Page 35 - KobiEfor_Subat_2011
P. 35
“Kentsel dönüflüm” monolitizm ima ediyor. Oysa
‹stanbul bir mozaik. Konsept ve planlama bu ÇEL‹fiK‹LER ‹STANBUL’U
çeliflkiyi nas›l çözüyor?
Elbette ‹stanbul, bir çok f›rsat yan›nda, geliflimin- “Yeni ‹stanbul”da sanayi nereye yerlefliyor?
de tehdit oluflturabilecek bir tak›m zay›f yönleri de ‹stanbul'un tarih, kültür, turizm, bilim, sanat,
bar›nd›rmaktad›r. Dünyan›n en tehlikeli deprem fay ticaret, moda, tasar›m ve hizmetler a¤›rl›kl› küre-
hatlar›ndan biri üzerinde yer almas› sebebiyle bekle- sel bir merkeze dönüflmesi, bu yaklafl›m ‹stan-
nen depremin etkisinin büyüklü¤ü en önemli tehdit- bul'da sanayinin yok say›lmas› anlam›na gelme-
lerden biridir. Nüfus art›fl› ve kentsel yay›lman›n do- mektedir. Kentleflme asl›nda sanayileflme ile
¤al tafl›ma kapasitesini zorlamas›, artan ulafl›m ve do¤rudan ba¤lant›l› bir süreçtir. ‹stanbul'da sa-
iletiflim olanaklar›n›n yap›laflmay› bütünlükten yok- nayi mutlaka olmal›d›r ve olacakt›r! Ama bu sa-
sun bir da¤›n›kl›¤a dönüfltürme riski, iç göç tehdidi- nayi, temiz teknoloji ile üretim yapan, küresel
nin artmas›, istihdam›n ve ihracat›n düflük katma de- pazarlar için yüksek katma de¤erli ürünler üreten
¤erli emek yo¤un sektörlerde (giyim, tekstil, vb.) yo- bir sanayi olmal›d›r. Orta ve uzun vadede hede-
¤unlaflmas›, artan kentsel maliyetler, mevcut ulafl›m fimiz bu olmal›d›r.
altyap›s›n›n karayolu ve otomobile ba¤›ml› olmas›, Sanayisi ile bar›fl›k ‹stanbul
rayl› sistem a¤›n›n küçük olmas›, her gün ortalama
yaklafl›k 13-14 bin ton evsel at›k üretilmesi ve dü- Yap›lmas› gereken, ‹stanbul’da, bu nitelikte
zenli depolama sahalar›n›n doygunlu¤a ulaflmas›, bir sanayi için gereken ve küresel bir merkeze
kat› at›klardan kaynaklanan gazlar ve s›z›nt› sular› yak›flan sanayi altyap›s›n› oluflturmakt›r. Bu nok-
ilk akla gelebilecek tehditlerdir. tada, ‹stanbul'da sanayinin bir plan dahilinde ye-
Ancak, ülke nüfusunun yüzde 17.8’inin yaflad›¤›; niden yap›land›r›lmas›, kent d›fl›na ç›kmas› önem
2
km ’ye düflen 2486 kifli say›s›yla nüfus yo¤unlu¤u- tafl›maktad›r. Bu süreç bundan sonra çok daha
nun ülkemiz ortalamas›n›n 26 kat› oldu¤u ‹stanbul, sistemli ve planl› bir flekilde gerçekleflebilmelidir.
ülkemiz istihdam›n›n yüzde 17.5’unu; ithalat›n›n yüz- AB müktesebat›na uyan ‹stanbul
de 54’ünü, ihracat›n›n yüzde 53’ünü, genel bütçe
vergi gelirlerinin yüzde 41’ini, turizm gelirlerinin ise Avrupa Birli¤i ile müzakere süreci bafllam›fl
yüzde 28’ini karfl›lamaktad›r. bulunuyor. Dolay›s›yla ‹stanbul'da sanayi alanla-
Türkiye’deki örgün ve yayg›n e¤itim kurumlar›n›n r›n›n yeniden düzenlenmesinde AB sürecinin ge-
yüzde 9’unu kapsayan e¤itim kurumlar› ve 9’u dev- tirece¤i yeni koflullar belirleyici olacakt›r. AB'nin
let, 32’si vak›f olmak üzere 41 adet üniversitesiyle çevre müktesebat›na uyumun en zor ve en yük-
ayd›nl›k yüzümüzdür. sek mali külfeti getiren bafll›k oldu¤u biliniyor.
Çevre müktesebat›na uyum ve bu mali külfetin
Dünya baflkenti olma yolunda ‹stanbul karfl›lanmas›nda yerel yönetimlerin ve sanayi ku-
Uluslararas› aç›dan çok büyük önem tafl›yan orga- rulufllar›m›z›n tam bir iflbirli¤i içinde çal›flmas›
nizasyonlara ev sahipli¤i yapan ‹stanbul, uluslarara- flartt›r. AB kriterlerine uygun organize sanayi böl-
s› standartlar›ndaki fuar, kongre ve toplant› merkez- gelerinin oluflturulmas›, özellikle KOB‹ niteli¤in-
leriyle dünya kongre turizminin baflkenti olma yolun- deki firmalar›m›z›n, bu süreci rekabet güçleri en
da h›zl› ad›mlarla ilerlemektedir. az yara alacak flekilde atlatmalar›nda etkili ola-
Ekonomik büyüklü¤üyle en büyük 100 dünya fleh- cakt›r. ‹stanbul'da planl›, ça¤dafl sanayi alanlar›-
ri s›ralamas›nda 26. s›raya yükselen ‹stanbul, ulus- n›n varl›¤›, uluslararas› do¤rudan yat›r›mlar ve
lararas› finans merkezi olma yönünden de önemli bir ortakl›klar aç›s›ndan da teflvik edici bir unsur
potansiyele sahiptir. olacakt›r.
Yak›n çevresinde genifl orman alanlar›, su kaynak-
lar› ve yo¤un bir bitki örtüsü ile çeflitlili¤in yer ald›- yonellerin say›s›ndaki art›fl sosyal yap›daki güçlü ya-
¤› do¤al bir çevrede özgün bir co¤rafyada eflsiz bir n›ndan sadece bir kaç›d›r.
ekosistem üzerinde bulunmas›, Türkiye ve dünyan›n
birçok yerinden kolayl›kla eriflebilen güçlü bir ulafl›m Sanayide hala f›rsatlar ‹stanbul’u
ve iletiflim a¤›na sahip olmas›, dünya üzerindeki ko- Geliflmifl imalat sanayinin varl›¤›, Türkiye ortala-
numu aç›s›ndan ekonomik-kültürel a¤›rl›k merkezle- mas›n›n alt›nda seyreden kay›td›fl› istihdam oran›,
rinin kümelendi¤i bir kuflak içerisinde yer almas› ‹s- güçlü finans ve bankac›l›k altyap›s›, uluslararas› fir-
tanbul’un kentsel geliflmesindeki önemli mekânsal malar aç›s›ndan Ortado¤u, Balkanlar, Hazar ve Kara-
f›rsatlar› oluflturur. deniz Havzas› için yönetim merkezi olarak tercih
Demografik ve kültürel çeflitlilik, e¤itim düzeyinde edilmesi, dünya ölçe¤inde belirgin büyüklü¤e ulaflan
art›fl e¤ilimi, nüfusun içindeki genç nüfus oran›n›n Türk flirketleri dolay›s›yla flehrin ekonomik gücünün
fazla olmas›, merkez ilçelere yönelen e¤itimli ve üst ve kapasitesinin artmas›, hizmetler sektöründe yara-
gelir gruplar› ile bu ilçelerin nüfus yap›s›n›n ve kent- t›lan katma de¤erin toplam katma de¤er içinde en
sel kalitesinin yükselmesi, üniversitelerin varl›¤›, yüksek paya sahip olmas› ‹stanbul’un gelece¤inde
göçle gelen nüfusun içinde kalifiye, e¤itimli profes- önemli f›rsatlard›r.
fiubat 2011 KobiEfor 35