Page 33 - KobiEfor_Eylul_2020
P. 33
ların toplam mali borçlar içindeki 430 şirket kar, 70’i zarar etti:
payı 2018’de yüzde 47.3 iken; bu 2019’da İSO İkinci 500 içerisinde
oran 2019’da yüzde 46.7’ye indi. kar eden kuruluş sayısı önemli
Bu sınırlı düşüşte, mevcut borçla- ölçüde artarak 393’ten 430’a yük-
rın daha uzun vadeler ile yeniden selirken; zarar eden kuruluş sayısı
yapılandırılması ve 2018 finansal ise 107’den 70’e geriledi. Böylece
şokundan sonra kamunun kul- kar eden kuruluş sayısı yeniden
landırdığı orta-uzun vadeli kredi 400 sayısının üzerine çıktı. Aynı
paketleri etkili oldu. Sanayi kuru- yılda FAVÖK’e göre kar eden ku-
luşları; 2019’da orta-uzun vadeli ruluş sayısı 482 olarak gerçekle-
mali borçlanma olanaklarına, bir şirken; zarar eden kuruluş sayısı
önceki yıla göre özellikle yılın ikinci ise 18 oldu. Bu durum, 2019’da
yarısında daha rahat erişti. Bu du- sanayi kuruluşlarının mali yapıla-
rum, sanayi kuruluşlarının 2019’da rını iyileştirmeye ve karlılıklarını
kısa vadeli mali kaynaklarının bir artırmaya odaklandıkları şeklinde
bölümünü orta vadeli kaynaklar ile yorumlandı.
değiştirmesini sağladı. İstihdam: 2019’da İSO İkinci
Sanayicilerin son yıllarda ma- 500’de istihdam yüzde 4.1, ödenen
kul bir çözüm bulunmasını iste- maaş ve ücretler ise yüzde 25.8
dikleri konulardan biri olan KDV alacakları, gerek arttı. Bu oranlar 2019’daki zorlu koşullara rağmen
İSO 500 gerekse İSO İkinci 500 şirketleri için ciddi İSO İkinci 500’ün istihdama katkısını sürdürdüğü-
bir sorun olmayı sürdürüyor. 2019’da İSO 500’ün nü ortaya koydu.
devreden KDV’si bir önceki yıla göre yüzde 1.9 ora- 2019’da İSO İkinci 500’de yabancı sermaye paylı
nında artarak 10.8 milyar TL’ye yükselmişti. Bu yük kuruluşların sayısı beş yıl aradan sonra ilk kez ar-
İSO İkinci 500 için de 2019’da yüzde 7.8 oranında tarak 64’e yükseldi. 2014’te 71 olan kuruluş sayısı
artarak 1.9 milyar TL oldu. izleyen dört yıl boyunca gerilemiş ve 2018’de 59 ol-
Dönen ve duran varlıklar ilişkisi duran varlık- muştu, 2019’da ise 5 adet arttı.
lar aleyhine bozulmaya devam ediyor: Sanayinin 2017’de 35 olan halka açık kuruluşlar sayısı,
içinde bulunduğu yatırım motivasyonunu ortaya 2018’de 37, 2019’da 35 oldu. Halka açık kuruluşla-
koyan önemli bir veri de dönen ve duran varlıklar rın sayısının sınırlı olması, sanayi sektörü ve ser-
ilişkisi. İSO İkinci 500’de geçen yıl olduğu gibi bu yıl maye piyasaları arasındaki bağın kuvvetlendirilme-
da duran varlıklar aleyhine olan bozulma sürüyor. si gereğini bir kez daha ortaya koydu. Bu durum,
Dönen varlıkların payı yüzde 61.5’ten yüzde 63.6’ya sanayi şirketlerinin sermaye piyasalarına açılma ve
yükselirken; duran varlıkların payı yüzde 38.5’ten bu piyasalardan fon sağlama konusunda destek-
yüzde 36.4’e geriledi. lenmesinin oldukça önemli olduğuna işaret etti.
İSO İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2019 Araştırması’nda dikkat çekenler
• Talep yetersizliği nedeniyle satış performansı den satışlara oranı yüzde 0.46 oldu.
yavaşladı. Üretimden satışlar yüzde 14.2 arttı. • İkinci 500 listesinde Anadolu ve Trakya’dan
• İhracattaki artış yüzde 9.9 oldu. 347 firma var. Bu firmalar, ciro ve ihracatın yüz-
• Mali borçlar yüzde 1.7 geriledi. Mali sıkışıklı- de 70’inden fazlasını karşılıyor. Listede 4 kamu
ğın da etkisiyle özkaynaklar yüzde 17.6 arttı. firması da yer alırken 28 şirket isminin açıklan-
• Borçlanma eğiliminin azalmasıyla borç/öz- masını istemedi. Türkiye’nin 34 kenti, İkinci 500
kaynak oranı yüzde 166’dan 124’e geriledi. listesinde yer almadı. İstanbullu firmalar da kan
• Yaratılan katmadeğer yüzde 10 artarken reel kaybetmeye devam etti.
olarak azaldı. • İstanbul 149, İzmir 38, Kocaeli 37, Bursa 35,
• Satış karlılığı yüzde 5.7’den 5.9’a, aktif karlı- Gaziantep 35, Ankara 24, Kahramanmaraş 15,
lığı yüzde 5.8’den 6.3’e yükseldi. Konya 15, Tekirdağ 14, Kayseri 13, Adana 12, Sam-
• Net katmadeğer içinde milli gelir anlamında sun 11, Manisa 9, Denizli 8, Balıkesir 6, Ordu 6,
karın payı yüzde 33’ten 29’a düştü. Hatay 5, Sakarya 5, Aydın 4, Bilecik 4, Düzce 4, Es-
• Orta-yüksek teknoloji yoğunluklu katmade- kişehir 4, Çanakkale 3, Karaman 3, Mersin 3, Uşak
ğerin payı 2.6 puan artışla yüzde 24.2’ye yüksel- 3, Antalya 2, Bolu 2, Giresun 2, Isparta 2, Karabük
di, yaratılan katmadeğerde en yüksek payı yüzde 2, Kırklareli 2, Zonguldak 2, Yalova 2 firma ile; 12
48.6 ile düşük yoğunluklu sanayiler aldı. şehir ise tek firmayla listedeydi; Afyonkarahisar,
• İkinci 500 kuruluşun 231’i Ar-Ge yaptı, Ar-Ge Amasya, Burdur, Diyarbakır, Edirne, Kütahya, Ma-
harcamaları yüzde 45 arttı, harcamaların üretim- latya, Nevşehir, Niğde, Osmaniye, Tokat, Trabzon.
(\OÖO KobiEfor 33