 21 bin 613 firma ihracat işlemlerinde TL’yi tercih etti.