Page 31 - KobiEfor Nisan 2023 Sayı 283

buradaki etnik problemlerden nasıl yararlanacağını bil-
mektedir. Bölgede istikrar yeniden tesis edilmelidir. Ar-
navutluk, Euro-Atlantik projesini desteklemektedir.”
Romanya Cumhurbaşkanı (1996-2000) Dr. Emil
Constantinescu, hepimize örnek olan Mustafa Kemal
Atatürk’ün kurduğu modern Tür-
kiye Cumhuriyeti’nin 100. yılını
kutladı ve “2023’ün başında bir
tarihi kırılmayı gözlemliyoruz ve
kimse bu ucu açık durumun nasıl yapıyor. Bu mantıkla ilerlenirse yeni potansiyel savaşlar
sonuçlanacağını öngöremez” dedi. kaçınılmaz görünüyor. Rusya bu ülkeleri tehdit ederek
Constantinescu, Rusya’nın geçtiği- kendilerini bütünlemelerini önleyebilir. İnsanlığın gelece-
Emil miz yıl Şubat’ta Ukrayna’ya saldırı- ği barış; nükleer tehditlerle kurulamaz.”
Constantinescu sının gıda ve enerji krizine, yıkıma, Hırvatistan Cumhurbaşkanı (2010-2015) Prof.Dr. Ivo
gönüllü göçe sebep olduğunu, Josipovic, şunları ifade etti: “Gü-
insan hakları ihlalleri yaşandığını belirtti: “Bu savaşın nümüz dünyasındaki karmaşaya
sonuçları o kadar çoktur ki hepsi, sosyolojik, ekonomik baktığımızda çözüm için dayanışma
vs. birarada ele alınmalıdır ve insanın anlayabileceğinin gerekiyor. Rusya-Ukrayna Savaşı
ötesindedir. Rusya’nın tutumu, nükleer silah taşımak ne olacak? Afganistan, Libya ör-
isteyen bütün ülkeleri de bırakmaktan alıkoymaktadır. neklerine baktığımızda yeni dünya
Gıda, enerji, savaş, göç vb. gibi krizler, tüm insan hakları- düzeninde ne olacağını bilmiyoruz. Ivo
nı, hukukun üstünlüğünü tehdit ediyor. Bunlar demokra- BM ise büyük bir krizden geçiyor, bu Josipovic
tik, adil, hür ve barış içinde yaşamanın sütunlarıdır, bun- kesin. Ukrayna’daki vahşilikler beni
lar yıkılırsa insanlık yıkılır. İnsanlık şu anda saldırgan ve şaşırtıyor, savaş başlıbaşına zaten
mağdur arasında değil, ‘gerçekler ve yalanlar’ arasında vahşi bir eylem. Slavya’da 90’lı yıllarda bunu deneyimledik,
bir seçim yapmalıdır, vicdanımız için de bunu yapmalıyız. kardeşler birbirini öldürdü. Rusya-Ukrayna Savaşı, 3. Dün-
Global ölçekte yeni bir Soğuk Savaş olduğundan elbette ya Savaşı’na dönüşebilir. Bölgede bulunan birçok ülke, si-
global sonuçları olacaktır. Hepimizin barış idealidir. Barış lah alımına büyük bir bütçe ayırmaktadır. Bölgemizde, Batı
içinde yaşamak insanlığın ebedi bir isteğidir.” Balkanlar’da bu durum bizi korkutmaktadır. Rusya’nın çe-
Kosova Cumhurbaşkanı (2006-2010) Dr. Fatmir Sej- şitli çatışmalara bu ülkeleri sürüklediği ortadadır. Bu du-
diu, ilk zamanlarından bugüne Mustafa Kemal Atatürk’ün ruma kararlı bir şekilde dur diyecek, dayanışma, adalet,
ilkelerini takip ederek büyüyüşünü hukukun üstünlüğü gibi ahlak gibi ilkelerden hem insanlık
gördükleri Türkiye Cumhuriyeti’nin hem devletler olarak gerilerdeyiz. Uluslararasının ve dev-
100. yılını tebrik etti: “Bugün Tür- letlerin durumu ürkektir. Rusya yerel politik güçleri de ça-
kiye başarıları açısından oldukça tıştırabilir. Batı Balkanlar’da bu siyasi güçler tarafında da
önemli bir ülke. Krizleri yönettiler, görülmektedir ve gelecek nesil için korku içindedirler. Güç
büyük başarılar kazandılar.” Küre- sahibi bir siyasetçi olarak güven içinde yatmayacağımızı
sel açıdan çok fazla sorun yaşadı- size söyleyebilirim, gerçekten korku içindeyim.”
Fatmir ğımızı, çok fazla seviyede hayatla- Hırvatistan Cumhurbaşkanı (2000-2010) Stjepan Me-
Sejdiu rın kaybedildiğini aktaran Sejdiu, sic, “Bir G20 ülkesi olan Türkiye, mega projelere imza
Rusya-Ukrayna Savaşı’nın modern atan büyük bir ülke. Dünya gene-
kutuplaşmayı tetiklediğini kaydetti: “Bu savaşlarda yara- linde tanınan Marmaray Projesi, 3
lanan, kaybedilen canlar insanlığın da kaybı oluyor. Rus- milyar doları geçmektedir, Avrupa
ya eski Sovyet İmparatorluğu’nu arıyor. Ukrayna saldırı- ve Asya’yı birbirine bağlamakta-
sında diğer küçük ülkelere saldırı stratejisinin provasını dır. Tüm bu projeler ülkeleri hay-
ran bırakmaktadır” dedi. Mesic,
Rusya-Ukrayna savaşındaki zalim
süreçlerin Avrupa’yı kavurduğunu,
Stjepan
birçok önemli gücün müzakereleri
Mesic
reddettiğini, barışı ve işbirliğini ön-
celeyen Türkiye’nin diplomasisinin beğenildiğini aktardı:
“Türkiye, arabulucudur. Güneydoğu Avrupa’daki mes-
lektaşlarım Türkiye’yi desteklemektedir. Dünyanın yeni
bir lidere değil, vizyoner lidere ihtiyacı vardır. Hırvatistan,
Yugoslavya’nın bir parçasıydı, savaş yaşadık, ardından si-
lah almamız da yasaktı, silah alabileceğimiz sadece 1 ülke
Nisan 2023 KobiEfor 31