Page 28 - KobiEfor_Temmuz_2011

KAPAK

PROF. DR. HAB‹P ASAN
Türk Patent Enstitüsü (TPE) Baflkan›
Bulufl yap›m›z de¤iflmektedir

Küresel krizin etkisiyle ço¤u ülkede lendirildi¤inde, 2009 y›l›nda baflvuru say›s› 10123
patent baflvuru say›lar›, özellikle de yer- iken, 2010 y›l›nda bu rakam yüzde 12.4 artarak
li patent baflvurular› yüzde 8-10 oran›n- 11374’e ulaflm›flt›r. Türkiye’nin bulufl yap›s›n›n de¤ifl-
da azalm›flken dünyada yerli patent ti¤i ve faydal› model baflvurusu yerine patent baflvu-
baflvuru say›s› artan istisnai birkaç ülke- rusunun tercih edildi¤i görülmektedir. 2010 y›l›nda
den biri Türkiye’dir. ‹flte tablo: al›nan toplam marka tescil baflvurusu bir önceki y›la
Y›l Yerli Yabanc› göre yüzde 18.89 artarak 85.128’e ulaflm›flt›r. Türkiye
2008 2268 4069 marka baflvurular›nda Avrupa’da 2. s›raya oturdu. Bu
2009 2588 4653 durum, Türkiye’nin uluslararas› s›nai mülkiyet çevre-
2010 3250 5093 si içindeki yerinin ve öneminin giderek artt›¤›n› gös-
Türkiye’de do¤rudan geçerli olabilecek bir Avrupa teriyor. 2010 y›l› itibar›yla Madrid Protokolü arac›l›-
patentinin elde edilme imkan›n›n sunuldu¤u EPC ¤›yla yap›lan baflvurular bak›m›ndan akit taraf olarak
baflvurular›n›n 2010 y›l›nda 5000 say›s›na ulaflt›¤› gö- belirlenen ülkeler s›ralamas›nda Türkiye giderek yük-
rülmektedir. Patent baflvurular›n›n 3120’si yerli 77’si selerek toplam 8210 baflvuru ile dünya s›ralamas›n-
yabanc› olmak üzere 3197’si do¤rudan, 60’› yerli da 10. s›raya yerleflti.
100’ü yabanc› olmak üzere 160’› PCT arac›l›¤› ile ve 2010 y›l›nda tasar›m bazl› baflvuru say›s›n›n
70’i yerli 4916’s› yabanc› olmak üzere 4986’s› EPC 30.441 ile en yüksek de¤erine ulaflt›¤› görülmektedir.
arac›l›¤› ile yap›lm›flt›r. 2010 y›l›nda dosya bazl› baflvuru say›s› yüzde 10 ora-
Patent ve faydal› model baflvurular› birlikte de¤er- n›nda artarak, yaklafl›k 7.000 seviyelerine ulaflt›.

‹nsan kaynaklar›nda Türkiye Türkiye’de son dönemlerde Ar-Ge bütçesinin
Ar-Ge ve ‹novasyona dayal› rekabetçi bir yap›yla bü- artıflı, Ar-Ge personeli sayısı artıflını hızlandırd›. Bu-
yümek ve 2023 hedeflerine do¤ru ilerleyebilmek bak›- na ba¤lı olarak da Ar-Ge personeli sayısı 1998-2009
m›ndan Türkiye’nin önündeki en büyük engel, yılları arasında 27 binden 74 bine ç›kt›. Bunun 58
arafltırmacı insan gücü say›s›nda aflamad›¤› darbo¤az›- bini tam zamanl› araflt›rmac›. 2013 y›l›nda bu say›y›
d›r. Türkiye’de özellikle yetkin bilim, teknoloji ve pro- 150 bin olarak hedefliyoruz.
je yöneticisi ile teknisyen ve destek elemanı sayısı ha-
la çok s›n›rl›d›r. Kontrast bir örnekleme yaparsak: Tür-
kiye'de çalıflan 10.000 kifli baflına düflen bilim adamı YAPTIKLARIMIZ
sayısı 11, ABD'de 86’d›r. Türkiye’de 165 üniversite var-
d›r, bu say› ABD'de 4 binden fazlad›r. Dünyada en iyi Dü¤ümü KOB‹’ler çözecektir
500 üniversite arasına ABD'den 154 üniversite, Türki- Bütün ülkelerde olmasa bile özellikle OECD ülke-
ye'den ise sadece 1 üniversite girebilmektedir. lerinde Ar-Ge ve ‹novasyon faaliyetleri büyük teflvik
görmektedir. Türkiye’de teflvikler 2023 y›l›na kadar
Araflt›rmac› say›m›z› h›zl› artt›r›yoruz yürürlükte kalacak olan 5746 sayılı Arafltırma ve Ge-
Sorunun önemini kavrad›ktan sonra h›zl› bir ge- lifltirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Ka-
liflme kaydetti¤imiz besbelli. OECD içinde Türkiye nun kapsam›nda iflliyor. Mevcut Ar-Ge ve ‹novasyon
Ar-Ge personelini en hızlı artıran 5. ülke ve yap›s› içinde henüz çözülmemifl bafll›ca sorun Ar-Ge
arafltırmacı sayısını en hızlı artıran 4. ülke konumun- faaliyetinin KOB‹’ler düzeyinde yag›nlaflt›r›lamam›fl
dad›r. 1998-2009 aras› on y›lda tam zamanl› Ar-Ge olmas›d›r.
personeli say›m›z› yüzde 429 araflt›rmac› say›m›z› da Türkiye’nin Ar-Ge ve ‹novasyon yap›s›n›n kurum-
yüzde 427 art›rd›k. 2009 itibar›yla ve sektörel baz- sal iskeletini TÜB‹TAK tafl›makta, kamu desteklerinin
da flu art›fl yüzdelerini yakalad›k: tanzimini ve etkin kullan›m›n› sa¤lamaktad›r. Ulusla-
Sektör 1998 2009 raras› Ar-Ge ve ‹novasyon iliflkilerimizde bafll›ca te-
Özel sektör yüzde 23 yüzde 43 mas noktam›z TÜB‹TAK’t›r. Bkz. tablo (5).
Yüksekö¤retim yüzde 60 yüzde 42 Bütün ekonomilerde Ar-Ge/‹novasyon ba¤lam›nda
Kamu sektörü yüzde 17 yüzde 15 temel s›k›nt› KOB‹’lerde yaflanmaktad›r. Faaliyet tam
TÜB‹TAK ARDEB’e Yapılan Proje Baflvurusu ve Desteklenen Proje Sayısı (5)
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Baflvuru: 539 732 946 1149 1198 867 1742 4070 4045 4764 4737 4812 5038
Desteklenen 141 260 335 421 548 338 480 1474 1303 1267 1154 894 1210

28 KobiEfor Temmuz 2011