Page 34 - KobiEfor Ekim 2023 Sayı 289

KAPAK

TÜRKONFED Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Sönmez
“Verimlilik sorununu çözmeden ekonomik ilerleme zor görünüyor”

Cumhuriyet’in kurulduğu dönem- “OVP’nin yapısal dönüşüm
de Türkiye ekonomik olarak zor bir hedefi ortaya koyması son
durumdaydı. Ülke, savaşlar nedeniyle derece kıymetli”
yıkılmış; yetişmiş, bilgili, bilinçli kuşa- TÜRKONFED olarak OVP’yi her şey-
ğın neredeyse tamamı savaşlarda yiti- den önce iki temel çerçevede önemsi-
rilmişti. Nüfusun yüzde 90’ı iptidai ge- yoruz. İlki, geçmiş OVP’lerin aksine iş
leneksel tarım ile uğraşıyor, bu alanda dünyası ve sivil toplumun görüşlerinin
kullanılan teknolojiler ise birkaç ya- alındığı, ortak akıl oluşturulmaya çalı-
bancı idare bölgesi hariç kağnı, saban Süleyman şılan, istişareye önem verilen bir süreç
gibi binlerce yıl öncesine dayanan alet- Sönmez oldu. İkincisi ise yine geçmiş OVP’lere
lerden oluşuyordu. kıyasla daha gerçekçi hedeflerin ortaya
Cumhuriyet dönemi ile birlikte ekonomik ve sanayi konulduğunu, enflasyonu tek haneye indirme hedefinin ön-
atılımları başladı. Sanayi teşvikleri, kamu iktisadi iş- celiklendirildiğini gördük. Dijital ve yeşil dönüşüm odağında
letmelerinin kurulması ve altyapı geliştirmeleri yapıldı. OVP’nin yapısal bir dönüşüm hedefi ortaya koyması, bunun
Atatürk’ün liderliğindeki bu dönem, Türkiye’nin eko- için gerekli yasal, teknik, destek ve finansman dahil teşvik
nomik bağımsızlığını kazanmasına ve modernleşme sisteminin gerekliliği vurgusu da son derece kıymetli.
yolunda önemli adımlar atmasına olanak tanıdı. Bu da Diğer taraftan özellikle enflasyon ve döviz kuru arasın-
özel, kamu ve sivil toplum kesimlerinin ufkunu açtı ve da kurulan denge fazlasıyla iyimser bir bakış açısı taşıyor.
kurumsallaşmış bir ekonominin oluşumu için zemin Ekonomistler, enflasyonun bu yıl OVP’de açıklanan yüzde
yaratıldı. Anadolu toprakları, entegre olmamış 16. 65 bandının üstüne hatta yüzde 70’ler seviyesine çıkacağını
yüzyıl ekonomisinden 20. yüzyılın çağdaş ekonomisine öngörüyor. Gelecek yıl hedefi olan yüzde 33’ün de özellikle
kavuştu. kur ve faiz politikasında nasıl bir aksiyon alınacağı belirsiz-
Ancak Cumhuriyet’in ilk yıllarında uçak üreten Tür- liği içinde iddialı olduğunu söylemek mümkün. Cari açık
kiye, bu üretim ivmesini devam ettiremedi. Uluslara- ve dış ticaret açığı ile ilgili gelecek yıllara dair öngörülerde
rası sanayileşme ve küreselleşme rüzgarlarını doğru de enerji ve hammadde ithalatındaki artışlar düşünüldü-
kullanamadık. Teknolojiyle üretim gücünü de bir araya ğünde OVP yine fazlasıyla iyimser hedeflere sahip. 2024’te
getiremediğimizden orta gelir tuzağını aşamadık. Tüm enflasyon düşerken cari açığın düşmesi ve büyümenin ko-
bunların neticesinde ekonomik büyüme kesintilere uğ- runması üç bilinmeyenli bir denklem gibi duruyor. İşgücü
piyasasına yönelik ortaya konan bakış açısının da verim-
radı ve ülkemiz verimlilik sorunuyla karşı karşıya kaldı. lilik temelli ve katmadeğeri yüksek emek çerçevesinde
Dünya ekonomisinden 100 yıllık bir geçmişte aldığımız yeniden ele alınması gerektiğini düşünüyoruz.
payı yüzde 1’in üstüne çıkartmak için dönem dönem bir Ancak her ne kadar iyimser bir bakış açısı egemen olsa
ivmelenme yaşansa da ne yazık ki bu durum sanayimiz da OVP’de belirlenen hedeflere ulaşılabilir. Bu süreçte or-
ve ekonomimiz açısından sürdürülebilir olamadı. Özel- tak irade, TL tasarruflara yönelik cazibenin artırılması ile
likle KOBİ’lerin düşük verimliliği, Türkiye’nin uzun vade- güven veren bir para politikası dahilinde enflasyon-kur
li büyümesini olumsuz etkiliyor. OECD ve AB klasmanın- beklentilerinin normalleşmesini sağlamak olmalı. İhti-
da parametrelerin çoğunda son sıralarda yer alıyoruz. yacımız olan esas yapısal reformların temelinin hukukun
En güçlü yanımız girişimcilik olsa da toplam verimlilik üstünlüğünün olması ve yargı bağımsızlığı çerçevesinde
düşük olunca yüksek girişimcilik performansının pozitif kurumlarımızın bağımsızlığı, şeffaflığı ve hesap verir bir
etki yaratması da güçleşiyor. Dolayısıyla verimlilik soru- yönetim anlayışının hakim kılınmasıyla da hedeflerimize
nunu çözmeden ekonomik ilerleme zor görünüyor. daha kısa vadede ulaşabiliriz.

demiryolu ulaştırması ve kent içi ulaşım başta olmak çalışmaları hızla başlatmış olacağız. Ayrıca Ekim’de
üzere ulaştırma sektöründe düşük karbonlu sisteme Meclise sunacağımız 2053 perspektifiyle hazırladığı-
geçişi kolaylaştıracağız. Orman varlığının artırılması- mız 5 yıllık Kalkınma Planı ve Program dönemini de
na ve korunmasına, yeni yutak alanların oluşturulma- içeren bir atılım sürecini başlatacağız.”
sına devam edeceğiz. Cumhurbaşkanı Erdoğan, sözlerini; “Depremin
• 5 yıllık Kalkınma Plan ve Programı, Ekim’de yaralarını saran, enflasyonu yeniden tek haneye dü-
Meclis’e sunulacak: Meclise sunacağımız 2024 Yılı şüren, büyüme ve istihdamı sürdüren, sosyal ada-
Merkezi Yönetim Bütçesi Kanun Teklifi’ne yönelik öde- let ve refahı geliştiren Orta Vadeli Programımızın
nek teklif tavanlarını belirledik. Meclisimizin de onayını Türkiye Yüzyılı vizyonumuza ivme kazandırmasını
aldıktan sonra 2024’te uygulamayı hedeflediğimiz tüm temenni ediyorum” diyerek tamamladı.

32 KobiEfor Ekim 2023