Page 26 - KobiEfor_Aralik_2012
P. 26
KAPAK
3 TASARRUFLARIMIZIN NE KADARI NEREDE? (TL)
2007 2008 2009 2010 2011 De¤iflim
Tasarruflar 578.908.000.000 611.248.000.000 748.115.000.000 899.024.000.000 986.337.000.000 10%
Mevduat 334.605.000.000 425.394.000.000 482.734.000.000 572.282.000.000 662.629.000.000 16 %
SGMK 100.915.000.000 100.572.000.000 103.373.000.000 118.612 143.626.000.000 21 %
Hisse Senedi 112.331.000.000 55.040.000.000 123.297.000.000 165.131 139.168.000.000 -16 %
Yat›r›m Fonlar› 31.057.000.000 30.242.000.000 38.711.000.000 42.998 40.914.000.000 -5 %
Yurtiçi Yerleflikler 455.038.000.000 534.711.000.000 621.918.000.000 726.050.000.000 806.975.000.000 11 %
Mevduat 328.870.000.000 415.422.000.000 471.160.000.000 559.002 637.660.000.000 14 %
SGMK 63.865.000.000 69.424.000.000 71.381.000.000 68.002 75.329.000.000 11 %
Hisse Senedi 31.246.000.000 19.623.000.000 40.666.000.000 56.048 53.072.000.000 -5 %
Yat›r›m Fonlar› 31.057.000.000 30.242.000.000 38.711.000.000 42.998 40.914.000.000 -5 %
Yurtd›fl› Yerleflikler 123.870.000.000 76.537.000.000 126.197.000.000 172,974.000.000 179.362.000.000 4 %
Mevduat 5.735.000.000 9.972.000.000 11.574.000.000 13.280 24.969.000.000 88 %
SGMK 37.050.000.000 31.148.000.000 31.992.000.000 50.610 68.297.000.000 35 %
Hisse Senedi 81.085.000.000 35.417.000.000 82.631.000.000 109.083 86.096.000.000 21 %
edildi. O halde 2011’de Türkiye’de yurt içi yerleflik
tasarruflara en az 150 milyar lira eklenmifl olmas›
gerekiyor. Halbuki 2011’de finansal yat›r›mlar bunun
yar›s›na bile eriflemedi, 65-70 milyar lira mertebesin-
de kald›.
Sorun daha çok “hane halk› tasarruflar›n de¤er-
lendirilmesinin fleklinde yat›yor. Bu tasarruflar›n yüz-
de 6’s› hisse senetlerinde, yüzde 10’u da di¤er ol-
mak üzere sadece yüzde 16’s› sermaye piyasas›
araçlar›nda de¤erlendiriliyor. Örnek olarak al›rsak,
Güney Kore’de toplam hane halk› varl›klar›n›n yüzde
50’si sermaye piyasas›ndad›r. Bu oran Tay-
van ve Malezya gibi Asya ülkelerinde
Türkiye yüzde 30 civar›nda iken, ABD örne-
büyümeyi, ¤inde yüzde 80’in üzerine ç›km›fl-
Tasarruflar›m›z ne kadar kalk›nmay›, ileri t›r.
ve nerede? amaçlar yükleyerek Sonuç olarak Türkiye’de ‘Fi-
Türkiye elde etti¤i y›ll›k GSY‹H’n›n 2023’ü konufluyor ama nansal okur-yazarl›k’ seviyesi
sadece yüzde 12–13’ünü tasarruf edebi- çok düflüktür ve finansal piya-
liyor. Peki dünya nas›l? IMF, WEO 2012 bofla konuflup konuflmad›¤›n› sa araçlar› yeterince tan›nma-
veya OECD, WEO/2012 verileri ülke gösterecek performans maktad›r.
gruplar›n›n 2012’deki tasarruf oranlar›n› alanlar›n›n bafl›nda Yapt›¤›m›z tasarrufu nerede
flu flekilde gösteriyor: tuttu¤umuza bakarsak flunu gö-
l Geliflmifl ekonomiler yüzde 18.2 finansallaflma düzeyi rürüz: Toplam yurtiçi tasarruf
l Avro bölgesi ülkeleri yüzde 20.0 gelir. stokumuz 2011 y›l›nda yüzde 10 ar-
l Yeni sanayileflenler yüzde 31.7 tarak 986 milyar TL’ye ulaflt›. Tasarruf
l Yükselen ekonomiler yüzde 33.7 art›fl›ndan ve toplamdan as›l pay› ‘mevdu-
l Ortado¤u–Kuzey Afrika ülkeleri yüzde 40.9 at’ ald›, 2011’de mevduat yüzde 16 art›flla 663 mil-
l Petrol ihraç eden ülkeler yüzde 36.4 yar TL’ye ç›kt›. Bu da toplam tasarrufun yüzde 67’si
l Geliflen Asya ekonomileri yüzde 43.3. demektir. Mevduat›n yaklafl›k üçte biri dövizdir.
Türkiye’yi yukar›daki ülke gruplar›ndan hangisine Di¤er taraftan SGMK yat›r›mlar›nda 2011’de yüzde
sokarsan›z sokun, sonuç de¤iflmiyor; tasarruf düflük. 20 art›fl oldu. Bu daha çok yurtd›fl› yerleflik yat›r›m-
Demek ki toplum olarak y›lda (1.4 trilyon TL x % c›lardan kaynakland›.
13) ancak 150 milyar TL tasarruf ediyoruz. Bu düflük Sermaye piyasas›nda de¤erlendirilen tasarruflar›n
bir tasarruf. Ancak daha olumsuz olan›, bu tasarru- pay› ise toplam›n üçte biri civar›ndad›r.
fun önemli bir bölümünü finans d›fl› alanlarda tutu-
yor olmam›zd›r (Tablo:3) Tablo fludur: 1990’larda iç
tasarruf oran›n›m›z yüzde 23-24’lerdeydi, yüzde 12-
13’lere geriledi. 2011 y›l›nda toplam ekonomimiz
yaklafl›k 1.4 trilyon lira katma de¤er üretti ve bu-
nun yüzde 12-13’ü olan 150 milyar TL tasarruf
26 KobiEfor Aral›k 2012
