Page 32 - KobiEfor_Temmuz_2020

KAPAK

¤unu bildi¤imiz Orta Vadeli Plan’daki öngörülerin ve
SÜLEYMAN YAfiAR hedeflerdeki gerçekleflme sapmalar›n›n kabul edile-
E k o n o m i s t bilir oranlar›n çok üzerinde, hatta yüzde 100’ün üze-
rinde oldu¤unu ifade etmenin gere¤ine inan›yorum.
MB siyasetle uyumlu Bu sapmalar›n yüksek olmas›n›n plan ve programa
olmal› olan güveni sarst›¤›n›n bilinci ile hedeflerin belirlen-
mesinden yanay›m.
Bak›nca Merkez Bankas›, haftal›k
repo faizini indirdi. Alt s›n›r 8 ve üst
s›n›r› 12 olan faiz koridorunda bir de-
¤iflikli¤e gitmedi. Bu da gösteriyor ki;
teslimiyetçi bir Merkez Bankas›’ndan
sözedilemez. Bunun yan›nda yüksek faiz konusu-
nun enflasyon yaratt›¤› görüflüne de mikro bazda
kat›lmamak mümkün de¤il. Çünkü enflasyonu ya-
ratan para arz›d›r.
MB faizi yüksek tutarak talebi kesece¤ini zan-
nediyor ama öyle olmuyor. Yüksek faiz enflasyo-
nu önleyen bir araç olarak gündemde durmuyor.
Dolay›s›yla kur dengesi ve tüketimi k›smakta fay- MB Baflkan› Erdem Baflç›, “Bu y›l ekonomik
da var. Faizi indirirseniz kurlar yukar› do¤ru gi- büyüme yukar› yönlü olarak flafl›rtacak” dedi.
der. Toplam tüketimi faizleri yükselterek durdura- Kredi büyüme h›z›n›n referans seviyesine
ca¤›n› düflünüyoruz. Oysa serbest piyasa hareket- yaklaflt›¤›na dikkat çekti. Cari ifllemler a盤›nda
lerinde faiz yüksek ise s›cak para girifli olur. Do- iyileflme oldu¤unu söyledi. Bu tespitler do¤ru ise
lay›s›yla faizlerin dünya reel faiz oranlar›yla tutar- faiz indiriminde MB’nin daha atak ve agresif bir
l› olmas› gerekiyor. Dünyada flu anda negatif re- politikaya yönelmesinin engeli nedir?
el faizler var. Türkiye’de 2 puan fazla faiz verili- Tevfik Alt›nok: MB yapmakta oldu¤u de¤erlendir-
yor. Bunu ya 1 puana ya da s›f›rlamaya getirmek meleri iç piyasa koflullar› kadar d›fl piyasa koflullar›-
laz›m. Bu karar piyasalar› etkilemez. ‹lk karar n› da hesaba katarak yapt›¤›na eminim. Bu nedenle
sonras›nda dolar 2.12’den 2.13’e ç›kt›. Oysa 2.15 MB’den beklenti her zaman bu yönde de¤erleme ya-
ile 2.20 aras›nda bir döviz kurunun olmas› gere- parak karar vermesi yönündedir. Oysa herkesin ka-
kir. Bu oran›n hem ihracatç›ya hem de Türkiye’de bul edece¤i bir di¤er gerçek, uluslararas› platformda
ithal tüketimi k›smaya faydas› vard›r. ülkenin “finansal yeterlili¤i ve güvenilirli¤i” mesele-
MB’ nin kanununa iliflkin ise; MB’nin politikac›- sidir. Bu mesele, MB uygulamalar›n›n do¤ru netice-
lar›n iflini eline al›p para bast›raca¤› bir kurum ol- ler yaratmas› ile s›k› s›k›ya ba¤l›d›r.
mamas› gerekiyor. Çünkü MB’nin ald›¤› her karar Dolay›s›yla ekonomik parametreler içinde bulun-
ayakkab› fiyat›ndan okul ücretlerine kadar her fle- mayan ancak ileriki dönemde ortaya ç›kabilecek ulu-
yi etkiliyor. Dolay›s›yla Merkez Bankas›’n›n politi- sal veya uluslararas› politik, siyasi riskleri içine alan
kalar› büyüme, istihdam, iflsizlik ile tutarl› olma- senaryolarla tedbirli ve kararl›, uzun dönemli bir
l›. Sadece fiyat istikrar› ile s›n›rl› olmamal›. Kanun program› yürütmek MB için baflar› kriteri aras›nda-
revize edilmeli. Ve MB’nin siyasi yap› ile paralel d›r. Bütün bu geliflmeler ve beklentilerin ›fl›¤› alt›n-
çal›flmas› ülkenin gelece¤i için önemlidir. da “k›s›r” bir çekiflme ile faiz indirimini çeflitli plat-
formlarda ihtilaf konusu haline getirmenin ülkemizin
çeklefltirilmesi ayr› bir önem arz eder. yarar›na olmad›¤›n› düflünüyorum.
Her iki gösterge de yabanc› yat›r›mc›lar›n güven- Öncelikli olarak k›sa vadeli uygulamalarda etkili
cesi aç›s›ndan büyük öneme sahiptir. Mali disiplin, olan para politikas›n›n bir aleti olarak faiz politikas›
bütçe dengesinin kronik olarak aç›k vermemesini de yerine uzun dönemli sürdürülebilir büyüme için ge-
sa¤lamal›d›r. Sanayi, ticaret ve finansal iflbirliklerini çerli ekonomi ve maliye politikalar› ile ilgili kararlar-
gerçeklefltirmek ve büyütmek isteyen yabanc› ser- la ekonominin yönetilmesinden yanay›m. Sadece fa-
maye, finansal sistem yönetiminin sosyal refaha iz politikas›na odaklan›l›r ise ekonomi yönetiminde
yaklafl›m›n›, insan ve çevreye bak›fl aç›s›n› de¤erlen- hatalar kaç›n›lmaz olacakt›r.
dirmektedir. ‹stihdam›n artmas›n› sa¤layacak verim- Dolay›s› ile Merkez Bankas›’ndan daha atak ve
li yat›r›mlar›n projelendirilmesi gerekmektedir. Arafl- agresif bir politika ile faiz indirimini beklemek yeri-
t›rma Gelifltirme harcamalar› henüz milli gelirin için- ne, sürdürülebilir büyüme için üretim konusunda ne-
de çok düflük paylarla ifade edilirken ülkemizde, ye- ler yap›laca¤›na iliflkin Hükümet’in tercihlerinin ne
nilikçi ve yarat›c› yat›r›mlar›n önü aç›larak katmade- oldu¤unu bilmek gerekir. Zaten biliyor ve kabul edi-
¤eri yüksek üretime do¤ru kaymas› hedef olarak be- yoruz ki, MB, Hükümet’in belirleyece¤i ekonomik
lirlenmelidir. hedeflerin d›fl›nda bir para politikas› uygulayamaz.
Ancak, 2006 y›l›ndan bu yana uygulamada oldu- Yani Hükümet, yüzde 20 enflasyon hedefini koymufl-

32 KobiEfor Temmuz 2014