Page 33 - KobiEfor Mart 2023 Sayı 282

enerji krizi bağlamında yorumlanacak biçimde artırdı.
Aşırı sıcak dalgaları ve savaş bu sıkışıklıkların, kırıl-
ganlıkların üzerine geldi. Rusya’nın Ukrayna’yı işgal gi-
rişimi ile patlak veren savaşın içinde, NATO ülkelerinin
Rusya’ya yönelik uygulamaya koydukları ekonomik-fi-
nansal yaptırımlara karşılık Rusya’nın Avrupa’ya verdiği
gazı Kuzey Akım hattında %75’e varacak düzeyde kısma-
ya başlaması gaz fiyatlarındaki yükselişi hızlandırarak
krizi arttırdı; ülkelerin içinde ve uluslararası düzeyde si-
getirdiği belirsizlikler enerji piyasalarını çok sıkıştırmış ve yasi çelişkileri derinleştirdi. Böylece enerji tedariği hızla
kırılganlaştırmıştı. Pandemi geriler ve ekonomi canlanır- siyasallaştı. Savaşın kinetik etkilerinin, çıkan yangınların
ken hızla artan talep, bu sıkışıklıkları ve kırılganlığı sık sık ve yıkılan altyapının hem enerji tüketimini hem karbondi-

“Bitmeyen Zorlu Yolculuk; Kadın Hakları”

Marmara Grubu Vakfı AB ve İnsan Hakları Platformu Başkanı Müjgan Suver:
“Küresel güvenlik, doğası gereği ekonomik refaha bağlıdır. Artık görülmüştür ki
kadının aktif katılımı olmadan ne demokrasi gelişir ne de ekonomik refah artar” dedi.

KobiEfor: 26. Avrasya Ekonomi Zirvesi’nde kadın- ABD’den başlayarak tüm dünyayı etkisi altına alan
ların hak arayışını, hukuk mücadelesini de gündeme ve derinleşen ekonomik kriz ve artan küresel işsiz-
getireceğinizi söylüyorsunuz, anlatır mısınız? lik ortamında bu eşitsizliklerin hafifletilmesi bir yana;
Dr. Akkan Suver: Marmara Grubu Vakfımız AB ve giderek derinleşmesi söz konusudur. Afganistan’da
İnsan Hakları Platformu Başkanımız Müjgan Suver uzun yıllardır devam eden siyasi gelişmeler, olaylar ve
yıllardır insan hakları ve cinsiyet eşitliği konularında nihayetinde Taliban’ın yeniden iktidara el koyma süreci
çalışmaktadır. İzin verirseniz bu sorunuzun cevabını Dünya tarafından yakından takip edilirken; tartışmanın
Müjgan Suver versin. merkezine kadın ve çocuk haklarının
Müjgan Suver: 21. yüzyılda Dün- konulduğunu görmekteyiz... Ukray-
ya ekonomisi kalkınma ve büyü- na- Rusya Savaşı’nın mağdurları yine
menin sürdürülebilirliğine ilişkin kadınlar ve çocuklar olmuşlardır.
önemli bir meydan okumayla karşı Günümüzde ölümü göze alarak
karşıyadır. Sürdürülebilirliğe ilişkin baş örtüsü mecburiyetine karşı baş
endişeler, 1970’lerde adı konma- kaldıran ve özgürlük için mücadele
ya başlanan çevre kriziyle ortaya veren İranlı kadınlar hareketi hâlâ
çıktı. Ancak günümüzde ekonomik gündemimizde. Otoriter gelenek-
ve sosyal sürdürülebilirlik de en sel yönetimlerin, kadınların insan
az çevre sorunu kadar endişe ve- haklarını tanımayan, uygulamayan,
rici boyutlara ulaştı. Ekonomik ve hukuk tanımayan yönetim biçimle-
sosyal sürdürülebilirlik sorununun ri ne yazıktır ki o ülkede kadın hak-
önemli kaynaklarından biri de gelir ları, çocuk hakları alanındaki söz
ve servet eşitsizlikleridir. ve davranışların, uygulamaların da
Müjgan
Bu olgu yakın zamanda kimi dün- Suver belirleyicisi oluyor. Bütün engel-
ya lideri tarafından ‘eşitsizlik krizi’ lere rağmen kadınların zorlu mü-
olarak adlandırıldı. Eşitsizliklerin kuşkusuz temel bo- cadelesi politik görüşleri etkilemekte, toplumlarda
yutlarından biri sınıf temelli eşitsizliklerdir. Belirleyici medeniyet kırılmasına neden olmaktadır. Küresel
diğer temel bir eksen ise toplumsal cinsiyet eşitsizliği- güvenlik, doğası gereği ekonomik refaha bağlıdır.
dir. Ekonomik alandaki toplumsal cinsiyet eşitsizlikleri Artık görülmüştür ki kadının aktif katılımı olmadan
refah düzeyi yüksek, en gelişmiş piyasa ekonomileri de ne demokrasi gelişir ne ekonomik refah artar. Bu
dahil olmak üzere pek çok ülkede halen süregelmek- oturumda; kadın haklarının dünü ve geleceği, Dün-
tedir. İşgücünün, siyasete katılım ve ücretlerdeki cin- ya ekonomisinde yeni arayışlar; eşitlik ve çeşitlilik,
siyet uçurumu, sektörel ve mesleki dağılımdaki yatay otoriter popülist yönetimlerde kadınların hak arayı-
cinsiyet ayrışması, ‘cam tavan’ olarak adlandırılan, ka- şı, hukuk mücadelesi, BM Sürdürülebilir Kalkınma
dınların karar verici konumlarda temsiline ilişkin dikey Amaçları’ndan biri olan Toplumsal Cinsiyet Eşitliği,
cinsiyet ayrışması, özellikle de servet ve mülkiyetteki Dünya’da hangi ülkeleri kadın liderlerin yönettiği
cinsiyet uçurumu günümüz ekonomilerinin yapısal bir konularını; ‘Bitmeyen Zorlu Yolculuk; Kadın Hakla-
özelliği olarak önümüzdedir. rı’ başlığı ile ele alacağız.
Mart 2023 KobiEfor 33