Page 26 - KobiEfor_Aralik_2013
P. 26
KAPAK
4 YATIRIM VE TASARRUFLARIN GSMH’YA ORANI (%)
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Özel Tasarruf 25,53 23,44 19,61 16,93 13,13 12,37 13,08 15,07 14,1 12,32 10,45 13,06
Özel Yat›r›m 11,42 13,11 14,32 16,56 16,39 18,73 17,48 17,83 10,84 16,21 18,05 18,63
Kamu tasarrufu -7,12 -4,85 -4,14 -0,96 2,8 4,18 2,4 1,73 -0,9 1,6 2,87 2,1
Kamu Yat›r›m› 4,09 4,91 3,68 3,2 3,96 3,65 3,92 4,27 4,44 4,04 4,43 4,31
Toplam Yurtiçi 18,41 18,59 15,47 15,97 15,93 16,55 15,49 16,8 13,21 13,92 13,31 15,17
Tasarruflar
Kaynak: Kalk›nma Bakanl›¤›
(Özel kesimin tasarruf oran› ile yat›r›mlar› aras›n-
5 SEKTÖRLER‹N ‹THALATA daki ba¤lant›y› tablo 4’ten izleyebiliyoruz)
BA⁄IMLILIK ORANLARI Üretimin ithalata ba¤›ml›l›k durumuna sektörler
Gübre yüzde 72 itibar›yla bak›¤›m›zda yüksek tasarruf a盤›n› daha
net görebiliyoruz (tablo 5) Demir-çelik, biliflim, kim-
Demir-çelik yüzde 69
yasallar ve metal mamuller ve otomotiv sektörlerin-
Biliflim yüzde 67
de, üretim de¤erinin yüzde 69 ile yüzde 51 aras›nda
Kimyasallar yüzde 56
bir ithalat yapma zorunlulu¤u vard›r. Türkiye tasar-
Metal mamuller yüzde 51
ruf a盤›n›n neredeyse tamam›n› üretimde ve üretir-
Otomotiv yüzde 51 ken vermektedir.
Optik yüzde 43 ‹malat›n ithalata ba¤›ml› olmas›n›n kur ile ve ciro
Tekstil yüzde 43 ile de yak›n ilgisi bulunuyor. Örne¤in Türk Liras›’n-
Ka¤›t yüzde 41 daki yüzde 1’lik bir de¤erlenme ithal girdi miktar›n›
Kauçuk ve plastik yüzde 45 yüzde 0.38 oran›nda artt›r›yor. Di¤er yandan toplam
Elektronik yüzde 40 ciroda yüzde 1’lik bir art›fl, ithal girdiyi yüzde 1.79
Beyaz eflya yüzde 40 art›r›yor.
Sonuç olarak, imalat sanayisindeki büyüme, it-
Eczac›l›k yüzde 37
halat ba¤›ml›l›¤›ndaki art›fl kanal›yla özel kesim ta-
Kozmetik yüzde 33
sarruflar›nda bir azalma ve dolay›s›yla cari aç›ktaki
Makina yüzde 25
bir art›fl olarak karfl›m›za ç›kmaktad›r.
Hububat yüzde 25
Tasarrufu artt›rmak için tüketimi
2001 y›l›nda kamu tasarruf a盤›n› özel kesimin
tasarruf fazlas› karfl›l›yordu. 2013’e gelindi¤inde azaltmal›y›z
toplam tasarruf a盤›n›n yüzde 83’ünü özel kesim Türkiye’de tasarruf a盤›n›n düflürülmesinin araç-
oluflturuyor. lar›ndan biri ve bugünkü aciliyet yönünden baflta
Buna sebep, üretim yap›s›n›n ithalat ba¤›ml›l›¤›- geleni tüketimin k›s›lmas›d›r. Bu da bir tür “cebri ta-
d›r. Üretim deseninin giderek ithalata ba¤›ml› hale sarruflar” ile olur ki Türkiye, Turgut Özal döneminde
gelmesi sanayinin üretim sürecinde ithal ara ve ya- bu araçlara baflvurmufltur.
t›r›m mal› ba¤›ml›l›¤›n› derinlefltiriyor. Özel kesim ta- Yüksek tüketimin tasarruf a盤›ndaki rolünü gör-
sarruflar› bu nedenle azal›yor. mek için flu veriler yeterlidir: 2002 y›l›nda Türki-
Üretim için yap›lan ithalat›n faturas›n›n üretimin ye’de 1.274.892 kifli tüketici kredisi kullanm›flt›r ve
de¤erinden daha fazla artmas›, Türk özel kesimin- kullan›lan kredi miktar› da 3 milyar 316 milyon li-
den ithalat›n yap›ld›¤› ülkelere gelir transferi anlam›- rad›r. 2011 y›l›na gelindi-
na da geliyor. ¤inde ise tüketici
2001 y›l›nda Türkiye’de özel yat›r›mlar›n GSY‹H’ya kredisi kullanan ki-
oran› 11.42’dir. 2012’de bu oran yüzde 18.3’e ç›k-
m›flt›r. Ama özel kesim yat›r›mlar› artarken özel
kesim tasarrufu gerileyerek 2001’deki yüzde
25.53’ten, 2012’de 13.0’ya gerilemifltir.
26 KobiEfor Aral›k 2013