Page 21 - KobiEfor_Subat_2017
P. 21
TÜRK‹YE’N‹N DIfi T‹CARET‹NDE AB’N‹N PAYI (milyar dolar)
Y›llar ‹hracat AB Yüzde ‹thalat AB Yüzde Aç›k
2016/9 104.227 50.551 48.5 146.254 56.945 38.94 -42.027
2015 143.838 63.998 44.49 207.234 78.681 37.97 -63.396
2014 157.610 68.514 43.47 242.177 88.783 36.66 -84.567
2013 151.802 63.039 41.53 251.661 92.457 36.74 -99.859
2012 152.461 59.398 38.96 236.545 87.657 37.06 -84.084
2011 134.906 62.589 46.39 240.841 91.439 37.97 -105.935
2010 113.883 52.934 46.48 185.544 72.391 39.02 -71.661
Gümrük Birli¤i’nin Türkiye ekonomisi zarar›na rekabet dezavantaj› do¤urmufl, Türkiye’nin bu ül-
sonuçlar›na AB ile ticaretimiz aç›s›ndan bak›ld›- keler ile ticaret müzakerelerindeki pozisyonunu
¤›nda; karfl›m›za yukar›daki tablo ç›k›yor. Son 7 zay›flatm›flt›r. AB’nin bir üçüncü ülke ile STA im-
y›lda ticaret a盤›m›z 551 milyar, 529 milyon dolar zalad›¤› ancak Türkiye’nin imzalamad›¤› durum-
oluyor. Ancak Türkiye ekonomisinin Gümrük Bir- larda, ihracatç›lar mallar›n› AB üzerinden gönder-
li¤i’den gördü¤ü as›l zarar; AB’nin üçüncü ülke- me ve böylelikle ticareti sapt›rma zorunda
lerle yapt›¤› ‘Serbest Ticaret Anlaflmalar›’ndan kalm›fllar, böylelikle Türkiye ayn› zamanda piyasa
(STA) kaynaklan›yor. eriflim f›rsatlar›n› da kaybetmifltir.
Bu mekanizma flöyle ifllemifltir: AB ortak güm- Katmade¤er bak›m›ndan hesapland›¤›nda Tür-
rük tarifesini kendi önceliklerine göre belirlemek- kiye’nin hizmetler sektörünün yüzde 42 olan top-
tedir ve ço¤u durumda STA’lar çerçevesinde daha lam ihracata katk› oran›, benzer ülkeler aras›nda-
düflük vergiler uygulamaktad›r. Bu durum, Türki- ki en yüksek orand›r. Bu durum Türkiye için hiz-
ye’nin AB’nin STA müzakere etti¤i üçüncü ülke- metlerin di¤er ihracat sektörleri için önemli bir
lerden ithal edilecek ço¤u sanayi ürününe yönelik girdi oluflturdu¤u ve hizmetlerin ülkenin rekabet
tarifelerinin giderek serbestleflmesine, tar›msal gücü için büyük öneme sahip oldu¤u gerçe¤ine
ürünlere yönelik tarifelerinin de seçici bir flekilde iflaret ediyor. Ama Gümrük Birli¤i cerçevesinde 20
serbestleflmesine yol açm›flt›r. AB’nin STA imza- y›l boyunca Türkiye’nin GSYH’sinda hizmetler ti-
lad›¤› ancak Türkiye’nin imzalamad›¤› ülkelerden caretinin pay› ayn› kalm›flt›r.
ticaretin sapt›r›lmas› yoluyla yap›lan ithalat Türki- Sonuç olarak; Gümrük Birli¤i’nden ç›k›lmal›,
ye’ye gümrüksüz olarak girebilmektedir. Ancak AB ile aram›zda ‘yeni nesil’ STA’lar yap›lmal›. Bu
do¤rudan Türk limanlar›na gelen ithal mallar için durum Gümrük Birli¤i’nden sa¤lanan baz› avan-
ithalat tarifeleri uygulanmaktad›r. tajlar› kaybetmeye neden olsa da di¤er taraftan
Buna paralel olarak Türk flirketleri AB’nin STA AB’nin üçüncü ülkelerle yapt›¤› STA’lar sebebiyle
müzakere etti¤i pazarlardan baz›lar›na do¤rudan Türkiye’nin zarar görmesini önleyecek ve de en
karfl›l›kl› eriflim imkan› bulamam›flt›r. Bu durum önemlisi; d›fl ticaret politikas›n› ba¤›ms›z bir fle-
AB’li ihracatç›lar karfl›s›nda Türk flirketleri için bir kilde belirleyebilmesinin önünü açacakt›r.
S orun flu: Avrupa Birli¤i-Türkiye Gümrük
Birli¤i, 6 Mart 1995 tarihinde Ankara An-
laflmas› ile kurulan AT-Türkiye Ortakl›k
Konseyi'nin uygulama karar› almas›yla 31
Aral›k 1995 tarihinde yürürlü¤e girdi.
Gümrük Birli¤i’nin Türkiye ekonomisine
“yararlar›” ve “zararlar›” oldu. Türkiye’yi zarara u¤-
ratan Gümrük Birli¤i hükümleri flunlar oldu:
l Gümrük Birli¤i AB'ye, Türkiye’nin d›fl ticaret müdahale ve bu anlaflmay› iptal etme hakk›na sa-
iliflkilerini yönlendirme hakk› verdi. Türkiye, önko- hip (56. madde).
flul olmaks›z›n AB'nin üye olmayan bir ülke ile im- l Türkiye, Gümrük Birli¤i’ne girerek, kay›ts›z
zalad›¤› (yani dünyada di¤er tüm ülkeler) tüm an- flarts›z AB Gümrük Birli¤i için yap›lan yeni yasalara
laflmalar› kabul etti (16. ve 55. maddeler). paralel yasalar› yapmay› kabul etti (8. madde).
l Türkiye Gümrük Birli¤i’ne girerek, AB bilgisi l Türkiye, Gümrük Birli¤i’ne girerek, tüm yasa-
olmadan herhangi bir AB üyesi olmayan ülke ile lar› ve tek Türk hakimi olan Avrupa Adalet Diva-
anlaflma yapmamay› kabul etti. Aksi takdirde AB, n›'n›n kararlar›n› kabul etti (64. madde).
fiubat 2017 KobiEfor 21