Page 23 - KobiEfor Nisan 2022

her gün, ekonomimize ve gelecek nesillerin boynuna bü- ve enerjinin ekonomik büyümeyle yakından ilişkili olma-
yük bir yük olarak asılıyor. Dolayısıyla, burada muhasebe- sı nedeniyle ülkemizdeki GES kurulu gücünün en az 10
mizi doğru yapmalı, çok yönlü düşünmeliyiz.” GW olması gerektiği sonucuna varabileceğimizi söyledi:
“Üreticiler yurtiçinde ve yurtdışında önemli mar- “Oysa Şubat 2022 sonu itibariyle bu rakam ancak 8 GW’a
kalar yaratabilir”: Turhan, Türkiye’nin özellikle güneş yaklaşmakta. Özellikle 2017’den sonra mevzuatımızda-
paneli üretiminde son yıllarda önemli adımlar attığını ki belli değişikliklerle
paylaştı: “Güneş panellerinin en önemli yarı mamul gir- yeni kurulumların ve
disi olan güneş hücresi üretim tesisleri de kuruldu ve kapasite tahsisinin çok
bir kısım daha kurulacak. Bu da aslında Pandemi ile bir- yavaşladığını, yeni yeni
likte teknolojiyi yerelde üretmenin öneminin anlaşıldığı 2020’den sonra öztü-
günümüzde, özellikle teknoloji ithal eden ülkelere yakın ketim uygulamaları ve
konumu nedeniyle ülkemizi ön plana çıkarabilir. Ancak aylık mahsuplaşma ile
yerli teknoloji üretimimizi desteklemenin, sadece panel biraz hızlandığını gö-
montaj sanayini desteklemekle olamayacağının altını rüyoruz. Ancak bu maalesef yeterli değil. Özellikle ilk ku-
çizmek istiyoruz. Gerçekten teknoloji üreten sanayici- rulum maliyetleri GES’ler için çok düşmüşken ve elektrik
lere Sanayi Bakanlığımız aracılığıyla destek verilirken, fiyatları bu denli yükselmişken çok daha hızlı ve verimli
GES’e yatırım yaparak, kendi elektriğini bu sistemlerle şekilde GES’ler kurabilmeliyiz. Bu hız ve verim de ancak
karşılamak isteyen yatırımcıların da ihtiyaç duyduğu serbest piyasa dinamiklerini kullanan yeni ve modern iş
ekipman tedariğinin yerli ya da ithal önünü açmamız modelleriyle mümkün olabilir. Nitekim mevcuttaki ihaleli
gerekli. Bunun da ancak, YEKDEM Cetvel-2 sisteminde ve devlet tarafından belirli aralıklarla açılan ihaleler artık
olduğu gibi, GES yatırımcısını yerli ekipman kullandığı bu hızlı kapasite tahsisi ihtiyacına cevap veremiyor.”
zaman ekstra destekleme bedeliyle buna teşvik edici “YETA Modeli’ni öneriyoruz”: Turhan, “Biz bu yüz-
uygulamalarla mümkün olabilecek. Panel haricinde ül- den, GES kapasite tahsisinde, şebeke isterlerine göre
kemizde, panel taşıyıcı sistemlerinin ve solar kabloların arzı şekillendirecek, bunu da özel sektör dinamizmiyle
üretimi son derece yaygın ve artık sektörün bu tarafı bü- birleştirecek ihalesiz teşviksiz lisanslı model ile alım
yük ihracat rakamlarına da imza atıyor. Yeni yeni, önemli sürekliliğinde devleti özel sektörle ikame edecek, yani
bir ekipman olan inverter imalatı da yerli olarak artma- büyük tüketicilerin elektrik ihtiyacını yeni GES kurulum-
ya başladı. Buradaki üreticilerin de önümüzdeki 5 yılda, larıyla birleştirecek Yenilenebilir Enerji Tedarik Anlaş-
ihracata da başlayarak hem yurtiçinde hem de yurtdı- maları (YETA) modelini öneriyoruz. Bunlarla her yıl en
şında önemli markalar yaratabileceğini düşünüyoruz.” az 3 GW yeni GES kurmamız, böylece de ucuz ve temiz
“Türkiye’de GES kurulu gücü en az 10 GW olmalı”: enerjiye sürdürlebilir şekilde erişmemiz mümkün ola-
Dünya’da geçen yıl 180 GW GES kurulurken, toplam ku- bilecektir. Büyümekte olan ekonomimizi ancak böyle bir
rulumun 1000 GW’ı aştığını belirten Turhan, Türkiye’nin enerji arzıyla desteklersek hedeflerimize ulaşabiliriz”
Dünya ekonomik büyüklüğünün yüzde 1’ini temsil ettiği açıklamasını yaptı.

Apartmanda güneş enerjisi kapasitesi sınırı artırıldı

Resmi Gazete’de yayınlanan dolabı, bilgisayar gibi elektrikli aletleri
EPDK (Enerji Piyasası Düzenleme çalıştırılabiliyor. Aylık elektrik tüketimi
Kurumu) kararıyla üretimi yaygın- ortalama 1400 Kwh’ye kadar olan yer-
laştırmak üzere apartman, site, ler için uygun kabul ediliyor.
cami, çiftlik, villa gibi ticari olmayan Çatı GES santrali kapasitesinin
alanlarda vergi, gümrük ve 4. bölge 25 kW’ye çıkarılmasıyla çok daire-
teşviğiyle güneşten elektrik üretimi li siteler gibi alanların ortalama 5
(lisanssız güneş enerjisi yatırımı) yılda yatırımın geri dönüşü şartıyla
kapasite sınırı 10 kW’den 25 kW’ye çıkarıldı. Gü- ihtiyacını karşılayıp dönem ve mevsim olarak deği-
neş ve rüzgar enerjisi yatırımcılarına yüzde 18 KDV şen miktarlarda ihtiyaç fazlasını şebekeye satması
istisnası ve gümrük vergisine ilave olarak yüzde 30 mümkün olabilecek. Çatı güneş enerjisi sistemi
oranında da 4. bölge vergi indirimi uygulanacak. kurmak için ilk olarak bulunulan ildeki elektrik
Uzmanlar 10 kW kapasite için 10 bin dolar (yaklaşık dağıtım şirketine başvururak izin almak gerekiyor.
150 bin TL) yatırım gerekirken, 25 kW için yaklaşık 20 Sistemi kuran şirket projelendirme prosedürünü
bin dolar (300 bin TL’ye yakın) yatırım gerektiğini belir- yerine getiriyor. 10 kW kapasiteli çatı sistemi kur-
2
tiyor. 10 kW güneş enerjisi elektrik üretim sistemiyle bir mak için ortalama 60 m ’lik alan, 25 kW kapasite-
evin elektrik ihtiyacı için evde klima, çamaşır makinesi, ye göre yeni teknoloji paneller dikkate alındığında
bulaşık makinesi, aydınlatma lambaları, televizyon, buz- 120-150 m ’lik alan gerekiyor.
2
Nisan 2022 KobiEfor 23