Page 25 - KobiEfor_Haziran_2012

rihten sonra noter taraf›ndan düzenlenecek muvafa- bafllar›nda yüzde 400 art›fl gösteren ‘2B arazisi dev-
katname vermeleri flart›yla sözleflmeli halefleri hak ral›n›r’ ilanlar›n›n da iflaret etti¤i üzre, f›rsatç›lar›n ve
sahibi olarak kanuni kabul görmüfltür. simsarlar›n eline geçecektir. Kanunla birlikte somut-
lanan bu yüksek rant›n f›rsatç›lara geçmesi yerine
Rayiç bedeller çok mu yüksek? kamuda kalmas› elbette tercih edilir. ‹flte bu aç›dan
2B yasas›na en temel elefltiri ‘Rayiç Bedel’ nok- yerelde belediyelerin, genelde ise TOK‹’nin projele-
tas›ndan geliyor. Deniyor ki “Geçmiflte kamu gücü rinin önemi artmaktad›r.
taraf›ndan da göz yumulan ranta dayal› muhtar Rayiç bedeller parsel baz›nda yap›ld›. 1000 m ’
2
onayl› senetlerle yap›lan ‘al›m-sat›m’ döngüsünden nin alt›ndaki araziler ile belediye s›n›rlar› d›fl›ndaki
dolay› 2B sahiplerinin önemli bir ço¤unlu¤u paras›- araziler rayiç bedel ile emlak vergi de¤erinin topla-
n› ödeyerek hak sahibi olmufltur.” Bu tespit do¤ru m›n›n yar›s› üzerinden de¤erlendirildi. Bu formül 2B
olsa bile “mülk Hazine’nin” ise, sat›fl fiyat›n› belirle- tafl›nmaz›n›n sat›fl bedelini görece makul seviyeye
2
me hakk› da onun olmal›d›r. çekiyor. 1000 m ’yi aflan 2B arazilerinin sat›fl fiyat›
Ancak flu da var: 2B sorununu, bir k›sm›nda ver- ise rayiç bedel esas al›narak belirleniyor. Rant›n bü-
di¤i tapuyu tan›mayarak iptal etmekle, a¤›rl›kl› k›s- yü¤ü bu kategoride mevcut. ‹stanbul'da rayiç bedel-
m›nda da Hazine arazilerinin iflgalciler taraf›ndan ka- ler metrekare baz›nda baz› yerlerde 3 bin liraya ka-
nun d›fl› yollarla vatandafla sat›lmas›na göz yum- dar ç›k›yor. Rayiç bedele itiraz edilemeyecek ve da-
makla, devletin kendisi yaratm›flt›r. Bu durumda isa- va konusu yap›lamayacak. Bu da uygulamay› don-
betli bir de¤erleme kriteri olan ‘rayiç bedel’in esas duruyor. Ancak baflvuru süresi olan önümüzdeki ay-
al›nmas› büyük haks›zl›klar yaratmaktad›r. Örne¤in lar içinde hak sahiplerinin yo¤un itirazlar›n›n dikka-
bugün ço¤u paras›yla sat›n ald›¤› ama kanunen ifl- te al›nabilece¤i Maliye Bakanl›¤› taraf›ndan ima edil-
galci olan, ‹stanbul’da bo¤aza naz›r yerlerde oturan- di; rayiç bedelleri belirleyen kontrol ekiplerinin, fi-
lar, oturduklar› yerin milyon dolarlar› bulan rayiç be- yatlar›n yüksek oldu¤u belirtilen bölgelere üçüncü
delinin indirimlisini bile 40 y›l beklese sat›n alama- defa giderek inceleme ve yeniden de¤erleme yapa-
yacakt›r. bilecekleri duyuruldu. Bu çal›flma ile baz› fahifl rayiç-
O halde bu türden 2B tafl›nmazlar›, Haziran ay› lerin düzeltilmesi beklenmelidir.

Yabanc›lara tafl›nmaz sat›fl›nda yenilik

Kanuni s›n›rlamalara
uyulmak kayd›yla, ulusla-
raras› ikili iliflkiler yönün-
den ve ülke menfaatlerinin
gerektirdi¤i hallerde Bakanlar Kurulu
taraf›ndan belirlenen ülkelerin vatandafl› olan
yabanc› uyruklu gerçek kifliler Türkiye’de tafl›n-
maz ve s›n›rl› ayni hak edinebilirler. Yabanc› uy-
ruklu gerçek kiflilerin edindikleri tafl›nmazlar ile
ba¤›ms›z ve sürekli nitelikteki s›n›rl› ayni hakla-
r›n toplam alan›, özel mülkiyete konu ilçe yüz öl-
çümünün yüzde onunu ve kifli bafl›na ülke genelinde otuz hektar› geçemez. Bakanlar Kurulu kifli bafl›na
ülke genelinde edinilebilecek miktar› iki kat›na kadar art›rmaya yetkilidir.

Haziran 2012 KobiEfor 25