Page 28 - KobiEfor_Haziran_2020

KAPAK

tafllar›ndan birisidir. Ancak vali; il düzeyinde- ri ortaya koymuyorum. Valileri ister seçimle,
ki stratejik kararlar› alamaz, kamu görev- Demokratik ister atamayla göreve getirin, her iki sis-
lilerinin il içindeki atamalar›n› yapa- temin de baz› handikaplar› var. Hangi-
maz, merkezi idarenin ildeki yat›r›m sistemlerde sinde daha çok fayda öngörülüyorsa
kararlar›nda söz sahibi olamaz ve harcad›¤›n›z her kuruflun mutlaka ona karar verilmelidir. Ar-
belli sorumluluklar› üstlenmek için ve yapt›¤›n›z her iflin t›k, bunun tart›fl›lmas›n›n zaman›-
tüzel kiflili¤i bulunan bir teflkilata hesab›n› vermek n›n geldi¤ini düflünüyorum.
sahip de¤il ise beklentileri karfl›-
lamas› mümkün de¤ildir. durumundas›n›z. Valilik Dünyada trend halkoyu
Sadece kamu kurumlar› aras›n- sisteminin de hesap ile
da koordinasyonu sa¤layan, Anka- verebilirli¤ini artt›racak iflbafl›na gelmektir
ra’dan gönderilen ödeneklerle ihale
yapan bir birim haline gelir ki; top- bir yap›ya Kamu yönetimiyle ilgili dünyada-
lumun ve hükümetlerin validen bekle- kavuflturulmas› ki geliflme nas›ld›r?
di¤i fonksiyon bu de¤ildir. Validen bek- gerekir. Ercan Topaca: Dünyadaki trend seçim-
lentiler daha kapsaml› ve yüksektir. le, halk›n oyuyla iflbafl›na gelme fleklindedir.
Belli yetkileri, belli inisiyatifleri, belli bütçeleri kul-
Seçimle iflbafl›na gelen vali lan›yorsan›z, mutlaka do¤rudan halka hesap verme-
nin oldu¤u sistemler, daha çok tercih ediliyor. Her
Kamu yönetiminde yap›lacak de¤ifliklikler ülkenin kendi flartlar›na, kültürel yap›s›na, yönetim
konusunda sizin önerileriniz nelerdir? yap›s›na ve tarihi birikimine göre oluflmufl sistemle-
Ercan Topaca: Demokratik sistemlerde harcad›¤›- ri vard›r. Birçok ülkede bizdeki gibi, valilik ve bele-
n›z her kuruflun ve yapt›¤›n›z her iflin hesab›n› ver- diye sistemi ayr› ayr›d›r. Valiler baz› ülkelerde ata-
mek durumundas›n›z. Valilik sisteminin de hesap mayla geliyor, baz› ülkelerde ise seçimle iflbafl›na
verebilirli¤ini artt›racak bir yap›ya kavuflturulmas› geliyor.
gerekir. Hesap verme do¤rudan halka hesap verme En belirgin örneklerden birisi asl›nda ABD’dir. Ta-
fleklinde olabilece¤i gibi merkezi idarenin belli or- bii ABD’deki vali ülkemizdeki validen çok farkl›d›r,
ganlar›na hesap verme de olabilir. Bu ter- orada eyaletin devlet baflkan› gibidir. Amerika’daki
cihe göre de¤iflecektir. Halka hesap ver- valileri bizim Osmanl› ‹mparatorlu¤u’ndaki M›s›r
me düflünüldü¤ü takdirde, seçimle iflba- Valisi, Ba¤dat Valisi, fiam Valisi, Budin Valisi ve
fl›na gelen bir vali profili ön plana ç›kar. Yemen Valisi gibi düflünmek laz›m.
Belediyeler ile valilikler aras›ndaki görev ve
Önerdi¤iniz bu sistemde belediyeler yetkiler net bir flekilde düzenlendi¤i takdirde
varl›klar›n› sürdürecekler mi? atanm›fl vali ve seçilmifl belediye sisteminin iyi
Ercan Topaca: Belediye ve valilik bir- olabilece¤ini düflünüyorum.
lefltirilerek tek bir yap› haline getirilebilir. Türkiye’de flu anda s›k›nt› çekti¤imiz
Ancak valiler, yerel yönetici özelli¤in- husus, il sisteminin günümüz flart-
den ziyade asayifl, güvenlik, ka- lar›na cevap verememesidir. Sis-
mu kurumlar›n›n koordinasyonu, tem sorunlara cevap üreteme-
merkezle iliflkilerin sa¤lanmas› yince tart›fl›yoruz. “Vali’yi se-
gibi çok kapsaml› fonksiyonlar› çimle getirsek daha m› iyi ola-
olan yöneticilerdir. Belediyeler cak ya da atama yoluyla ge-
ise mahalli müflterek hizmetle- tirdi¤imiz takdirde toplumun
ri yapan birimlerdir. ve Hükümet’in beklentilerini
Valili¤i, merkezi ‹dare tara- daha m› iyi karfl›lar?” soru-
f›ndan sunulan hizmetlerle il- lar›na cevap ar›yoruz.
gili olarak koordinasyon ve Üniter devletlerde
idarede bütünlü¤ü sa¤layan merkezi hükümeti temsil
bir üst çat› gibi düflünmeli- eden, merkez ad›na baz›
yiz. Bu kadar önemli bir ko- iflleri yapan, koordinas-
numda bulunan yöneticile- yonu sa¤layan, toplumun
rin, do¤rudan seçimle mi, genelinin güvendi¤i ve iti-
yoksa atama fleklinde mi ifl- bar etti¤i bir makama ihti-
bafl›na gelece¤i neticede si- yaç var. Bu makam flu anda
yasi bir tercih konusudur. Valilik müessesesidir. An-
Bu hususu tart›flmadan tafl- cak, valilik kurumu mevcut
ra sistemini çok sa¤l›kl› bir ya- yap›s› itibar›yla bu beklenti-
p›ya oturtmak mümkün de¤ildir. leri karfl›lamaktan uzakt›r.
Ben illa “flu olsun” diye bir öne- Beklentileri karfl›layacak hu-

28 KobiEfor Haziran 2014