Page 34 - KobiEfor_Temmuz_2020
P. 34
KAPAK
çecek olmas›, Avrupa’n›n toparlanma ve büyüme sü-
recini h›zland›rmas› için tetikleyici etkisi olmufltur.
Yunanistan, Portekiz ve ‹spanya’dan gelen ekono-
mik veriler ve beklentiler, bu süreci h›zland›rmak için
faiz indirimine gidildi¤ini ifade etmektedir.
Türkiye bu süreçte olumlu sonuçlar› sa¤layabilir
mi sorusuna cevap ararken önümüzdeki koflullara
bakmam›z laz›m. Avro daha da güçlenmekte, ihracat
için olumlu gözükse de, Türkiye’nin bugün geldi¤i
noktada ithalata ba¤›ml› bir ihracat yap›s› ile ihraca-
t› gerçeklefltirmek için ithalat yapmak gerekmekte-
dir. Yat›r›m boyutunda ise her yat›r›mc› gibi biz de,
uluslararas› kredi derecelendirme kurulufllar›n›n refe-
ranslar›n› hesaba katmak durumunday›z.
Do¤rudan yabanc› yat›r›mlar›n, k›sa vadeli ve fi-
nansal enstrümanlara yap›lanlar d›fl›nda, art›fl›n›
sa¤lamak uzun dönemli ve istikrarl› bir yönetim sa- EKONOM‹ FA‹Z ‹LE DE⁄‹L,
yesinde olabilmektedir. Bütün bu koflullar de¤er- BÜTÜNSEL YÖNET‹LMEL‹
lendirilerek beklentiler ifade edilirse faydal› olur,
k a n a a t i n d e y i m . MB’nin Ocak ay› kararlar›yla (agresif faiz art›r›m›,
Tüm bunlar› dikkate ald›¤›m›zda, evet uluslarara- haftal›k repo oran›n›n yüzde 4.5’ten yüzde 10’a
s› piyasalarda nakit s›k›fl›kl›¤›n› giderecek kararlar yükseltilmesi) TL’nin rekor düflük seviyelere
bir nebze nefes almam›za yard›mc› olsa da çözümün gerilemesinin ard›ndan enflasyon da yükselifle
para politikalar›nda de¤il Türkiye’nin yap›sal de¤ifli- geçmifl, May›s ay›nda y›ll›k yüzde 9.66 ile
minde oldu¤u bilinci ile olaya bakmam›z ve üretime aç›klanan hedefin iki kat›na yak›n gerçekleflmiflti.
yönelmemiz gerekir diye düflünüyorum. fiimdi de faiz indirimlerinin enflasyonu art›raca¤›
korkusu ifade ediliyor. Bize “Enflasyon-Faiz”
sarmal›n› ve enflasyonun yüksek seviyelere
YEL‹Z KARABULUT yap›fl›p kalabilece¤i ihtimalini anlat›r m›s›n›z?
ALB Menkul De¤erler Araflt›rma Müdürü Tevfik Alt›nok: Uzun y›llar faiz ve kur art›fllar›n›n, fi-
ABD enflasyonu yatlar›, dolay›s›yla enflasyonu etkiledi¤ini yak›ndan iz-
ledik, gördük ve biliyoruz. Ola¤anüstü durumlar d›fl›n-
geliflmekte olan ülkeleri vurabilir da faiz politikalar› ile enflasyonun kontrol alt›nda tu-
tulamayaca¤›n› yaflad›k, tecrübe ettik. Bunlar›n tama-
ABD May›s ay› enflas-
yon verilerine göre ABD m› mali politikalar› nas›l flekillendirdi¤inizle ilgilidir.
Ekonomi yönetiminde tercihleriniz, k›sa dönemli
kanad›nda enflasyonunun politik baflar›ya endeksli ise s›k s›k bu tür de¤ifliklik-
yükselifl e¤ilimde oldu¤u
görülmekte. May›s enflas- leri kullanmak istersiniz. Politik baflar› uzun dönem-
yonu y›ll›k bazda yüzde li tercih edildi¤inde ise kur-faiz-borsa-enflasyon sar-
mal›ndan kurtulma flans›n› yakalayabilirsiniz.
2.1 gerçekleflirken çekir-
dek enflasyon yüzde 2 Bu da ancak piyasalar› yak›ndan izlemek ve eli-
olarak gerçekleflti. nizde bulunan kamu maliyesinde mali disiplin ola-
rak kabul edilen bir bütün içinde, bütçe a盤›, cari
Merkez Bankas›’n›n fa-
izleri düflürmede biraz aç›k, borçlanma al›flkanl›klar›, tasarruf oranlar› gibi
daha temkinli olmas›n›n unsurlar› belli bir plan dahilinde ray›na oturtman›z-
la mümkündür.
as›l nedeni budur. Çünkü yak›n bir zamanda
ABD’de faiz art›r›m beklentisi fiyatlanabilir. Bu Öncelikle bugüne kadar yanl›fl uygulanan maliye
da geçti¤imiz sene oldu¤u gibi benzer bir se- politikalar›nda yani vergi politikas›nda kay›td›fl›l›k,
af, dolayl›-dolays›z vergiler ile ilgili politikalar›n›zda
naryonun ortaya ç›kmas›na neden olur ki bu ge-
liflmekte olan ülkelere “sat” demek anlam›na ciddi bir de¤ifliklik yapmad›¤›n›z sürece ifliniz zor de-
da gelmektedir. Özellikle reel faizi düflük olan mektir. Önceden belirtti¤im gibi yüksek dolayl› ver-
giler, gelir da¤›l›m›n› bozdu¤u gibi mali sistemin ya-
ülkelerde sat›fllara neden olmas› beklenmelidir.
Türkiye’nin kuvvetli bir faiz indirimi yapmas› ve p›sal olarak düzelmemesine de yol açmaktad›r.
Sonuç itibar›yla aç›kl›kla ve alt›n› çizerek ifade et-
bu tart›flmalar›n ç›kmas› halinde bu durum Tür- meliyim ki, sadece faiz politikas› ile ekonomiyi yö-
kiye’yi d›fl floklara aç›k b›rakabilir. Geçti¤imiz
sene k›r›lgan beflli olarak adland›r›lan Güney Af- netmek, “ekonomik faaliyetleri ve büyümeyi” etkile-
rika, Hindistan, Endonezya, Brezilya aras›nda mek mümkün de¤ildir. Ekonomiyi ve ekonomi politi-
kalar›n› bir bütün olarak düflünmek ve uygulamak
Türkiye k›r›lgan›n k›r›lgan› olabilir.
gerekir görüflündeyim.
34 KobiEfor Temmuz 2014