Page 236 - KobiEfor Şubat 2022
P. 236
Öyle ki artık ERP, tedarikçileri, iç ve dış müşterileri ve ERP projesi firma seçimine yönelik literatürde genel
tüm paydaşlarıyla entegre, yoldaki ürün ya da hizmetin ERP Seçim Süreci, kabul görmüş bilimsel veriler aşağıda belirtilmekte-
izlenebildiği, anlık bilgi akışının sağlandığı akıllı yeni sis- dir.
fabrikalar, akıllı ev ve araçların üretildiği pek çok farklı Öneriler, Yaklaşımlar • Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) 2021
temlerle donatılmış, akıllı teknolojilerin kullanıldığı akıllı
sektörlerde uygulama alanına sahip esnek, bütünleşik, İşletmeler, ERP sistem kurulumunun oldukça pahalı ve yılı 2. çeyrek verilerine göre, dünyadaki yazılım sek-
törü pazar hacminin 4,9 trilyon dolar olduğu, Türki-
akıllı çözümler haline gelmiştir. zaman alıcı bir ekip ve proje işi olduğu ve uzun vadeli ye’de ise bu rakamın 7,8 milyar dolar olduğu belir-
bir yatırım gerektirdiği gerçeğiyle hareket etmelidir. ERP tilmektedir.
sisteminin yatırım geri dönüş hızı ortalama 8 ila 23 ay ara-
ERP’nin İşletmelerde Değer Zinciri sında değişmektedir. ERP bir değişim, dönüşüm projesi • Dünya çapında 500’ün üzerinde yazılım üreten fir-
Analizi Yaklaşımıyla Yorumlanması olduğu için işletmenin tüm iş birimlerine etki etmektedir. ma rekabet içerisindedir. ERP yazılım endüstrisi bili-
nen şirketlerin hâkimiyetindedir (Kirkpatrick,1998).
Bu nedenle, başlangıçta planlama aşamasında şirketin ih-
Harvard Üniversitesi Ekonomi ve Yönetim Bilimleri profe- tiyaç ve hedeflerine uygun, doğru yazılım paketi ve doğ- Günümüzde bu sayı 2000 seviyesine ulaşmıştır.
sörü aynı zamanda Strateji ve Rekabetçilik Enstitüsü Baş- ru çözüm ortağı yazılım rması seçimi ile farklı iş birim- • ERP kullanan 60 imalat sanayi işletmesi ile yapılan
kanı Amerikalı akademisyen Everett Porter (d. 23 Mayıs lerinden tecrübeli proje ekibi seçimi önem taşımaktadır. Pla nlama anketlerden elde edilen bulgulara dayanan araştır-
1947), en çok satanlar listesindeki “Competitive Advanta- Aksi halde, daha evvel de belirtildiği üzere yanlış seçim mada, işletmelerin ortalama 6 modül kullandığı, ERP
ge” ve “Competitive Strategy” adlı kitaplarında, şirketlerin yüksek maliyet, işgücü ve zaman kaybına sebep olacak- • Çözüm ortağı yazılım firmasının seçimi kurulumu öncesinde işletmelerin karşılaştığı genel
üretim yapabilmek için hammadde tedarik, işgücü-insan tır. Doğru seçimlerin yapılması, yeterli bütçe planlaması, • Proje ekibinin oluşturulması problem düzeyinin yüksek olduğu belirtilmiş, ku-
kaynakları, finans, teknoloji ve altyapı kaynakları ile pa- olası çalışan direncinin yönetilmesi için proje sponsoru • Proje sponsorunun tayini rulum sonrasında problem düzeyinin ciddi oranda
zarlama, satış, dağıtım ve satış sonrası hizmet adımları tayin edilmelidir. Proje sponsoru yenilikçi, lider ruhlu, iş- • Teknolojik altyapı ve donanım (%70) azaldığı ifade edilmiştir (Karabaş, S. Uysal, D.,
dahil olmak üzere tüm faaliyet alanlarında değer yara- birlikçi, karar verici ve katılımcı nitelikli, üst düzey yöne- Karkacıer, O., 2017, s:136).
tarak hedefledikleri kâr marjlarını yakalayabileceklerini ticilerden ve genelde şirket içinden seçilir. Uygulama Kontrol ve Önlem
vurgular ve bunu da “değer zinciri” yaklaşımıyla açıklar. • As-Is ihtiyaç analizi Özetle, unutulmamalıdır ki ERP seçimlerinde proje-
Değer zinciri yaklaşımında bir işletmenin rekabet gücü, ERP projesinin başarıyla uygulandığı havacılık ve yazılım • To-Be tasarım Canlıya Geçiş nin başarısı yeterli finans ve işgücü kaynağının ay-
maliyet liderliği ve farklılaştırma faktörlerine bağlıdır. De- hizmet sektörleri ile tekstil ve ayakkabıcılık perakende • Rol ve yetki dağıtımı rılarak projenin hedeflenen zamanda bitirilmesine
ğer zinciri bir ürün veya hizmetin tasarımı, gelişimi, üre- üretim sektöründen üst düzey yöneticiler ve danışman- • Kurulum • Cut over - canlıya geçiş bağlıdır. Her ne kadar çok yüksek maliyetli olarak
• Devir teslimat
tim ve nihai tüketiciye teslimine kadar tüm operasyonları lardan 40 kişi ile yapılan görüşmeler neticesinde önem • Testler ve doğrulama biliniyor olsa da işletme hacmine göre bilinirliği ve
kapsamaktadır. Birbiriyle bağlantılı bu operasyonların; arz eden proje aşamaları aşağıdaki grafikte gösterilmek- • Eğitim • Proje kapanışı güvenilirliği yüksek uluslararası yazılım firmaları kü-
tasarım, üretim, kalite kontrol, pazarlama, satış, müşteri tedir. ERP projesinin başarısı belirli bir metodolojinin çük ölçekli işletmeler için de ERP yazılım çözümleri
ilişkileri, destek adımlarının maliyet ve değer üzerindeki uygulanması ile mümkündür. Başarılı ERP projelerinin sunmaktadır.
etkileri analiz edilerek güçlü ve zayıf yönleri belirlenmeli, uygulandığı yöntem ana hatlarıyla “puko” planlama-uy-
koordinasyonu sağlanarak optimize edilmelidir. İşletme- gulama-kontrol-önlem yöntemine denk gelmekte, sektö-
lerin değer zincirinde maliyet liderliği stratejisinde sü- rel bazda alt kırılımlarıyla değişiklik arz etmektedir.
reç etkinliği ve ürün farklılaştırma stratejisinde Ar-Ge Aşağıdaki grafikte görüleceği üzere, tüm ERP projesi bo-
ve ürün mühendisliği yetkinlikleri önem arz etmektedir. yunca çözüm ortağı yazılım firması ve proje ekibinin se-
Maliyet liderliği değer zinciri faaliyet alanlarında maliyet çimi ve bütçenin ayrıldığı aşama olan Planlama aşaması
indirimi ya da kullanılan toplam kaynaklarda azaltma an- %32’lik bir oranla ilk sırada yer almaktadır. ERP kuru-
lamına gelir. Değer yaratan tüm bu faaliyet adımları ERP lumun gerçekleştirildiği, projenin esas çatısını oluşturan Zülcenah Şahin Kimdir?
sistemi ile izlenebilmekte, raporlanabilmekte, maliyetleri ihtiyaç analizi, tasarım UAT test ve kabullerin yapıldığı
analiz edilebilmekte ve böylece geliştirilerek farklılaştırıl- Uygulama aşaması %28’lik bir oranla Planlamadan sonra Türk Hava Yolları A.O.’da 23 yıllık profesyonel iş hayatımın
masına veya üretimden çıkartılmasına karar verilerek op- ikinci sırada yer almaktadır. %24’lük bir oranla yer alan son 9 senesinde ERP Koordinasyon Md.’de Lojistik kom-
timize edilebilmektedir. proje kapanışının ve devir teslimin yapıldığı, krtitik an- ponent tarafta SAP MM ERP Uzmanı olarak aktif görev al-
lamda büyük önem arz eden Canlıya Geçiş aşamasında dım. THY ERP Proje Planlaması, çözüm ortağı yazılım sağ-
proje başarıyla canlıya geçirilip uygulanabilir ya da başa- layıcı SAP sistemin kabulü, lansmanı ve tasarımı, training,
rısız bulunarak iptal de edilebilir. Son aşama roll-out canlı geçiş sonrası supporting ve proje cut-over,
olarak %16 seviyesinde bir oranla Kontrol hand-over, close-out olmak üzere tüm ERP süreç aşama-
ve Önlem aşaması dördüncü sırada yer larında günümüz hybrid çalışma modelinde hem Business
almaktadır. Proje uzun soluklu olacağı hem IT tarafı temsilen Türkiye’nin en büyük, başarılı SAP
için, bu zaman zarfında öngörüle-
meyen, kontrol altına alınamayan ERP projesini SAP global danışmanlar dahil 300 kişilik dev
riskler yaşanabilir. Bu nedenle, kadro ekip arkadaşlarımızla hayata geçirdik. Beykent Üni-
ERP projelerinin olmazsa versitesi MBA yüksek lisans tezimde çalıştığım Yerel Yöne-
olmazı Risk Management timler ve THY Cittaslow işbirliği projesini başlattım. Hali
ve Change Management di- hazırda İstanbul Arel Üniversitesi’nde İşletme Doktora öğ-
namikleri iyi analiz edilmeli ve renimime devam ediyorum. ERP proje başarısında “IT, Bu-
sürekli güncellenmelidir. siness ve Çalışan İşbirliğinin Önemi” konulu book chapter
ile ERP Proje Yönetiminde Önceliklerin Belirlenmesi üzeri-
ne yayınlanmış akademik çalışmalarım bulunmaktadır.
Kaynak: (Porter, 1985)
