Page 26 - KobiEfor_Kasim_2012

KAPAK

KAYNAKLARA GÖRE DÜNYA VE
2 TÜRK‹YE ELEKTR‹K ÜRET‹M‹

Kaynaklar Dünya Türkiye
Petrol %5,5 %1,0
Do¤algaz %21,3 %46,2
Kömür %41,0 %25,9
Hidro %15,9 %24,4
Nükleer %13,5 %0,0
Di¤er (Yenilenebilir vb.) %2,8 %1,9
TOPLAM 20. 181 212
Milyar kWh Milyar kWh
KAYNAKLARA GÖRE TÜRK‹YE’DE
ELEKTR‹K ÜRET‹M‹
Kaynaklar Üretim (GWh) Pay› Ancak bu yöndeki politikalar›n maliyet sorunlar›n›
aflan, rekabetçili¤i gözetmek için de sübvansiyonla-
Do¤algaz 98.144 %46,2
r› göze alan bir “ulusal” politika olmas› gerekti¤i de
Linyit 35.942 %16,9
aç›kt›r. Örne¤in uzun y›llar boyunca üretim maliyeti
‹thal Kömür 14.531 %6,8
ton/4.85 TL olan Zonguldak taflkömürünün ton/225
Taflkömürü 3.588 %1,7
TL’den Çatala¤z› termik santraline ve Karabük de-
Petrol 2.143 %1,0 mir-çelik tesislerine sat›lmas›nda oldu¤u gibi ve bu-
Asfaltit 0.984 %0,5 nu da ancak kamunun gerçeklefltirebilece¤i unutul-
TE ERM‹K TOPLAM 155.827 %73,2 madan.
H‹DROL‹K TOPLAM 51.796 %24,4
Rüzgar 2.916 %1,4 Pahal› elektrik
Jeotermal 0.668 %0,3 rekabetçili¤imizi düflürüyor
Yenilenebilir+At›k 0.458 %0,2 Dünya’da emtia fiyatlar›n›n yüksek düzeyde sabit-
lendi¤i yeni bir döneme girdik. Bütün ülkeler ener-
YEN‹LENEB‹L‹R TOPLAM 3.584 %1,9
ji politikalar›n› buna göre revize ediyor. Dünya em-
DIfi ALIM TOPLAM 1.143 %0,5
tia fiyatlar› iki kat›na ç›kt›¤›nda Türkiye’de elektrik
TOPLAM 212.351 %100
üretim maliyetleri kömürde yüzde 31, do¤algazda
Politik olarak bu noktaya odaklan›lm›fl olmas› da yüzde 66, nükleer enerjide ise yüzde 0.9 artmakta-
olumlu bir geliflme say›lmal›d›r. d›r. (bkz: tablo 3) Fiyat odakl› bak›l›nca politikan›n
nükleer ve kömüre kaymas› normaldir. Ulusal ola-
Yak›t ithal ederek bilen iflletme ve bak›m maliyetleri odakl› bak›l›n-
elektrik üretiyoruz ca da sonuç ayn›: Nükleerde ulusal kaynakl›
Tablo 2’den izledi¤imiz fludur: maliyet tüm maliyetin yüzde 70’i, kömürde
Türkiye elektrik üretiminde 23’ü olabilirken do¤algazda bu sadece yüzde
a¤›rl›kl› olarak ithal yak›t kul- 10 olabilmektedir. Bu nedenle önümüzdeki y›l-
lan›yor. Do¤algazdan elektrik larda Türkiye’nin ulusal enerji politikalar›n›n
üretimi dünya ortalamas› yüzde ana karakterinin “do¤algazdan kaç›fl” olarak
21.3 iken Türkiye’de yüzde flekillenmesi kaç›n›lmazd›r. Nitekim kamu-
46.2 ile iki kat›ndan fazlad›r. nun yönelimi bu noktaya odaklanm›flt›r.
Bu da 1990-2000 döneminde Elektrik üretiminde yüzde 46.2 olan yak›t
izlenen enerji politikam›z›n yarat- do¤algaz pay›n› düflürmek için Türkiye’nin
t›¤› sonuçtur. Kömürden elektrik baflvuraca¤› kaynaklar ve alanlar enerji sektö-
üretimi ise dünyada ortalama yüz- rümüzün stratejik konular›d›r.
de 41’dir; Türkiye’de ise yüzde
ELEKTR‹K ÜRET‹M‹NDE
25.9’dur. Yenilenebilir enerji kaynaklar›n- Türkiye’nin elektrik üretim yap›s›
dan elektrik üretimi, hidrolik hariç, dünya ortalama- TÜRK‹YE’YE ÖZGÜ MAL‹YET ANAL‹Z‹
s› yüzde 2.8; bizde ise yüzde 1.9’dur. Yerel kaynak 3
avantaj›n› azami kulland›¤›m›z alan ise hidro-enerji- maliyetine
dir; dünya ortalamas› yüzde 15.9, Türkiye ortalama- ‹flletme ve bak›m Yak›t fiyat›n›n iki kat artmas›n›n elektrik üretim yans›mas›
s› yüzde 24.4’tür. Yak›t Tipi Yak›t
Buradan ç›kan sonuç, ulusal enerji politikalar› ba- Kömür %23 %77 % 31 artar
k›m›ndan bir müdahale alan›m›z bulundu¤udur. D›fl Do¤algaz %10 %90 % 66 artar
kaynak çeflitlendirmesi bak›m›ndan petrol, iç kaynak Nükleer
düzenlemelerinde ise kömür dikkati çekmektedir. %70 %30 % 09 artar

26 KobiEfor Kas›m 2012