Page 25 - KobiEfor Ekim 2023 Sayı 289

TOBB (Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği) Yönetim Kurulu Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu
“Türkiye sürdürülebilir büyümeyi sağlayan, daha rekabetçi ve yüksek katmadeğerli
bir ekonomi haline gelecektir”
Tarihten alınacak önemli derslerden yada ilk sıralarda yer alır hale geldik.
biri ekonomide geri kalmışlığın sonuç- Çevre coğrafyamızın tamamında
larıdır. Avrupa’da 18. asırda başlayan yatırımlarımız, inşaatlarımız, makine
sanayileşme ülkemizde 1 asırlık gecik- parklarımız, ortaklıklarımız bulunuyor.
meyle başladı. Bunları daha da geliştirmek ve büyüt-
Ancak kapitülasyonların da etkisiyle mek elimizde.
daha çok yerel ihtiyacı karşılayan küçük Türkiye önce Özal reformlarıyla sonra
tesislerle sınırlı kalındı. Avrupa sanayisi gümrük birliği süreciyle ve nihayetinde
kömürden petrole geçen bir dinamizmi 2001 krizi sonrasındaki reformlarla kü-
yaşarken Avrupa’nın büyük devletleri M. Rifat resel ekonomiye eklemlenmiş, küresel
arasında en küçük ekonomi ve en düşük Hisarcıklıoğlu üretim zincirleri içine girmişti. Bu sayede
üretim düzeyi Osmanlı’daydı. hızla büyümüştü.
1915 sanayi sayımında sermayedarların ancak yüzde Rekabet gücümüzü artıracak yapısal reformlara
20’sinin Türk kökenli olarak kayda alınmış olması da o devam etmeli, yeni büyüme hikâyemizi tüm dünyaya
dönemde sanayileşme kültürünün yeterince yayılmadı- gösterebilmeliyiz. Zira ekonomide atılacak çok adım,
ğını gösteriyor. 1923’te batıda ortalama kişi başı geliri 6 yapılacak çok iş var.
bin dolarken bizde ancak 700 dolardı. Yıkımın eşiğinden Düşük faizle ve bol sıcak paraya dayalı kolay büyüme
nasıl dönüldüğünün en açık göstergesi de budur. dönemi bitti. Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler ve-
Cumhuriyetle birlikte ekonomimizi kısıtlayan kapitü- rimlilik artışlarına ve inovasyona dayalı yeni ve farklı bir
lasyonların kaldırılmasıyla milli sanayimiz gelişti. Kayda büyüme sürecine odaklanmak durumunda.
değer sanayi tesisleri üretim kapasitesi ve kültürü oluştu. Orta Vadeli Program’da sürdürülebilir ve kalıcı büyüme
Daha sonraları bir dönem uygulanan ithal ikameci için yapısal reformlara odaklanılması isabetlidir. İş dünya-
dışa kapalı politikalarla montaj ağırlıklı bir sanayileşme sı geleceğe dair yol haritası bekliyordu. OVP belirsizlikleri
benimsendi. İç pazara dönük düşük kaliteli ama pahalı- azaltma noktasında önemli bir adım oldu. Programda iş
ya mal eden bu üretim tarzı sanayimizi köreltti. ve yatırım ortamını iyileştirmeye yönelik kamu-özel sektör
Bu kısır döngüden Özal reformlarıyla çıktık ve dışa birlikteliğiyle yeni çalışmalar yapılacak olması, yeşil ve di-
açılıp rekabeti öğrendik. Gümrük Birliği süreciyle küre- jital dönüşüme odaklanılması, girişimcilik ekosisteminin
sel üretim zincirlerine eklemlendik. 2001 krizi sonrası güçlendirilmesinin hedeflenmesi ülkemizi geleceğe taşı-
hayata geçirilen reformlar AB üyelik sürecinin canlan- mak anlamında özellikle çok kıymetlidir.
ması ve 2002 seçimleriyle gelen siyasi istikrar ekono- Bunların belirlenen takvimlendirme çerçevesin-
miyi ve sanayimizi daha da güçlendirdi. de hayata geçirilmesini bekliyoruz. Başta finansmana
Netice bugün Türkiye İtalya ile Çin arasında en büyük erişim olmak üzere iş dünyasının üretime ve yatırıma
sanayi üretim ve ihracat kapasitesini kurmuş bir konu- yönelik ihtiyaçlarının gözetilerek uygulanması da prog-
ma geldi. Dünya şimdilerde yeni sanayi ve sanayi bilişim ramın başarısını artıracaktır.
süreci yaşıyor. Yeşil ve dijital dönüşüm iş yapma şeklini Türkiye kararlı bir şekilde hayata geçireceği değişim
ve malları üretme biçimini hızla değiştiriyor. Biz de bu ve dönüşümle sürdürülebilir büyümeyi sağlayan, enflas-
değişime ayak uydurmak zorundayız. yonunu kademeli olarak düşüren, makroekonomik ve
Türkiye ve özel sektörümüz yerel bir aktör olmanın finansal istikrarını güçlendiren, istihdamını artıran, daha
ötesine geçti. Pek çok sanayi sektöründe, turizm’de, rekabetçi ve daha yüksek katmadeğerli bir ekonomi ha-
yurtdışı müteahhitlikte, karayolu taşımacılığında dün- line gelecektir.

Eskişehir Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Celalettin Kesikbaş
“Sürdürülebilir, öngörülebilir ve rekabetçi bir üretim ortamı bekliyoruz”
Eskişehir Sanayi Odası (ESO) tarafından daha önce mali disiplin ve yapısal re-
hazırlanan tüm raporlarda sürdürülebilir, öngörüle- formlar ülkemizi istikrara
bilir ve rekabetçi bir üretim ortamı yaratılmasının al- taşıyacak temel politika an-
tını çizdik. Açıklanan OVP’yi, yatırım, istihdam, üretim layışı olmalıdır. Katılımcı ve
ve ihracata dayalı büyüme politikaları, reel sektörü kapsayıcı yapısal reformlar
destekleyen finansman imkânları ve fiyat istikrarı ülkemizi istikrara taşıya-
odaklı olması açısından son derece önemli karşılı- caktır. Enflasyonla mücade- Celalettin
yoruz. Bizim de her defasında ifade ettiğimiz üzere, le kararlılıkla uygulanmalı. Kesikbaş

Ekim 2023 KobiEfor 23