Page 30 - KobiEfor_Aralik_2018
P. 30
KAPAK
nak Alanlar› (YEKA) lisans ihaleleri bu uygulamala-
ra örnektir. Enerji üretiminde yerli kaynaklara
önem verilmesi ve d›fla ba¤›ml›l›¤›n azalt›lmas› he-
defleri çerçevesinde sanayileflme ve nüfus art›fl›na
paralel olarak artan enerji talebinin karfl›lanmas›
amac›yla; yeni kömür sahalar›n›n bulunmas› ve bi-
linen sahalar›n gelifltirilmesi çal›flmalar›na h›z ve-
rilmifltir.
Enerji’de sorun ve çözüm alanlar›
l Termik santrallerin eski olmas› ve termik san-
ihtiyaç önümüzdeki dönemde de artacakt›r. trallerde verimlili¤in art›r›lmas› gereklili¤i,
Borçlanma maliyetlerindeki art›fl nedeniyle sek- l Elektrik santrallerinin da¤›n›k altyap›s› gere¤i
törde yabanc› ortakl›¤›n artmas› yurtd›fl› finansma- flebeke altyap›s›n›n güçlendirilmesi gereklili¤i,
na daha kolay ulafl›lmas› öngörülüyor. l YEKDEM mekanizmas›n›n 2020’de sona erecek
olmas› nedeniyle yenilenebilir enerji sektörünün
Kur-riskler yap› ve süreçlerinin yeniden oluflturulacak olmas›,
Türkiye elektrik sektörünün kur riskinden kay- l Fosil yak›t fiyatlar›n›n yeniden yükselifle geç-
naklanan sorunlar› mevcuttur. Sektörün giderleri mesinin Türkiye’nin enerji faturas›n› art›rmas› ve
döviz cinsinden oldu¤u için kur riskine maruz kal›n- cari a盤› olumsuz etkilemesi,
maktad›r. Elektrik sektörü yat›r›mlar› uzun sür- l YEKA ihalelerine daha çok çokuluslu firmala-
mekte ve yap›lan yat›r›mlar›n geri dönüfl süresi r›n al›nmas› ve orta ve küçük ölçekli firmalar›n
uzun bir zaman periyodunu içermektedir. ihalelerde söz sahibi olamamas›,
Uzun vadeli yat›r›mlar döviz cinsi kre- Türkiye’nin l Do¤al gaz ve petrolde d›fla ba¤›m-
dilerle finanse edilmekte ve kurda- enerjide d›fla l›l›¤›n yüksek olmas›n›n k›r›lganl›¤›
ki art›fl sektörün borçlulu¤unu ar- ba¤›ml›l›ktan art›rmas›,
t›rmaktad›r. Sektörde faaliyet kurtulabilmesi için l Günefl enerjisi aç›s›ndan zen-
gösteren firmalar ise türev ens- yat›r›mlar›n h›zland›r›lmas› gin olan Türkiye’nin bu potansiye-
trüman ve spot piyasadan döviz lini a盤a ç›karamamas›,
al›mlar›yla risklerini en aza in- ve mevcut kaynaklar›n l Paris ‹klim Anlaflmas›’n›n
dirmeye çal›flmaktad›r. ‹thalat daha verimli Kas›m 2016 itibar›yla yürürlü¤e
taraf›nda ise petrol ve do¤algaz kullan›lmas› gereklili¤i girmesine ra¤men Türkiye’nin söz
fiyatlar›ndaki düflüflle birlikte ortaya konusu anlaflmay› imzalamamas› ve
enerji ithalat›na ödenen tutar ç›kmaktad›r. yenilenebilir enerji yan›nda termik
2014’te 54.9 milyar USD iken 2015’te bu santral yat›rmalar›na da a¤›rl›k vermesi-
de¤er 37.8 milyar USD’ye ve 2016 y›l›nda da nin bir çeliflki yaratmas›,
27.1 milyar USD’ye gerilemifltir. 2017 y›l› Ocak-Ka- l Sektörde firmalar›n giderlerinin döviz cinsin-
s›m döneminde ise petrol fiyatlar›ndaki art›fl›n etki- den olmas›n›n firmalar› kur riskine maruz b›rak-
siyle Türkiye’nin enerji ithalat›na ödedi¤i tutar bir mas›,
önceki y›la k›yasla yüzde 37.1 art›flla 33.3 milyar l Sektörün yat›r›mlarda d›fl finansmana ba¤›m-
USD’ye yükselmifltir. l›l›¤›n›n yan› s›ra yak›t giderleri, iflçilik giderleri ve
Önümüzdeki dönemde fosil yak›tlar yükselifle geç- santrallerde kullan›lan su ve elektrik giderlerinin
mezse yenilenebilir enerji yat›r›mlar› sayesinde Tür- önemli gider kalemleri olmas›,
kiye’nin enerji faturas›n›n düflmesi beklenmektedir. l Makine ve teçhizat yat›r›mlar›nda ithalata ba-
¤›ml›l›¤›n yüksek olmas›.
Yerlilefltirme Buraya kadar enerji sektörümüzün her alan›na
Türkiye’nin enerjide d›fla ba¤›ml›l›ktan kurtula- bakt›k, sorunlar›, imkanlar› ve “yerlilefltirme” poli-
bilmesi için yat›r›mlar›n h›zland›r›lmas› ve mevcut tikalar› ba¤lam›nda sektör dinamiklerini tan›maya
kaynaklar›n daha verimli kullan›lmas› gereklili¤i çal›flt›k. fiunu gördük: Ekonomide yeni bir döneme
ortaya ç›kmaktad›r. Türkiye’nin son dönemde ener- girildi. Enerji sektörü yeni dönemde kilit rol oyna-
jide d›fla ba¤›ml›l›ktan kurtulmak için yenilenebilir yacak. Yenilefltirme ve yat›r›m faaliyetleri ve kapa-
enerji kaynaklar›n›n kullan›m›na a¤›rl›k verilmesi- site art›r›mlar› enerji sektörüne yo¤unlaflacak.
ne yönelik uygulamalar› devreye soktu¤u görül- Özellikle yenilenebilir üretim alanlar› baflta olmak
mektedir. Yenilenebilir Enerji Kaynaklar›n› Destek- üzere Türkiye’nin enerji üretim yap›s›n›n h›zla dö-
leme Mekanizmas› (YEKDEM) ve Yenilenebilir Kay- nüflece¤ine inan›yoruz.
30 KobiEfor Aral›k 2018