Page 26 - KobiEfor_Haziran_2020
P. 26
KAPAK
y›l›nda yap›lan de¤ifliklik sonucu, içeri¤i çok fazla
de¤ifltirilmeden madde numaralar› yeniden teselsül
ettirilmifltir. 2005 y›l›nda ç›kar›lan ‹l Özel ‹daresi Ka-
nunu ile de özel idarenin teflkilat yap›s› belediyele-
re paralel hale getirilmifltir.
Halen yürürlükte bulunan ‹l ‹daresi Kanunu, 1949
tarihli olmakla birlikte, Osmanl› ‹mparatorlu¤u’ndan
bize devreden 1913 tarihli ‹dare-i Umumiye-i Vilayat
Kanunu ile neredeyse birebir ayn›d›r. Valilik sistemi
bu Kanunla düzenlenmifltir. Ancak, Kanunun sistemi,
mantalitesi, çözüm üretme kapasitesi bir bütün ola-
rak ele al›n›p düzenlenmemifltir.
Türkiye 81 ile ayr›lm›flt›r. 81 ili iyi yönetti¤iniz
zaman, asl›nda Türkiye’yi iyi yönetiyorsunuz de-
mektir. Bu sebeple, ‹l ‹daresi Kanunu, kamu yöne-
timi aç›s›ndan çok önemli bir mihenk tafl›d›r. Mut-
laka yeniden ele al›nmal›d›r. Sadece ‹l ‹daresi Ka-
nunu de¤il, bakanl›klara ba¤l› il ve bölge müdür-
lüklerini düzenleyen, 1984 tarihli Bakanl›klar›n Ku-
rulufl ve Görevleri Hakk›nda Kanun da efl zamanl›
olarak düzenlenmelidir.
Kamu yönetimiyle ilgili temel kanunlardan bir ta-
nesi de 657 Say›l› Devlet Memurlar› Kanunu’dur. Bu
Kanun 1965 tarihinde yürürlü¤e girmifltir.
Ç›kar›ld›¤› dönem itibar›yla iyi ve modern bir
bir bütün olarak ele al›narak yeniden dü- kanundu. Bugün toplumun ve yönetimin
zenlenmelidir. ‹l sistemi, esnek bir teflki- Türkiye’nin ihtiyaçlar›n› karfl›lamaktan uzak, de¤ifli-
lat yap›s›na kavuflturulmal› ve halk›n 2000’li y›llarda yapt›¤› me engel ve kat› kurallar öngören bir
taleplerine daha duyarl› hale getiril- Kanun haline gelmifltir.
melidir. Taleplerin karfl›lanmas› ve ekonomik s›çramaya benzer Bu Kanun’da; Devlet memurlar›-
yönetilmesi için bu çal›flma ertele- bir s›çrama daha yapabilmesi n›n ifle al›nmas›, ücret sistemi, gö-
nemez noktaya gelmifltir. ve bunun daha kapsaml› revde yükselmeleri, çal›flma usul
Türkiye’nin 2000’li y›llarda ve esaslar›, disiplin ifllemleri, ata-
yapt›¤› ekonomik s›çramaya ben- olmas› için il sisteminin ma ve görevlendirme gibi husus-
zer bir s›çrama daha yapabilmesi yeniden ele al›nmas› ve lar düzenlenmifltir. Kanun, çok
ve bunun daha kapsaml› olmas› günümüz ihtiyaçlar›na merkeziyetçi bir devlet anlay›fl›n›
için il sisteminin yeniden ele al›n- uygun hale getirilmesi yans›tmaktad›r. Bugün yerele daha
mas› ve günümüz ihtiyaçlar›na uygun yak›n ve yetkilerin en yak›n birimlere
hale getirilmesi zorunludur. Türkiye bu- zorunludur. devredildi¤i bir personel mevzuat›na ih-
nu yapt›¤› takdirde, büyüme, geliflme, re- tiyac›m›z bulunmaktad›r.
fah düzeyi ve uluslararas› etkinlik aç›s›ndan çok
daha iyi noktalara gelecektir. Valili¤in tüzel kiflili¤i yok
“‹l ‹daresi Kanunu acilen yenilenmeli” Büyükflehir belediye teflkilat› kurulan illerde, il
özel idareleri art›k yok. Özel idareler yerine Valilikler
Yeni Kamu Yönetimi anlay›fl› çerçevesinde bünyesinde Yat›r›m ‹zleme ve Koordinasyon Baflkan-
yap›lmas› gerekenleri k›saca madde madde l›klar› kuruldu. Bu birimin bütçesi ve tüzel kiflili¤i
özetleyebilir misiniz? yok. Valilikler normalde devlet tüzel kiflili¤ini temsil
Ercan Topaca: Herfleyden önce taflra yönetimi ediyor ancak mali aç›dan gerçek anlamda bir tüzel
dedi¤imiz il sistemini düzenleyen ‹l ‹daresi Kanunu kiflili¤i bulunmamaktad›r.
hiç geciktirilmeksizin yeniden ele al›nmal›d›r. Mev- Valilik ifllemlerine karfl›, dava aç›labiliyor. Lakin
cut ‹l ‹daresi Kanunu’nda öngörülen sistem, 1913 gelire ve mal varl›¤›na sahip olma anlam›nda, bele-
tarihinde ç›kar›lan ‹dare-i Umumiye-i Vilayat ve ‹da- diyeler gibi tüzel kiflili¤i bulunmamaktad›r. Özellikle
re-i Hususiye-i Vilayat Kanunu’nda öngörülen siste- büyükflehir belediye sisteminin uyguland›¤› 30 ilde
min ayn›s›d›r. hükmi flahsiyetin olmamas› önümüzdeki dönemde
Bu Kanunun, “Hususiye-i Vilayet” dedi¤imiz k›s- daha çok hissedilecektir.
m›, ‹l Özel ‹daresi’ni oluflturmaktayd›. Özel idare k›s- ‹l sisteminin yeniden ele al›nmas›na ba¤l› olarak,
m›n›n düzenlendi¤i bölüm, bu kanundan ayr›larak ‹l valilerin seçimle iflbafl›na gelmesi de tart›fl›lmal›d›r.
Özel ‹daresi Kanunu fleklinde düzenlenmifltir. 1987 Valilik sistemi; Türkiye’nin yönetim sisteminin temel
26 KobiEfor Haziran 2014