Page 32 - KobiEfor_Eylul_2020

HABER

500’de yer almak için ihracat yapmanın adeta bir ön olarak faaliyet karı oranı da 2018’de yüzde 12.1 iken;
koşul olduğunu bir kez daha gösterdi. 2019’da 2.7 puanlık düşüşle yüzde 9.4’e geriledi.
“KOBİ’lerimizin inovasyon ve teknolojik dönü- FAVÖK 6 yıldır ilk kez negatif: Bir diğer önemli
şüm iştahı arttı”: Bahçıvan, şunları ifade etti: “İSO karlılık büyüklüğü olan FAVÖK (faiz, amortisman ve
İkinci 500 araştırmamızın bu yıl bizim için değerli ve vergi öncesi kar), toplanmaya başlandığı 2013’ten bu
umut verici bir başka verisi ise teknoloji yoğunlu- yana ilk kez negatif eğilim gösterdi. İSO İkinci 500’de
ğuna göre katmadeğer dağılımında orta-yüksek ve 2018’de 23.2 milyar TL olan FAVÖK, 2019’da yüzde
yüksek teknolojilerin payının yüzde 23.7’den yüzde 5.6 oranında küçülerek 21.9 milyar TL’ye geriledi.
26.4’e yükselmiş olmasıdır. Orta-yüksek teknoloji 2019’da firmalar çekirdek işlerine daha fazla odak-
yoğunluklu sanayiler grubunun payı 2018’de yüzde lanmasına rağmen FAVÖK performansları zayıfladı.
21.6’dan 2019’da yüzde 24.2’ye, yüksek teknolo- Vergi öncesi kar ve zararda pozitif gelişme; 1.6
ji yoğunluklu sanayiler grubunun payı ise 2018’de milyar TL üretim faaliyeti dışı gelir: Faaliyet karı ve
yüzde 2.1’den 2019’da sınırlı bir artışla yüzde 2.2’ye FAVÖK’deki düşüşlere karşın vergi öncesi kar ve za-
yükseldi. Sanayi kesiminin rekabetçiliğinde Ar-Ge rar toplamında pozitif bir gelişme söz konusu. İSO
hayati önem taşıyor. 2019’daki zorlu koşullara rağ- İkinci 500’de 2018’de 9 milyar TL olan vergi öncesi
men İSO İkinci 500 içerisinde daha çok sayıda kuru- kar ve zarar toplamı, 2019’da yüzde 17.6 oranında
luş, Ar-Ge faaliyetlerine yöneldi. Ar-Ge yapan ku- artarak 10.6 milyar TL’ye yükseldi. 2019’da İSO İkin-
ruluş sayısı; 2017’de 188, 2018’de 218, 2019’da ise ci 500’de diğer faaliyetlerden olağan gelir ve karlar
231 ile en yüksek seviyesine ulaştı. Bu şirketlerin 13.6 milyar TL iken; diğer faaliyetlerden olağan gider
Ar-Ge harcamaları da 2019’da yüzde 44.6 oranın- ve zararlar 12.1 milyar TL oldu. Bu iki kalem arasın-
da artarak 498.6 milyon TL’den 721.2 milyon TL’ye daki fark alındığında, İSO İkinci 500’ün 1.6 milyar TL
yükseldi. Aynı dönemde Ar-Ge harcamalarının üretim faaliyeti dışı gelir elde ettiği görüldü.
üretimden satışlara oranı da yüzde 0.36’dan yüzde Finansman maliyetleri azaldı: Finansman gi-
0.46’ya çıktı. Gerek Ar-Ge yapan şirket sayısındaki derleri, sanayi kuruluşlarının karlılıklarında temel
yükseliş gerekse Ar-Ge harcamalarındaki artış gibi belirleyicilerden biri olmayı 2019’da da sürdürdü.
göstergeler KOBİ’lerimizin inovasyon ve teknolojik 2019’da yaşanan finansal gelişmelerle enflasyon ve
dönüşüm iştahının arttığını işaret ediyor. Yine de bu faiz oranlarında yaşanan düşüşler sonucu İSO İkinci
konuda daha alınması gereken çok yol olduğunu 500’ün finansman maliyetleri önemli ölçüde azal-
buradan özellikle vurgulamak istiyorum.” dı. 2018’de 10 milyar TL olan finansman giderleri
2019’da yüzde 20.1 oranında azalarak 8 milyar TL’ye
Türkiye’nin İkinci 500 Büyük Sanayi geriledi. Böylece finansman giderlerinin faaliyet ka-
Kuruluşu araştırmasının diğer temel rına oranı 2019’da yüzde 52.6’dan yüzde 47.5’e indi.
göstergeleri ise özetle şöyle: Bu düşüşe rağmen faaliyet karının yarısına yakın
Reel artış, geçmiş iki yılın altında kaldı: İSO kısmının finansman giderlerine ayrıldığı görüldü.
İkinci 500’ün üretimden satışlarındaki değişimlere Borçlar / özkaynak dengesi özkaynaklar lehine
reel olarak bakıldığında; 2012-2016 dönemindeki gelişti: İSO İkinci 500’de özkaynakların toplam ak-
zayıf büyümelerin ardından 2017 ve 2018’de güçlü tifler içindeki payı 2018’de yüzde 37.6 iken; 2019’da
reel artışlar yaşandığı görülüyor. 2019’da da üre- artışını sürdürdü ve yüzde 41.3’e yükseldi. Toplam
timden satışlarda yüzde 2.1’lik reel artış yaşandı. borçların payı ise 2018’de yüzde 62.4 iken; 2019’da
Ancak bu artış, geçmiş iki yılın altında kaldı. yüzde 58.7’ye geriledi. 2019’da borçlar/özkaynak
Satışlardaki yavaşlamayla karlılıklar da düş- dengesinin özkaynaklar lehine önemli bir gelişme
tü: Satışlardaki yavaşlama eğilimi İSO İkinci 500’ün gösterdi. Böylece 2018’den sonra 2019’da da borç/
karlılıklarını da olumsuz etkiledi. İSO İkinci 500’de özkaynak dengesinde iyileşme yaşandı. 2019’da kar-
2018’de 19 milyar TL olan faaliyet karı, 2019’da yüzde larda sağlanan artış ile özkaynakların artırılması
11.5’lik düşüşle 16.8 milyar TL’ye indi. Buna paralel ve borçlanmanın daha az tercih edilmesi, İSO İkin-
ci 500’ün mali yapısının iyileşmesine katkı
sağladı.
İSO İkinci 500’de 2017’de yüzde 50.9 ile
oldukça yüksek oranlı artış gösteren mali
borçlar, 2018’deki sınırlı artışın ardından
2019’da yüzde 1.7 oranında azaldı. Böyle-
ce toplam mali borçlar 56.2 milyar TL’den
55.2 milyar TL’ye geriledi. Bu durum, fir-
maların 2019’da mali yapılarındaki iyileş-
meye ağırlık verdiği ve ilave borçlanma-
dan kaçındığı şeklinde yorumlandı.
İSO İkinci 500’de, kısa vadeli mali borç-

KobiEfor (\OÖO