Türk müteahhitler dünya ikincisi

Uluslararası inşaat sektörü dergisi ENR (Engineering News Record), “Dünyanın En Büyük 250 Uluslararası Müteahhidi” listesini açıkladı. Analize göre 2018’de uluslararası inşaat pazarının büyüklüğü yalnızca yüzde 1’lik artışla 482.4 milyar dolardan 487.3 milyar dolara çıktı. Küresel pazarın büyüklüğü, 2012-2014 döneminde ise  500- 544 milyar dolar bandında seyretti. Uluslararası müteahhitlik pazarının durgun seyrettiği 2018’de Türkiye performansını koruyarak sıralamada yine ikinci sırada yer aldı. ENR listesindeki Türk firmalarının sayısı 2018 yılında 44 oldu, toplam pazar payı ise aynı yıl için yüzde 4.6 oldu. Türk müteahhitlerinin bölgesel gelirlerdeki payı ana pazarlar olan Ortadoğu'da yüzde 9.7’den yüzde 10.4’e yükselirken, Asya'da yüzde 4'ten yüzde 2.1’e geriledi. Firmalarımızın pazar payı, Afrika'da çok değişmeyerek yüzde 5.6 olurken Avrupa’da ise sınırlı artışla yüzde 7’ye ulaşıldı.

Yenigün: Zorluklara rağmen 2. sıradayız, hedefimiz payımızı arttırmak
Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı Mithat Yenigün, ENR listesinin açıklanmasının ardından şu değerlendirmeyi yaptı: “Küresel ve ulusal ekonomideki kırılganlıklara rağmen sektörümüzün ‘dünya devler ligi’nde, 40’ı Türkiye Müteahhitler Birliği üyesi olmak üzere toplam 44 müteahhitlik firmamız ile yerimizi koruyor olmamız büyük önem taşımaktadır. Müteahhitlerimiz, son dönemde yurt içinde artan zorluklar nedeniyle yurtdışına daha çok yoğunlaşmış ve bu pazarlarda 2019 yılı Ocak-Temmuz döneminde 5.6 milyar dolar tutarında toplam 130 proje üstlenmiştir. Böylece yurtdışı müteahhitlik hizmetlerimiz kapsamında bugüne kadar 124 ülkede 386 milyar dolar tutarında 9.782 projeye ulaşılmıştır. Yıl sonunda ise yeni proje tutarında 2018'de yakaladığımız 20 milyar dolar düzeyine tekrar ulaşmayı amaçlıyoruz.
Uluslararası pazarlardaki konumumuzu daha da güçlendirmemiz için firma ölçeklerinin büyütülmesi ile firmalarımızın ortak iş yapma bilincinin artırılması ve teknik müşavirlik sektörümüzün de desteklenerek güçlendirilmesi önem taşımaktadır. Bu çerçevede Birliğimiz öncülüğünde, yurtiçinde yapılanmasını tamamlamış, dünya taahhüt sektöründe ağırlığı olan ve bölgesinde lider ‘Türk Müteahhitliği’ markasını oluşturarak; uluslararası pazardan aldığımız payın 2030’larda yüzde 7’lere, diğer bir ifadeyle yılda 50 milyar dolar yeni iş tutarına yükselmesini amaçlıyoruz.”

İnşaatı yabancı ayakta tutacak
KPMG Türkiye İnşaat ve Altyapı Sektör Lideri İsmail Önder Ünal, 2018’i küresel ekonomideki artan belirsizliklerin ve yurt içinde yükselen döviz kurları ve faizlerin baskısı altında zayıf bir performansla tamamlayan Türk inşaat sektöründe kırılganlıkların devam ettiğini söyledi. Ünal, inşaat sektöründe belirgin bir toparlanma öngörülmediğini vurguladı: “Önümüzdeki kısa vadede yabancı ilgisinin devam etmesiyle sektördeki daralmanın kısmen sınırlanacağı düşünülüyor.”
• İstihdam kaybı sürüyor: 2018 yılında yüzde 21.3 ile 469 bin kişilik istihdam kaybı yaşanmıştı. İnşaat sektöründeki toplam istihdam 1 milyon 615 bin kişiye geriledi.
• Maliyetler arttı: Sektörde yılın ilk yarısında ciro döviz kurlarındaki dalgalanmaya paralel bir seyir izledi, asgari ücret artışı sektörün girdi maliyetlerini olumsuz etkiledi. Malzeme ve asgari ücret artışlarının etkisiyle maliyetlerde artış ise yüzde 10.8 oldu.
• Yapı ve ruhsat izinleri azaldı: Konut ve genel olarak da inşaat sektöründeki kırılganlıkların devam ettiğini gösterir bir diğer veri ise 2019’un geride kalan dönemindeki yapı ve ruhsat izinlerinden geldi. Ocak-Mart döneminde Türkiye genelinde yapı ruhsatlarının yüzölçümü geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 37.7 azaldı.
• Yabancıya konut satışı yüzde 76.9 arttı: Yurt dışı yerleşiklerin ilgisi, sektördeki kayıpları kısmen telafi ediyor. Ocak-Mayıs döneminde yabancılara yapılan konut satışları geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 76.9 artış gösterdi. Yabancıların gayrimenkul yatırımları 2019’un ilk beş ayında yüzde 32.4 artarak 2.4 milyar dolara ulaştı.
• Konut fiyatlarının yıllık artış hızı 2018 sonundaki yüzde 4.5’ten Nisan’da yüzde 2.7’e gerileyerek reel olarak yüzde 14’lük düşüşe işaret etti.
• Ofis boşluk oranında rekor: Ticari gayrimenkul sektöründe, 2019 ilk yarıda kısmi bir toparlanma gözlense de kırılgan görünüm devam ediyor. 2019 ilk çeyrekte ofis kiralama yüzde 22.4 oranında artış gösterse de ofis boşluk oranları yüzde 25 ile rekor seviyede bulunuyor.
• 2018 ve 2019 ilk çeyrek itibarıyla 453 olan Türkiye genelindeki AVM piyasasında ise kira kontratlarının TL’ye çevrilmesinin ve maliyet baskısının etkileri görülüyor. AVM’lerdeki ziyaretçi sayılarının ilk çeyrekteki yüzde 2.9’luk azalışı sektör açısından zorlu bir görünüm ortaya koyuyor.
• 2019 ilk yarıda yurt dışı müteahhitlik hizmetleri de küresel belirsizliklerin etkisiyle zayıf bir performans sergiliyor. 2018 yılında petrol fiyatlarının güçlü seyretmesiyle birlikte yaklaşık 20.8 milyar dolarlık 306 proje üstlenilen sektörde 2019 ilk yarıda 5 milyar dolar tutarında 109 proje üstlenildi.
• Kentsel dönüşüme yatırımcı girebilecek: Sektörün son dönemdeki en önemli gündem maddesi; kentsel dönüşüme ilişkin yeni uygulama. Yapılan yönetmelik değişikliğiyle üçüncü kişilere, kentsel dönüşüm projelerine ortak olma hakkının önü açıldı. Uygulamanın kentsel dönüşüm projelerini hızlandırması bekleniyor.
• İstanbul’un kuzeyinde yeni projeler: İstanbul Havalimanı’nın açılması ile birlikte İstanbul’un kuzey bölgeleri gözde lokasyon oldu. Bir taraftan stoğun yoğun olduğu bölgelere ruhsat kısıtlamasını talep eden sektör oyuncularının, diğer yandan İstanbul’un kuzey istikametinde yeni havalimanı yakınlarındaki bölgelerde ve semtlerde art arda projelere başlamaları bekleniyor.

Konut kredisi kullanımı yüzde 14’te kaldı
‘REIDIN-GYODER Yeni Konut Fiyat Endeksi’ Ağustos 2019 sonuçları açıklandı. GYODER Başkanı Doç.Dr. Feyzullah Yetgin, “Mayıs ve Haziran aylarında yüzde 14 olan banka kredisi kullanım oranının Temmuz’da da aynı kalması, sektörün yüksek faizden olumsuz etkinlendiğini gösteriyor. Ancak Ağustos’un ilk günlerinde kamu bankalarının başlattığı faiz indirimi hamlesiyle, özellikle beklemede olan kesimler harekete geçecek ve konut kredisi kullanımı yeniden artacaktır. Konut kredisi kullanım oranındaki artışı Ağustos itibarıyla görmeye başlayacağız” dedi.
REIDIN Genel Müdürü Alp Çapa, Temmuz’da  stoklarda adet bazında erime oranının yüzde 2.32 seviyesinde göründüğünü, satışı gerçekleştirilen konutların yüzde 49’unun bitmiş, yüzde 51’inin ise bitmemiş konut stoklarından oluştuğunu söyledi. Çapa, markalı projelerden konut satın alan müşterilerin peşinat, senet ve banka kredisi kullanım oranlarına ilişkin şu bilgiyi aktardı: “Temmuz’da peşinat yüzde 42, banka kredisi yüzde 14 ve senet yüzde 44 seviyesinde gerçekleşti.” İnşaatta 4 ay sonra toparlanma başladıTürkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) tarafından her ay düzenli olarak yayınlanan İnşaat Malzemeleri Sanayi Bileşik Endeksi’nin Temmuz 2019 sonuçları açıklandı. Bileşik Endeks’te şu bilgiler yer aldı: İnşaat malzemeleri sanayisinde faaliyetler Temmuz ayında toparlandı. Yurtiçi satışlar 4 ay sonra artış gösterdi, ihracat artışı hızlandı. Yurtiçi satışlar ve ihracat uzun süre sonra birlikte arttı. Böylece faaliyetlerde genele yayılan dengeli bir toparlanma yaşandı.
Üretimde de 4 ayın ardından ilk kez artış yaşandı. Yurtiçi satışlar, ihracat, üretim ve cirolar uzun süre sonra birlikte artış gösterdi. Cirolar Temmuz ayında iç ve dış satışlardaki artışa bağlı olarak önemli ölçüde yükseldi. İnşaat malzemeleri sanayisinde faaliyetler uzun süreli dalgalanma ve zayıflamanın ardından dengeli şekilde toparlandı. Toparlanma önümüzdeki aylar için faaliyetlere ilişkin beklentileri de destekledi.

Nivo’da teslim öncesi cazip fırsatlar
İstanbul'da yer alan Nivo İstanbul ve Nivo Ataköy projelerinde yaşam hazırlıkları sona yaklaşırken son kalan daireler için indirim uygulanıyor. Citadines Nivo İstanbul’da yer alan dairelere özel düzenlenen güncel satış kampanyasında, ABD doları bazında getiri elde etmek isteyen yatırımcılara özel bir fırsat sunuluyor. Citadines Nivo İstanbul’un işletmeye açılması sonrasında, bu bloktan daire satın almış yatırımcılara ABD doları bazında, 3 yıl yıllık yüzde 10 oranında kira getirisi taahhüt ediliyor.

Aşçıoğlu’nda satışlar başladı
Aşçıoğlu, Selenium markalı projeleri ile İstanbul’un mimarisine yeni bir soluk kazandırmaya devam ediyor. Ataköy E-5’in hemen üzerinde metro ve metrobüs istasyonlarına komşu değerli bir arazide hayat bulan Selenium Retro 9 projesinde konut satışlarının yüzde 99’u tamamlanırken sınırlı sayıdaki ofis ve mağaza satışları ise devam ediyor.
SE CLUB profesyonel tesis yönetimi hizmetleriyle yönetilecek olan Selenium Retro 9, her biri 18 katlı 2 blokta 225 adet rezidans ve 108 adet ofis seçenekleri ile cadde üzerindeki mağazalardan oluşuyor.
Kapsamlı lobi hizmetleri ile 132 m2’den 932 m2’ye kadar değişen ofis seçenekleri ve 10.000 öğrencili özel üniversiteye komşu konumdaki Selenium Retro 9 açık hava cadde dükkanları 140 m2 ile 1.050 m2 arasında değişiyor. Projede 7/24 resepsiyon, concierge hizmetleri, açık / kapalı yüzme havuzu, sauna, buhar odası, toplantı odası gibi birçok sosyal imkan da sunuluyor.
Açık hava cadde dükkanlarının olduğu caddede, Selenium Retro projesinin olduğu bölümde ise Ayjet Uçuş Okulu ve Havak Anaokulu yerlerini aldı.

Şua İnşaat’tan Elite Concept
Şua İnşaat, son yıllarda Türkiye ve dünyadaki gayrimenkul yatırımcılarının gözdesi olan Kadıköy Fikirtepe’nin en merkezi lokasyonunda konumlanan ve tapuları hazır hemen teslim projesi Elite Concept ile öne çıkıyor.
24 katlı 3 blokta 1+1’den 4+1’e kadar çeşitli büyüklük ve özellikte 785 konut, 26 ticari ünite ve sosyal yaşam alanlarından oluşan Elite Concept, eğlence, kültür, alışveriş, yatırım, konumu ve İstanbul’un dört bir yanına hakim manzarasıyla elit bir yaşam konseptinin yanı sıra kısa vadede yüksek kazanç vadediyor.
Yüzde 75’i sosyal donatı ve peyzaj alanlarına ayrılan Elite Concept’in sosyal tesisleri içinde; kapalı havuz, sauna, buhar odası, fitness center, cafe, süs havuzları, koşu ve yürüyüş parkurları, çarşı otoparkı ve kapalı otopark yer alıyor.
Ayrıca bölgenin kendi içerisinde açık teras bahçeleri bulunan tek projesi. Blok zeminlerinde yer alan çarşı caddedeki mağazalar ise giyimden gıdaya, eczaneden markete, banka şubelerinden ATM’lere kadar tüm önemli ihtiyaçlara yanıt verecek şekilde tasarlanacak.