Page 29 - KobiEfor_Aralik_2013

6 TÜRK‹YE HANEHALKI BORÇ YÜKÜ (Milyar TL)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Hanehalk› Borcu 13.4 28.2 48.7 76.8 104.1 128.9 148.8 195.1 251.9
Borç/Gelir orant›s› 7,5 2,9 20,9 19,0 22,7 36,6 36,4 45,8 51,7
Kaynak: TCMB; Finansal ‹stikrar Raporlar›, 2005-2012

7 HANEHALKI TASARRUF ORANLARI
Kapsam Tasarruf
Oran› (%)
Hanehalk›n›n tamam›n›n ortalamas› 7.5
En düflük %5 gelirli hanehalklar› -66.3
En düflük %10 gelirli hanehalklar› -47.3
En düflük %20 gelirli hanehalklar› -32.3
En yüksek %20 gelirli hanehalklar› 24.3
En yüksek %10 gelirli hanehalklar› 30.0
En yüksek %5 gelirli hanehalklar› 35.0
Kaynak: TÜ‹K

(Hanehalk›n›n borçluluk tablosunun y›llar itibar›y- Hanehalk› nas›l tasarruf ediyor?
la seyrini 6 numaral› tablodan izleyebiliyoruz). Hanehalk› baz›nda tasarrufu art›rman›n ekonomi-
nin kaynaklar›n› yüksek gelir grubuna yönlendirmek
Tasarruflar› art›rma demek oldu¤unu 7 numaral› tablo bize aç›kça gös-
politikas›n›n bileflenleri teriyor. Çünkü, Türkiye’de ortalama yüzde 7.5 düze-
Tasarruf a盤›n› kapatmak için tasarruflar› art›rma yinde olan hanehalk› tasarruf oran› en düflük gelir
politikas›n›n odaklanaca¤› üç alan bulunmaktad›r. grubunda yüzde –66.3’e kadar düflüyor. En yüksek
Bu üç alana bakarken tasarruflar› artt›rmak ile eko- iki gelir grubunda ise art› yüzde 30-35’e ç›k›yor.
nominin tasarruf kapasitesini art›rmak ayr› ayr› ele Türkiye’de hanehalk›n›n tasarruflar›n› nereye yön-
al›nmas› gereken konulard›r çünkü çözümleri birbi- lendirdi¤ine dair 8 numaral› tabloya bakt›¤›m›zda
rinden çok farkl›d›r. flunu görüyoruz: 2003’ten 2010’a devlet tahvilinden
Üç alan fludur: uzaklaflma var. Hanehalk›n›n finansallaflma ölçüsü-
1. Hane halk› tasarrufu nü gösterdi¤i için daha da önemlisi, hisseye yat›r›m-
2. Kamu tasarrufu dan kaç›fl var. Bireysel emeklilikte tasarruf ise ancak
3. Özel kesim tasarrufu devlet katk›s›n›n bafllad›¤› son bir y›lda görünür bir
Hanehalk› tasarrufu toplumun konjonktüre göre yükselifl kaydetmifl. Tasarruf kapasitesinin sadece
gösterdi¤i total tasarruf davran›fl›yla ve gelir grup- yar›ya yak›n› TL ve döviz cinsinden banka mevduat-
lar›n›n e¤ilimleriyle ilgilidir. Kamu tasarrufu ise iz- lar›na yönelmifl. Özetle, hanehalk› tasarruf yap›s›
lenen mali politikalar›n konusudur. Özel kesim ta- “donuk” bir seyir izliyor ve önümüzdeki iki y›lda ya-
sarrufu ise ekonominin tasarruf kapasitesini art›r- flanacak 3 seçim de hesaba kat›ld›¤›nda bu tasarruf
mayla, ithalata ba¤›ml› üretim yap›s›n› de¤ifltirmey- alan›nda “cebri” önlemler olmad›kça önemli bir de-
le ilgilidir. ¤ifliklik yaflanmayacak.

8
HANEHALKI MAL VARLI⁄I DA⁄ILIMI Milyar TL
Y›llar GSYH TL Mevduat Döviz Devlet Hisseler Dolafl›mdaki Bireysel
Mevduat Tahvili para emeklilik
2003 157,6 34,7 29,1 35,2 22,4 5,1 6,4
2004 190,5 34,1 33,3 32,2 20,5 6,5 6,5
2005 219,5 33,8 41,2 27,2 14,9 7,2 8,3
2006 279,7 36,9 40,6 26,8 10,1 5,6 8,8
2007 313,6 37,2 4,.4 25,0 6,3 5,6 8,4
2008 366,9 38,6 51,3 24,1 5,4 2,9 8,3
2009 420,4 44,1 49,9 23,4 3,3 5,9 8,4
2010 463,3 41,9 51,1 21,7 2,2 6,5 9,4
Kaynak: BDDK

Aral›k 2013 KobiEfor 29