Page 25 - KobiEfor_Aralik_2012

TANIL KÜÇÜK
‹SO Baflkan›
“Halka Arz”›n
sundu¤u
f›rsatlar

Borsam›z›n, bünyesin-
de ifllem gören flirket sa-
de¤eri ile Londra Borsas›’d›r. y›s›n› yeterince art›rama-
Dünya borsalar›nda toplam kote flirket say›s› 2011 d›¤› bilinmektedir. Ekonomideki iyileflmeler de
sonunda 46.204 olmufltur. Bu flirketlerin, dolay›s›y- halka arzlarda art›fla yol açmad›. Halka arz›n biz-
la borsalar›n toplam piyasa de¤eri 2010 sonunda, deki t›kanm›fl yap›s›n› aflmak için “Halka Arz Se-
55 trilyon dolar iken 2011 y›l› sonunda yüzde 14 ge- ferberli¤i” bafllat›ld›. Odalar›m›zdan elemanlar
rilemeyle 47 trilyon dolara indi. halka arz konusunda üyelere bilgi aktarmak üze-
En fazla say›da flirketin kote oldu¤u borsa 5.112 re e¤itim ald›, destek birimleri oluflturduk. Halka
ile Bombay Borsas›’d›r ve flirketlerin tamam› yerlidir. Arz Zirveleri yap›ld›, Geliflen ‹flletmeler Piyasas›
Kanadal› TMX Grubu 3.945 flirket ile ikinci, BME ‹s- (G‹P) kuruldu. Borsa’da ifllem görme e¤ilimi güç-
panya Borsas› 3.276 flirket ile üçüncüdür. (Tablo: 1) lendi. Bu geliflmeler ve artan say›lar, ülkemizin
Dünya borsalar› aras›nda ‹MKB’nin piyasa de¤eri ve ekonomimizin potansiyeline göre yeterli de¤il.
yönünden s›ras› 2009 y›l›nda 25., 2010 y›l›nda 30., Ülkemizde halka arz›n önündeki engellerden
2011 y›l›nda ise 32. olmufltur. biri kurumsallaflma eksikli¤idir. Geçmifl dönemde
pek çok iflletme ba¤›ms›z denetim ve fleffafl›k gi-
Türkiye ekonomisi yavafl finansallafl›yor bi zorunluluklar› haks›z rekabet veya ekstra ma-
Türkiye büyümeyi, kalk›nmay›, ileri amaçlar yükle- liyet unsuru gibi gördü. fiirketin kontrolünü ya
yerek 2023’ü konufluyor ama bofla konuflup konufl- da yönetimini kaybetme çekincesi ile halka arz-
mad›¤›n› gösterecek performans alanlar›n›n bafl›nda dan imtina edildi. Ancak bizim gibi, küresel öl-
finansallaflma düzeyi gelir. Finansallaflma düzeyini çekte rekabet hedefi olan bir ülke için bu yap›n›n
ise GSY‹H’n›n borsa piyasa de¤erine (PD) bölünme- sürdürülemez oldu¤u ortadad›r. ‹tirazlar›m›z olsa
si gösterir. Türkiye’de eskiden beri “yast›k alt› k›y- da, yeni kanunlar da bu de¤iflimi hedeflemekte-
metler”in piyasaya ç›kar›lmas› ve ekonomiye kazan- dir. Özellikle KOB‹’lerimizde halka aç›lma süreci
d›r›lmas›, ekonomik ataletten kurtulmam›za çare tetiklenebilecektir.
olarak gösterilir. Gördü¤ümüz bu çareyi imkana dö- KOB‹’lerimiz halka arz› stratejik bir hedef ola-
nüfltürmemiz ise uzun y›llar gayet yavafl ifllemifl, son rak orta ve uzun vadede gündemlerinde tutmal›-
y›llarda ise biraz h›zlanm›flt›r. d›rlar. Bu süreçte KOB‹’lere yönelik kolaylaflt›r›c›
Tablo:2’den izliyoruz: Türkiye’de 2003-2010 y›lla- baz› uygulama ve politikalar›n gelifltirilmesi ge-
r› aras›nda GSY‹H 1.5 kattan fazla art›fl gösterdi. rekmektedir.
‹MKB’nin piyasa de¤eri (PD) ise ayn› dönemde 6 ka- Halka arzedilen flirketlerin talep görmesi de bir
t›na yak›n artt›. ‹hraçlar› ‹MKB’de ifllem gören flirket- o kadar önemlidir. Talep k›sm›nda da iyilefltirme-
lerin say›s› ise 2003 y›l›nda 285 iken 122 art›flla lere ihtiyaç vard›r. Borsam›z›n geçmiflinde küçük
2012’de 407’ye yükseldi. ‹MKB’nin piyasa de¤erinin yat›r›mc›n›n zarar gördü¤ü dönemler olmufltur.
safi olmayan milli has›laya oran› da (PD/GSY‹H) se- Bu tecrübeler ve yabanc›lar›n a¤›rl›kta oldu¤u al-
kiz y›lda yüzde 21.13’den yüzde 42.81’e ç›kt›. g›s› da borsadan uzak durma e¤ilimini yaratm›fl-
t›r. Bu alg›lar› düzeltmemiz gerekmektedir.

2 ‹MKB PD/GSY‹H Demek ki y›lda ortalama 15 flirket ‘halka arz’ edil-
GEL‹fi‹M‹-TL mifl oluyor. Bu h›z yeter mi? Yetmez. Çünkü 2023
y›l›na kadar GSY‹H'n›n 3 kat artarak 3.5 trilyon lira-
Dönem GSY‹H ‹MKB Toplam PD PD/GSY‹H ya ç›kmas›n› öngörüyoruz. Bir di¤er öngörümüz de
2003 454.781.000.000 96.073.000.000 % 21.13 2023’te ‹MKB’de ifllem gören flirket say›s›n›n 1000’e
2004 559.033.000.000 132,556.000.000 % 23.71 ç›kar›lmas›d›r. ‹MKB’de halen 407 flirket ifllem gör-
2005 648.932.000.000 218,318.000.000 % 33.64 dü¤üne göre buna 593 flirketin daha eklenmesi ge-
2006 758.391.000.000 230.038.000.000 % 30.33 rekiyor. O halde 2023’e kadar y›lda ortalama 60 flir-
2007 843.178.000.000 335.948.000.000 % 39.84 ketin halka arz›n› baflarm›fl olmal›y›z. Demek ki ‘hal-
2008 950.534.000.000 182.025.000.000 % 19.15 ka arz’da h›z›m›z› asgari 4 kat art›rmam›z ve
2009 952.559.000.000 350.761.000.000 % 36.82 PD/GSYH oran›n› bugünkü yüzde 42.81 düzeyinden
2010. 1.103.750.000.000 472.553.000.000 % 42.81
yüzde 80’lere ç›karmam›z flart oluyor.
Aral›k 2012 KobiEfor 25