Page 31 - KobiEfor_Subat_2017
P. 31
UZMAN
Do¤u ve Güneydo¤u’da Cazibe Merkezleri…
D o¤u ve Güneydo¤u Anadolu nedeniyle yeni bir teflvik sisteminin yü-
Bölgelerimiz, sosyo-ekono-
rürlü¤e konulmas› zorunlulu¤u gerekçe-
si ile Teflvik Sistemi kapsam›nda iller,
mik aç›dan ülkemizin en az
geliflmifl bölgeleridir. sosyo-ekonomik geliflmifllik seviyeleri
Cumhuriyetimiz’in kuruluflundan bugü- dikkate al›narak alt› bölgeye ayr›ld›.
ne de¤in geliflmifllik fark›n›n azalt›lmas›, Do¤u Anadolu ile Güneydo¤u Anadolu
böylece ulusal bütünlü¤ün ve kentsel konufllanan illerimizden; A¤r›, Ardahan,
alanlara yönelik afl›r› ve plans›z göçün Batman, Bingöl, Bitlis, Diyarbak›r, Hak-
Hilmi Develi kontrol alt›na al›nmas› amac›yla kapsam kari, I¤d›r, Kars, Mardin, Mufl, Siirt, fian-
hilmideveli@gmail.com ve dönem aç›s›ndan farkl› bölgesel kal- l›urfa, fi›rnak, Van illerimiz teflvik pake-
k›nma projeleri bafllat›lm›flt›r. tinde 6.Bölge’de yer alm›flt›.
Örne¤in; 1977 y›l›nda bir enerji ve sula- “Bölgesel Teflvikler” kapsam›nda; “Güm-
ma projesi olarak bafllayan Güneydo¤u rük Vergisi Muafiyeti, KDV ‹stisnas›, Vergi
Anadolu Projesi çal›flmas›, 1989 y›l›nda ‹ndirimi, Sigorta Primi ‹flveren Hissesi
GAP ad›yla 2005 y›l›na uzanan bölgesel Deste¤i, Yat›r›m Yeri Tahsisi, Faiz Deste-
kalk›nma projesine dönüfltürülmüfltür. ¤i, Gelir Vergisi Stopaj› Deste¤i, Sigorta
Bölgeye yönelik yat›r›m yaklafl›m›, gü- Primi Deste¤i” gibi desteklerden yarar-
nümüze kadar iktidara gelen hükümet- lanma öngörülmüfltü.
lerce yasa ve teflvik paketleriyle sürdü- Do¤u ve Güneydo¤u Anadolu Bölgesi
Do¤u ve rülegeldi. Yat›r›m ve Destek Hamlesi
Örne¤in; 1992 y›l›nda, Süleyman Demirel Baflbakan Binali Y›ld›r›m taraf›ndan 4 Ey-
Güneydo¤u Anadolu Hükümeti, “Güneydo¤u Paketi”ni kamu- lül 2016’da Diyarbak›r’da aç›klanan “Do-
Bölgelerimiz, oyuna sundu. ¤u ve Güneydo¤u Anadolu Bölgesi’nde 23
Pakette, “Yat›r›mlar›n h›zland›r›larak ta- ili kapsayan Cazibe Merkezleri Program›
sosyo-ekonomik mamlanmas›, özel sektörle iflbirli¤ine ve Yat›r›m ve Destek Hamlesi” kapsa-
aç›dan ülkemizin gidilerek bölgeye teflviklerin sa¤lanmas›, m›nda, 2016-2020 döneminde toplam 62
en az geliflmifl teknoloji yo¤unluklu sanayinin tercih milyar liral›k kamu yat›r›m› yap›lmas›
edilmesi, iflsizli¤in çözülmesi ile fi›rnak, öngörülüyordu.
bölgeleridir. Batman, Siirt gibi iller ve ba¤l› ilçelerin Baflbakan say›n Y›ld›r›m, 24 Ocak’ta yap-
Cazibe Merkezleri acil ihtiyaçlar›n›n süratle giderilmesi” gi- t›¤› aç›klamada; Cazibe Merkezleri Prog-
Program›’n›n bi tedbirler getiriyordu. ram› için Kalk›nma Bankas›’n›n görev-
Bir baflka örnek de rahmetli Erba- lendirildi¤ini ve bu amaçla bankan›n öz
birinci kan’dan. 1996 tarihinde bu kez dönemin kaynaklar›n› 10 milyar liraya ç›kard›kla-
baflvurular›n›n, Baflbakan› Necmettin Erbakan taraf›n- r›n› belirterek verilecek destekleri flöyle
dan A¤r›’da ekonomi a¤›rl›kl› bir “Güney- s›ralad›;
27 fiubat’a kadar
do¤u Paketi” aç›kland›. Destekler:
al›naca¤› belirtildi. Bir y›l sonra ise bölgeye yönelik yeni bir Program kapsam›nda dan›flmanl›k hiz-
Program’›n paket de ANASOL-D Hükümeti’nden gel- metleri, yat›r›m yeri tahsisi, bina yap›m›,
di. Baflbakan Mesut Y›lmaz, Siirt’te yap- faizsiz yat›r›m, faiz indirimli iflletme kre-
Bölgelerimiz t›¤› aç›klamada, “Geçmiflte aç›klanan pa- disi, üretim tesisi tafl›ma, ça¤r› merkezi
insanlar›na hay›rlara ketlerden yeterince sonuç al›namad›, yat›r›m› ile veri merkezi yat›r›m› ve ener-
vesile olmas›n› e¤itim aya¤›n› da tamamlayarak bölgeyi ji deste¤i verilecek.
yat›r›m cenneti haline getirecek paketi Destekler hangi flartla verilecek?
diliyorum. baflar›ya ulaflt›raca¤›z” diyordu. l ‹malat sanayi yat›r›mlar›n›n destekten
2002 y›l›nda iktidara gelen AK Parti Hü- yararlanmas› için en az 2 milyon liral›k
kümeti; Yat›r›mlar›n ve ‹stihdam›n Teflvi- sabit yat›r›m olmas› ve asgari 30 kifliye
ki ile Baz› Kanunlarda De¤ifliklik Yap›l- istihdam oluflturmas› gerekiyor.
mas› Hakk›nda 5084 Say›l› Kanunu, l Ça¤r› merkezleri yat›r›mlar›nda ise 200
6.2.2004 tarihinde yürürlü¤e koydu. kifliye istihdam ve hizmet sözleflmesini
Bir y›l sonrada 5350 Say›l› “Yat›r›mlar›n yapma gibi flartlar var.
ve ‹stihdam›n Teflviki ile Baz› Kanunlarda l 5 bin metrekarelik alanda TIER3 stan-
De¤ifliklik Yap›lmas›na Dair Kanun” yü- dartlar›nda kurulan veri merkezleri de
rürlü¤e koyuldu. destekten yararlanabilecekler.
4 Haziran 2009 tarihinde aç›klanan “Yat›- l Üretim tesisini tafl›mak isteyen yat›-
r›m Teflvik Paketi” tasarruflar› katmade- r›mc›larda ise 200 kiflilik istihdam ve son
¤eri yüksek yat›r›mlara yönlendirmek, 2 y›lda üretim faaliyetlerini sürdürmüfl
üretimi ve istihdam› art›rmak, yat›r›m e¤i- olma flart› aran›yor.
liminin devaml›l›¤›n› ve sürdürülebilir kal- Cazibe Merkezleri Program›’n›n birinci
k›nmay› sa¤lamak olarak amaçlanm›flt›. baflvurular›n›n, 27 fiubat’a kadar al›na-
2012 Nisan ay›nda ise önceki teflvik pa- ca¤› belirtildi.
ketinin etkinli¤ini yitirmesi ve bölgeler Program’›n Bölgelerimiz insanlar›na ha-
aras› geliflmifllik farklar›n›n de¤iflmesi y›rlara vesile olmas›n› diliyorum.
fiubat 2017 KobiEfor 31
