Page 28 - KobiEfor_Subat_2012
P. 28
UZMAN Yeni Teflvik paketiyle Türkiye,
f›rsatlar ülkesi olmal›
2 011 y›l› Avro Bölgesi’ndeki ül- yüzde 2’lerde olan büyüme öngörü-
kelerde derinleflmekte olan ka-
sü yüzde 0,4 ile yüzde 1,5 aras›na
mu borç krizi nedeniyle çal-
kant›l› geçti. Türkiye’nin yeni pazarlar çekilmifl durumda. IMF’nin de¤erlen-
dirmesi karamsarl›¤a neden olmadan
yada pazarlarda çeflitlilik olarak gör- dikkate al›nmal›.
dü¤ü Ortado¤u –Kuzey Afrika ülkele- 2009 y›l›nda 2001 ve 2002 verilerine
rinin büyük bir bölümünde de Arap göre kentlerin sosyoekonomik en-
Bahar›’n›n etkileriyle yaflanmakta deksine göre belirlenen teflvik siste-
olan çalkant›lar, bu bölge ülkelerine mi Türkiye’yi 4 bölgeye ay›rm›fl, böl-
yönelik ihracatta daralma, müteahhit- geler aras› kalk›nmada eflitsizli¤i
lik ifllerini ise durma noktas›na getir- azaltma, özellikle do¤u ve güneydo-
di. Arap Bahar› birinci y›l›n› tamam- ¤u illerimizde kalk›nma, yeni yat›r›m,
larken çalkant›lar halen devam edi- istihdam gibi temel beklentilerde iyi-
yor. Türkiye’nin bu bölgeye düflünü- leflme olaca¤› hedeflenmiflti. Bölge-
len ihracat art›fl›nda ve müteahhitlik sel Kalk›nma Ajanslar› kurularak yat›-
ifllerinde beklenen istikrar›n henüz r›m ve istihdam›n yayg›nlaflt›r›lmas›
sa¤lanamam›fl olmas› s›k›nt›lar›n bir amaçland›. Oysa uygulama beklendi-
H‹LM‹ DEVEL‹ süre daha devam edece¤inin bir gös- ¤i gibi olamad›. Kalk›nma ajanslar›-
tergesi olarak de¤erlendiriliyor. n›n kapsad›¤› iller aras›nda kuvvet
hilmideveli@kobi-efor.com.tr Ancak yaflanan tüm bu olumsuzluk- ve f›rsat eflitsizli¤i nedeniyle ço¤u il
lara ra¤men 2011’de ekonomimiz aç›s›ndan olumsuz neticeler do¤ur-
yüksek büyüme h›z› yakalad› ve du¤u görüldü.
Türkiye genel olumlu geliflmeler yafland›. Y›l orta- Bölgesel teflvik kavram›n›n ve strate-
s›nda genel seçim olmas›na ra¤men jik yat›r›m›n tan›m› yeniden yap›lma-
anlamda 2011’in ilk 3 çeyre¤inde yüzde 8.5 gi- l›. Tüm sektörleri destekleme politi-
bi yüksek bir büyüme oldu. kas›ndan art›k vazgeçilerek stratejik
5 Teflvik Bölgesi Türkiye’nin 2011’de ihracat› yüzde sektörler saptanmal›, Teflvik Pake-
18.2 art›flla 134 milyar 571 milyon ti’nde yat›r›m indirimi yeni bölgesel
kapsam›na al›nmal›, dolar seviyesinde gerçekleflti. Cum- teflvik anlay›fl›na uygun olarak uygu-
en geri huriyet tarihinde ilk kez böyle bir re- lanmal›d›r. Türkiye genel anlamda 5
kor elde edildi. Bu barda¤›n dolu ta- Teflvik Bölgesi kapsam›na al›nmal›,
illerle geliflmifl raf›, barda¤›n bofl taraf› ise ithalatta- en geri illerle geliflmifl iller aras›nda-
ki tarihi rekor. Özellikle ihracatta ara- ki yat›r›m ve istihdam avantajlar› bu
iller aras›ndaki mal ithalinin pay› artt›, ihracat›n itha- anlay›flla giderilmeli, kalk›nma ajans-
lat› karfl›lama oranlar›nda ise düflme lar›n›n uygulamalar› gözden geçirile-
yat›r›m ve istihdam devam ediyor. Enerji d›fl›ndaki itha- rek aksakl›klar› giderici düzenlemeler
avantajlar› bu latta art›fl oran› da bir hayli yüksek. yap›lmal›, yat›r›mlar ve destekler
Bir baflka ifadeyle yerli üretimde kat- mutlaka sahada birebir geri dönü-
anlay›flla ma de¤ersiz ürünlerin giderek artt›¤› flümlü, ölçülebilir niteli¤i olan bir
bir ihracat görünüyor. yöntemle izlenmelidir.
giderilmeli, Yap›lan bir hesaba göre 1 dolarl›k bir Teflvik paketlerinde bugüne kadar
kalk›nma ihraç ürünündeki ithalat›n pay› 82 yaflan›lan önemli bir sorun da yeni
pakette mutlaka giderilmelidir.
centi gösteriyor. Cari a盤›n artmas›n-
ajanslar›n›n daki önemli etkenlerden biri de bu. Örne¤in, 5. Bölge kapsam›nda yer al-
Bir yandan ülke genelinde her alanda mamas›na karfl›n di¤er bölgelerdeki
uygulamalar› gözden tasarrufa özen gösterilmesi gerekir- geliflememifl il ve ilçelere de ‘yat›r›m
ken di¤er yandan da ihracatta aramal ve istihdam›n bölge içinde denge sa¤-
geçirilerek ithalat›n› en aza indirecek katma de- lanabilmesi yönünden’ destek veril-
aksakl›klar› giderici ¤erli ürünler üreterek ihracat› artt›ra- melidir. Haz›rlanacak yeni teflvik pa-
ketinde, yeni yat›r›mlarda bedelsiz ar-
cak bir dizi uygulamalar yürürlü¤e
düzenlemeler konulmal›. Bunu için yeni haz›rlan- sa ve enerji deste¤i baflta olmak üze-
makta olan teflvik paketi bu ba¤lam- re vergi ve istihdam› kolaylaflt›rarak
yap›lmal›d›r. da da giderek önem kazan›yor. destekleyici SGK prim muafiyetleri,
IMF taraf›ndan dünya ekonomisine yeni teknoloji kullan›m›n› özendirerek
yönelik yay›nlanan ek raporda, Ar-Ge’yi kolaylaflt›r›c› çözümlerle yük-
2012’nin dünya ekonomisinde yavafl- sek katma de¤erli üretimi destekle-
laman›n daha belirgin oldu¤u bir y›l yecek özel teflvikler mutlaka yer al-
olaca¤› öngörülüyor. IMF yetkilileri mal›. Sonuç olarak yeni ç›kar›lacak
taraf›ndan Türkiye ekonomisine yö- teflvik paketiyle Türkiye’ye, f›rsatlar
nelik de¤erlendirmelerde daha önce ülkesi olman›n yolu aç›lmal›.
28 KobiEfor fiubat 2012