Page 25 - KobiEfor_Kasim_2010

CELAL BEYSEL
TÜRKONFED Baflkan›
Büyümemiz ithalat› art›r›r
Türkiye’nin büyümesi h›zlan›-
yor. Bakt›¤›n›zda, Türkiye ne
zaman h›zl› büyüse, ithalat› ar-
tar. Türkiye iç talebe dayal› bir
büyüme süreci içinde. Bunun
bir iyi taraf› var bir de kötü:
Kötü olan taraf› d›fl ticaret aç›-
¤›n›n ve cari a盤›n art›yor ol-
mas›. ‹yi olan taraf› ise, Türki-
ye iç talebe dayal› olarak bü-
yüyebilen az say›daki ülkelerden birisi. Güçlü iç
talep büyümesi olmasayd›, çok daha düflük bir
büyüme h›z› olacakt›. Bu da daha düflük bir cari
a盤a ra¤men daha yüksek iflsizlik ve refah sevi-
yesi anlam›na gelecekti.
‹hracat hiç flüphesiz çok önemli. Bu nedenle ih-
racatç›lar›n sorunlar›na kulak vermek gerekiyor.
Tüm dünyada ekonomik s›k›nt›n›n yafland›¤› bir
ke sanayini tahrip ediyor. Sanayiyi tahrip etmekle dönemde, Türk ihracatç›s› büyük bir baflar› gös-
kalm›yor, Tarım› da net ithalatçı bir sektöre dönüfl- terdi. TL’deki afl›r› de¤erlenme ve dünyay› saran
türüyor. Yüksek TL de¤eri ithalat› daha cazip hale durgunlu¤a ra¤men, bu senenin ilk sekiz ayl›k
getirmekle yerli üretimi imkans›z k›l›yor ve iflsizli¤i döneminde ihracat yüzde 12 art›fl gösterdi. TL’nin
art›r›yor. Ülkeye s›cak para hücum ediyor, kur fark›y- de¤er kaybetmesi k›sa dönem için ihracat› artt›-
la görülmemifl bir kazanç sa¤l›yor ve ülke kaynakla- r›r ve ithalat› azalt›r. Ancak uzun dönemde ürün
r›n› d›flar›ya sa¤›yor. Bütün ekonomiyi zay›flat›yor, bilefliminin de¤iflmesinden baflka ç›kar yol yok-
rekabet edemez hale getiriyor. Demek ki önlem, sa- tur.
dece ihracatç› için de¤il, ülke ekonomisinin sa¤l›¤› Uzun dönemde önemli olan kur ayarlamalar› de-
aç›s›ndan gerekli. ¤il, rekabet gücünün di¤er bileflenleridir. Uzun
dönem yönelimlerinde esas belirleyici olan ürün
Cari aç›k Türkiye’nin özel açmaz› bilefliminde daha yüksek katma de¤erli ürünlerin
D›fl borcun yüksek olmas› baflka, d›fl ticaret a盤›- a¤›rl›k kazanmas›. Bu da teknolojik geliflmenin
m›z›n yüksek olmas› baflka. Dünyan›n en geliflmifl ilk h›zlanmas› ile mümkün. Bir yandan düflük ve or-
alt› ülkesi ayn› zamanda d›fl borcu en yüksek olan ta teknolojili ürünlerden yüksek teknolojili ürün-
ülkeler ama d›fl alacaklar› da fazla ve d›fl ticaret faz- lere do¤ru geçmek gerekiyor; bir yandan da eski
las› verebiliyorlar. Türkiye gibi cari aç›k veren ülke- ürünlerde, üretim süreçlerini iyilefltirmek, verimli-
de Merkez Bankası döviz rezervini art›r›rsa... Çin gi- li¤i art›rmak, kaliteyi yükseltmek.
bi dıfl fazla veren bir ülkede rezerv arttırmayla elde
edilecek sonuca asla ulaflamaz. Türkiye’de sorun ya- dahi, TL de¤er kaybına u¤ramazd›. Çünkü MB’nın
p›sal. Türkiye döviz rezervlerini ancak d›fl borçlan- alıcı olarak piyasada daha fazla boy göstermesi, ya-
mayla art›rabiliyor. Dıfl kaynak faiz maliyeti ni döviz talebindeki ek bir artıfl, döviz arzındaki
Türkiye’de döviz rezervi faiz getirisinden yüksektir. artıflı (s›cak) karflılamazd›. Neden, önce buna bak-
Ve daha önemlisi, Türkiye’de dıfl kaynak ihtiyacı ca- mak laz›m.
ri açı¤ın gerektirdi¤inden fazladır. Tam da bu neden- Dünyada kendine gidecek ülke arayan sermaye,
le, ülkemiz sıcak paranın kaprislerine açık katlan- krizden sonra yeniden ve afl›r› ölçüde büyüdü. 2010
mak zorunda kal›yor. Sıcak paraya dünya ortalama- y›l› sonunda Asya’ya, Bat› ekonomileri mali geniflle-
larının üzerinde faiz+ kur farkı, borsada kâr+kur farkı me ve düflük faiz politikas› izledi¤i için, 270 milyar
ödüyor. dolar s›cak para akm›fl olacak ve bu geliflme 2011 y›-
l›nda da artarak devam edecek. Bu nedenle Eylül
Türkiye’nin çaresi nedir? 2010 sonu itibar›yla Türkiye’de piyasada 115.4 mil-
Baflbakan, Merkez Bankası’ndan döviz rezervini yar dolar s›cak para var. Bu para Ocak 2010’da 87.6,
art›rmas›n› istedi. En az 100 milyar dolar olmal›” de- idi, sekiz ayl›k art›fl yüzde 38.4 olmufl. Sadece son
di. TCMB Baflkanı Durmufl Yılmaz: “Rezervler 100 üç ayda giren s›cak para 25 milyar dolar› bulmufl.
milyar dolara çıksa bile kur de¤iflmeyebilir” diyerek Bu durumda yüksek faiz, düflük kur siyaseti uygula-
yan›tlad›. Yani; Merkez Bankası günlük döviz alımını yan ülkeler bu s›cak para istilas›na direnemezler.
yükselterek rezerv birikimini 100 milyara çıkartsa Önlem almak zorundad›rlar. Nitekim al›yorlar da.
Kas›m 2010 KobiEfor 25