Page 22 - KobiEfor Agustos 2022

KAPAK

500 şirketleri için ciddi bir sorun ol-
mayı sürdürüyor. Bu yük İSO 500 için
2021’de yüzde 91 artışla 23.6 milyar
TL olarak gerçekleşmişti. İSO İkinci
500’de ise devreden KDV bir önceki
yıla göre yüzde 105.6 artarak 5.1 mil-
yar TL’ye yükseldi. Bu da sanayi kuru-
luşlarımızın giderek artan yatırım ve
işletme sermayesi ihtiyacına karşın
devlete sıfır faiz ve sonsuz vade ile borç
vermeye devam ettiğini ortaya koydu.
Kar eden kuruluş sayısı 443’ten 437’ye
geriledi: 2021’de yaşanan hızlı toparlan-
maya karşılık özellikle yılın ikinci yarısında artan döviz Sanayideki Anadolu ağırlığı artıyor
kurları, üretim maliyetleri ve enflasyon firma karlılık- İSO İkinci 500’de yer alan kuruluşlar bağlı olduğu oda
larına farklı şekillerde yansımış gözüküyor. 2021’de bilgilerine göre sıralandığında, sanayideki Anadolu ağır-
İSO İkinci 500’de kar eden kuruluş sayısı 443’ten 437’ye lığının artmakta olduğu ve Türkiye’deki dağılımının daha
geriledi. Buna rağmen son 9 yılın ikinci en yüksek sa- dengeli bir gelişim göstermeye başladığı dikkat çekiyor.
yısına ulaşıldı. FAVÖK açısından bakıldığında ise ge- 132 şirket ile İSO birinci, 45 ile ikinci EBSO, 38 ile
çen yıla göre küçük bir düşüş söz konusu olsa da İSO üçüncü Gaziantep, 34 ile dördüncü Kocaeli: Son yıllarda
İkinci 500’ün çok büyük bir bölümü (492 firma) yılı sayısal olarak düşüş yaşanmasına karşın en büyük pay
karla kapattı. 132 şirket ile hala İstanbul Sanayi Odası’na ait. Bu sayı
İSO İkinci 500 istihdamı yüzde 5 arttı: Sanayi sek- 2016’da 166 idi. İstanbul’u 45 şirket ile Ege Bölgesi Sanayi
törü, istihdam ve nitelikli insan kaynakları için en Odası, 38 şirket ile Gaziantep izlerken, Kocaeli 34, Bursa
önemli alanlardan biri olmayı sürdürüyor. 2021’de 32, Ankara 18 şirket ile üst sıralarda yer alıyor.
iş ve çalışma hayatındaki normalleşme adımlarının
yanı sıra sanayi sektörünün yüksek oranlı büyümesi
istihdama pozitif katkı sağladı. Yaşanan bu gelişme-
ler doğrultusunda 2021’de İSO İkinci 500’ün istihda-
mı yüzde 5 arttı. Aynı yılda ödenen maaş ve ücretler-
deki artış ise yüzde 39 oldu. İSO 500 gibi İSO İkinci
500 de istihdama güçlü katkı yapmayı sürdürdü.
Yabancı sermaye paylı kuruluş sayısı yükseli-
yor; 74’e ulaştı: İSO İkinci 500’de yabancı sermaye
paylı kuruluşların sayısı son 3 yıldır artış eğilimini
sürdürüyor. 2019’dan 2021’e her yıl beşer adet ar-
tış gösteren yabancı sermaye paylı kuruluş sayısı İSO İkinci 500’ün yüzde 60’tan fazlası gıda, tekstil,
2021’de 74 ile en yüksek seviyesine ulaştı. Bu artışta metal, makine, kimya, plastik, kauçuk sektörlerinde:
firmaların sermaye yapılarındaki değişimlerin yanı İSO İkinci 500’ün, İSO tarafından oluşturulmuş olan 10’lu
sıra İSO 500 ile İSO İkinci 500 arasındaki geçişler de sektör gruplandırmasına göre dağılımına bakıldığında,
etkili olmuş gözüküyor. İSO İkinci 500 içerisinde yer alan firmaların yüzde 60’ın-
Halka açık kuruluş sayısı 31’e yükselse de sınırlı dan fazlasının 4 sektör grubunda toplandığı görülüyor.
kalmaya devam ediyor: İSO İkinci 500’de halka açık ku- Bunlar sırasıyla 91 firmayla ‘gıda ürünleri sanayi’, 81
ruluşların sayısı 2021’de bir önceki yıla göre 7 adet arta- firmayla ‘tekstil ürünleri sanayi’, 71 firmayla ‘ana me-
rak 31’e yükselse de sınırlı kalmaya devam etti. Verinin taller ve makine imalat sanayi’ ve 68 firmayla ‘kimyasal
toplanmaya başladığı 2017’de 35, 2018’de 37, 2019’da 35, ürünler, plastik ve kauçuk ürünleri sanayi’ sektörleri. Söz
2020’de 24 olan halka açık kuruluş sayısı aradan geçen konusu dört sektör aynı zamanda 2021 yılı verilerine göre
beş yılda önemli bir değişim göstermedi. Halka açılmalar, üretimden net satışların da yüzden 60’ından fazlasını
sermayenin tabana yayılması ve şirketlerin bir finansman gerçekleştiriyor. Firma sayısına paralel olarak, üretim-
enstrümanı olarak kullanması açısından oldukça önemli. den net satışlarda da en yüksek ağırlığın ‘gıda ürünleri
Ancak halka açık kuruluşlar sayısının yatay seyri, henüz sanayi’ grubunda olduğu görülüyor. 2016 yılıyla kıyasladı-
çok az sayıda şirketin bu yönetimi kullandığını gösteriyor. ğımızda sektörel dağılımdaki en çarpıcı değişimler, firma
Diğer taraftan 2021’de halka açılmalarda yaşanan önemli sayılarının ‘ana metaller ve makine imalat sanayi’ gru-
artışa rağmen bunun İSO İkinci 500’e yansımasının sınırlı bunda 12 artmasına karşılık ‘maden, taş ve toprak ürün-
kalması da dikkat çekici. leri sanayi’nde 13 azalmış olması.

KobiEfor $ðXVWRV