Page 21 - KobiEfor_Aralik_2013

B aflbakan Yard›mc›s› Ali Babacan, geçen ay
Orta Vadeli Program’daki hedeflerin geri
çekilerek revize edildi¤ini aç›klarken se-
bep olarak da Türkiye’de toplam tasarruf
oran›nda yüzde 12.6 ile tarihimizin en dü-
flük seviyesine inilmifl olmas›n› gösterdi.
Babacan bu nedenle Hükümet’in önümüzdeki 3 y›l
boyunca, “TOPLAM TASARRUF ORANINI ARTIRMA
POL‹T‹KASI” izleyece¤ini de aç›klad›.
Cari a盤›n yaratt›¤› ekonomik k›r›lganl›¤a hep
vurgu yap›ld› ama tasarruf a盤›m›z›n alt› hiç bu ka-
dar kal›n çizilmemiflti. O halde Babacan ne demek
istedi ve önümüdeki üç y›l› nas›l okumal›y›z?
Bunu anlayabilmek için önce “TASARRUF” kavra-
m›n›n manas›n› tam olarak kavramam›z ve kavram›n
iflaret etti¤i ekonomik alanlar›n bütününe ayr› ayr›
bakmam›z gerekiyor. Besbelli ki Türkiye, ABD Merkez
Bankas› FED’in 2009’dan beri piyasaya ak›tt›¤› yakla-
fl›k 2.5 trilyon dolar› geri çekece¤ini kararl›l›kla aç›k-
lamas›n›n ‘Geliflmekte Olan Ülkeler’in ekonomileri
üzerinde yarataca¤› bas›nc› görmüfl, bir yol ay›r›m›n-
da oldu¤unu anlam›fl ve alarm zillerini çalm›flt›r. Art-
t›k durum, “borçla da olsa kapatabiliyorsak, yüksek
cari a盤›n önemi yoktur” gibi flakalar› kald›rabilmek-
ten uzaklaflm›flt›r. Bu nedenle bu say›m›z›n kapak
dosyas›n› “Toplam tasarrufun art›r›lmas› politika-
s›”na ay›rd›k. Bunu yaparken, tasarruf-yat›r›m denge- bir ekonomi, sürekli olarak d›flar›ya “de¤er transfe-
si aç›s›ndan Türkiye ekonomisinin ortaya koydu¤u ri”ne yolaçar.
son 10 y›ll›k verileri de kulland›k ve yorumlad›k. Türkiye bu ekonomik yap›s›n› mutlaka de¤ifltir-
melidir. Bunu da ancak toplam toplumsal tasarrufu-
“Tasarruf” neyi anlat›r? nu art›rmakla gerçeklefltirebilir.
Milli gelir denkleminde yat›r›m=tasarruf’tur. Çün- ‹lk bak›flta flunu görürüz: Tasarruflar› art›rmak ay-
kü bir toplum bir y›lda üretti¤inin belli bir bölümü- n› zamanda tüketimi k›smak anlam›na gelir. Tasar-
nü tüketir, kalan› “tasarruf”tur; onunla da yat›r›m ruflar› art›ran önlemler tüketimi k›smaya çal›flan ön-
yapar, ekonomisini büyütür. Yap›lan yat›r›m› karfl›la- lemlerdir. Tersi de geçerlidir. Tüketimi k›smaya yö-
makta “iç tasarruf” yetersiz kal›rsa “d›fl tasarruf”a nelik önlemler tasarrufu art›ran önlemlerdir. Ancak
baflvurulur. Buna da “tasarruf ithali” ya da “d›fl Hükümet’in tasarruf politikas› tüketimi k›smaktan
borçlanma” diyoruz. ibaret de¤ildir.
Böyle bak›l›nca “cari aç›k” dedi¤imiz, ayn› za- Konuyu tam olarak anlamak için “net” olan› gör-
manda “tasarruf a盤›” demektir. Türkiye tasarruf meliyiz: Reel tasarruf ile mali tasarrufu birbirinden
a盤›n›n milli gelirine oran› bak›m›ndan dünyada ay›rmak gerekir. Kiflisel aç›dan mali tasarruf para bi-
birinci s›rada geliyor. Böyle bir ekonomik yap› ile riktirmektir. Makro ekonomik aç›dan reel tasarruf ise
“sürdürülebilir büyüme” gerçeklefltirilemez. Böyle belli bir dönemde mal ve hizmet üretiminin tüketim-

1 TASARRUF DENGES‹ – CAR‹ ‹fiLEMLER DENGES‹ (% GSY‹H)
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014*
Kamu -11,22 -9,76 -7,82 -4,16 -1,16 0,53 -1,52 -2,54 -5,33 -2,44 -1,60 -2,20 -1,90 -1,50
Tasarruf
Dengesi
Özel 14,11 10,33 5,29 0,37 -3,25 -6,36 -4,40 -2,76 3,26 -3,88 -7,60 -5,60 -5,40 -5,30
Tasarruf
Dengesi
Toplam 2,90 0,57 -2,52 -3,79 -4,42 -5,83 -5,91 -5,30 -2,08 -6,33 -9,20 -7,80 -7,30 -6,80
Tasarruf
Dengesi
**OVP
Kaynak: Kalk›nma Bakanl›¤›&IMF
Aral›k 2013 KobiEfor 21