Page 40 - KobiEfor_Agustos_2016

KAPAK

AYHAN ZEYT‹NO⁄LU içindeki en önemli mütte-
‹ktisadi Kalk›nma Vakf› (‹KV) Yönetim Kurulu
Baflkan› fiklerimizden birini kaybet-
mifl oluyoruz. Ayn› zaman-
Yeni AB modeli oluflacak da AB’nin daha esnek bir
bütünleflme çerçevesinde
‹ngiltere’nin AB’den ayr›lmas› son derece kri- kalmas›n› isteyen bir ülke
tik. AB üye devletlerinde merkezkaç bir ak›m or- oldu¤u için Türkiye’nin po-
taya ç›kabilir. AB birli¤ini sürdürmekte zorlanabi- zisyonuna daha yak›n bir
lir. Bu yüzden AB’nin halklar nezdinde imaj›n›n ülke oldu¤unu söyleyebili-
sars›lmas› ve zay›flamas›na neden olan sorunlar› riz. ‹ngiltere’de kurulan ye-
ele alarak, kendi içinde ciddi bir reform gerçek- ni hükümet, üyelikten ayr›lmak için AB ile müzake-
lefltirmesi gerekiyor. reler yürütecek. Büyük olas›l›kla bu müzakereler
‹ngiltere gibi ekonomik ve siyasi olarak güçlü sonras›nda, iki taraf aras›nda yeni bir iliflki, bir or-
bir ülkenin AB’den ayr›lmas›, AB’yi zay›flat›r. ‹n- takl›¤› tesis edecek bir anlaflma imzalanacak. Bu
giltere finans sektörü, üretim ve ticaret kapasite- anlaflma Türkiye gibi AB üyeli¤ini gerçeklefltirmek-
si ve diplomatik gücü ile AB’ye katk› yapan bir ül- te zorlanan ülkeler için bir model oluflturabilir.
ke. AB içinde lider konumdaki Almanya’y› da den- Türkiye AB iliflkileri çeflitli sorunlar›na ve sü-
geleyen bir güç. O yüzden ‹ngiltere ayr›l›rsa AB reçte yaflanan gecikmelere ra¤men Türk toplumu
içinde güç dengesi ve üye devletler aras›ndaki için bir kalk›nma arac› oldu¤u gibi ekonomi için de
iliflkilerin tekrar gözden geçirilmesi gerekecek. çok önemli bir itici güç kayna¤› oluflturuyor. Bafl-
AB bugüne kadar önemli krizler aflt›. 1960’lar- ta Gümrük Birli¤i olmak üzere, AB ülkeleri ile ti-
da De Gaulle’ün bafllatt›¤› krizler, 1970’lerdeki cari ve ekonomik iliflkiler, do¤rudan yat›r›mlar›n
petrol floklar›, 1980’lerdeki ekonomik durgunluk yaklafl›k 2/3’nün AB ülkelerinden gelmesi, tekno-
ve borsa çöküflleri, 1990’lardaki So¤uk Savafl’›n loji transferi, AB araflt›rma programlar›na kat›l-
bitmesi ve Do¤u Avrupa’da do¤an boflluk, 2000’li ma imkan› gibi hususlar ekonomimizin geliflmesi
y›llardaki anayasal kriz ve global mali kriz. AB her için önemli bir ifllevi yerine getiriyor. Bu nedenle
seferinde bu krizleri aflarak yoluna devam etti. Türkiye-AB iliflkilerinin karfl›l›kl› fayda üzerinden
Türkiye aç›s›ndan bakt›¤›m›zda, ‹ngiltere gibi AB geliflece¤ini öngörebiliriz.

AB’nin yar›m üyesi ve Türkiye olaca¤›na dair bir görüfl birli¤i neredeyse
ekonomisi AB üyesi ol- Avrupa’n›n tamam›nda hakimdir. Çünkü objektif bü-
maktan zarar gören ‹n- tün faktörler bunu göstermektedir. ‹ki fley olabile-
giltere ilk ad›m› atarak cektir: Ya AB kendini yeniden yap›land›racak ve bu
ayr›ld›. Ayr›l›k karar› ‹n- süreçte Türkiye AB ile olan iliflkilerini kendi modeli-
giltere’nin ölçülmüfl biçilmifl yararla- ne göre biçimlendirecektir, ya da AB zay›flayacak,
r›na uygundur. Çünkü ‹ngiliz flirketleri çözülecek, da¤›lacak ve Türkiye Avrasya Bölgesi’nin
AB pazar›n› kaybetmeyeceklerdir. AB ku- merkezi ülkesi konumunda kendi yolunda güçlene-
rumsal olarak yaflama devam ederse ‹ngiltere rek yürüyecektir.
ABD-AB aras›nda imza aflamas›na gelinmifl (May›s ABD eski Baflkan› Bill Clinton
2020) Atlantik-Pasifik Serbest Ticaret Anlaflma- flöyle demiflti: “Do¤uda Sovyetler
s›’n›n üyesi olarak AB pazar›n› koruyacakt›r. ‹mparatorlu¤u’nun harabelerin-
‹ngiltere’nin AB’den ayr›lmas›n› istemeyenlerin den 12 tane ba¤›ms›z devlet orta-
ve en baflta ABD’nin çekindi¤i ise ‹ngiltere ayr›l›rsa ya ç›kt›. Dünyada, flu anda, özel-
ve bu AB’deki bölünme ivmesini tetiklerse bu iflten likle onlar›n sa¤lam ve demokra-
en çok Rusya’n›n karl› ç›kacak olmas›d›r. Çünkü tik toplumlar haline gelmelerine
Birli¤in siyasi bütünlü¤ü bozuldu¤unda Rusya’n›n Bill Clinton yard›m etmekten daha büyük bir
Avrupa’da siyasi ve ekonomik müttefikler edinmesi görev yoktur. Bu görevde, ayn›
çok mu çok kolaylaflacakt›r. Hatta AB da¤›l›rsa Or- flekilde, Türkiye, özellikle ayn› dil, tarih ve kültürü ta-
ta ve Do¤u Avrupa ülkelerinin 1990 y›l› öncesine dö- fl›yan devletlere ulaflmakta hep önder olmufltur; fa-
nerek yeniden Rusya eksenine girebilecekleri kufl- kat, hala yap›lacak çok fley var. Önümüzde imtihan
kusu Avrupa’da ciddi bir endifle kayna¤› olarak ses- edilmemifl yeni bir yüzy›l bulunmaktad›r; bu, büyük
lendirilmektedir. bir f›rsatt›r. (Gayretinizle...) Türkiye, dünyan›n ilham
AB’nin da¤›lmas›ndan karl› ç›kacak ikinci ülkenin kayna¤› olabilir." (Clinton: 1999 TBMM konuflmas›)
40 KobiEfor A€ustos 2016