Page 21 - KobiEfor_Agustos_2012

T ürkiye’de “markalaflma”y› gereksiz bir bugün 30 milyon genç tüketirken markay› temel al›-
Türkiye niçin geç kald›?
detay olarak gören zihniyet h›zla y›k›l-
Çok yak›n geçmiflte hiç böyle de¤ildi; Türkiye’de
d›. Örne¤in 2010 y›l›nda dünyada yak-
lafl›k 724 bin tasar›m baflvurusu yap›l-
yor. ‘Dünya’n›n tamam› böyle. Demek ki rekabet için
d›. Baflvurular›n yaklafl›k 34 bini Türki-
üretimde maliyet ve fiyat avantaj›n› aflan bir fleye
ye’de yap›ld›. Bu say› ile Türkiye dün-
daha ihtiyaç var. ‹flte o ‘MARKA’d›r.
yada 15., Avrupa’da ise 3. s›rada yer
Üretim ve iç piyasa -kapütilasyonlar dönemi hariç-
ald›. 2011 y›l›nda ise tasar›m baflvuru-
su say›m›z, bir önceki y›la göre yüzde 20 artarak 36 2000’li y›llar›n bafllang›c›na kadar özel politikalarla
korundu¤u için tüketici tercihlerine (müflteri memnu-
bin 578’e ulaflt›. Bu say›lar Türkiye’de sadece mar- niyeti) dayal› bir rekabetten yoksun kal›nm›fl; bu ne-
kalaflma yönünde belli bir motivasyon olufltu¤unu denle MARKA ve MARKALAfiMA ile ilgili konular
gösterir. Ülkenin rekabetçili¤ini art›rmas›, Türkiye’nin gündemine girememifltir. Marka
ekonomik büyümesine ve geliflmesine Türkiye olmak önemsiz bir ayr›nt› say›lm›fl, ‘ka-
katk› sa¤lamas› bak›m›ndan motivas- 90 milyon ton lite’ temel bir rekabet unsuru olama-
yon sadece kolaylaflt›r›c›d›r. Sonuç m›fl, ‘üreten’ de¤erli, ‘müflteri’ de-
ise markalaflmaya dönük ad›mlarla ihracat yap›yor, ¤ersiz kalm›flt›r. “Sat›lan mal geri
elde edilir. Türkiye bu noktada 135 milyar dolar kazan›yor. al›nmaz” olmufl, tüketici haklar›
çok geç kalm›fl bir ülke konumun- Kilosu 1.46 dolara geliyor. ve hukuku oluflmam›flt›r.
dad›r, bu nedenle geridedir. Almanya ise mal›n›n kilosunu 1980’lerde bafllayan küresel-
Türkiye’nin markalaflma nokta- leflme ve ticarete temel kurallar
s›nda ne kadar geride kald›¤›n› ve 4.1 dolardan sat›yor. getiren GATT, GATT’›n 1991 y›-
bundan nas›l zarar gördü¤ünü öl- Türkiye de Almanya gibi l›nda, ticareti en küçük ayr›nt›s›-
çebilmek için küçük bir karfl›laflt›r- marka satabilseydi na kadar düzenleyen bir dünya ör-
ma yeterlidir. 2011 y›l›nda Almanya gütüne (DTÖ) dönüflmesi, Türki-
ihraç ürünlerinin kilosunu 4.1 dolar- 350 milyar dolar ye’nin tüm bu geliflmeleri kabullenip
dan, Japonya 3.5 dolardan, Güney Kore kazanacakt›. 1995’te AB Gümrük Birli¤i’ne ve ard›n-
3.0 dolardan satarken Türkiye 2011 y›l›nda dan DTÖ’ye girmesi, ekonomisini tümden
90 milyon ton mal ihraç ederek 135 milyar dolar uluslararas› rekabete açmas›yla sonuçlanm›fl, bu
gelir elde etti. Buna göre Türkiye ürünlerinin kilosu- rekabet bütün hayat›m›zda köklü bir de¤iflim ve dö-
nu sadece 1.46 dolardan ihraç edebildi. Oysa Türki- nüflüm bafllatm›flt›r. Ve ancak o zaman marka olma
ye Almanya gibi, markalara dayal› ihracat yapabilse, konusu Türkiye’nin gündemine, o da ancak ‘ilifltiril-
90 milyon ton ihracat›na karfl›l›k 350 milyar dolar mifl’ gibi girebilmifltir.
kazanm›fl olurdu. Bu durumda marka satamamaktan
do¤an kayb›m›z yaklafl›k 215 milyar dolar-
d›r! Övündü¤ümüz ihracat›n arka yüzün-
de böyle bir gerçek yatmaktad›r.
Ürünlerimizi markalaflt›rabildi¤imiz öl-
çüde ulusal kazanc›m›z› art›rd›¤›m›z› bize
flu rakamlar da gösterecektir: Türkiye’de
markalaflma yönünde belli bir olgunlu-
¤a ulaflm›fl ihracatç› 83 firmam›z bulu-
nuyor. Bu firmalar ürettikleri ürünlerin
kilosunu 2011 y›l›nda ortalama 2.14
dolardan ihraç ettiler. Ayn› kiloda
ve ayn› ifllevli ürünleri satt›kla-
r› halde di¤erlerinden yüz-
de 46 daha fazla kar elde
ettiler. O halde tart›fl›lacak
hiç bir fley kalm›yor; Markalaflma
çok önemli!
Markalaflma önemli fakat ayn›
zamanda da acil. Çünkü Türki-
ye, markalaflma faaliyetleri yö-
nünden olgunlaflt›. Bugünkü
halinden memnun kal›rsa Tür-
kiye için en büyük risk, “orta
gelir tuza¤›”na düflmek ola-
cak. Markalafl›rsak bu tuza¤›
aflar›z.
A¤ustos 2012 KobiEfor 21