Kurumsal performans ve üretkenliği artırıyor; Yapay Zekâ (Al-Artificial Intelligence) Uygulamaları ve Trendleri

Yapay Zekâ (Al-Artificial Intelligence), daha fazla verimlilik, kalite, güvenlik, yeni gelir fırsatları ve daha yüksek düzeyde müşteri sadakati elde etmek isteyen her işkolu, işletme ve sektör için stratejik bir zorunluluk haline geldi. Yapay Zeka, (AI), makinelerin deneyimden öğrenmesini, yeni girdilere uyum sağlamasını, insan benzeri görevleri gerçekleştirmesini mümkün kılıyor. Satranç oynayan bilgisayarlardan otonom araçlara (sürücüsüz araçlar), akıllı asistanlardan robot teknolojilerine, derin öğrenmeden makine öğrenmesine, doğal dil işlemeden, mobil uygulamalara kadar birçok alanda devreye alınan başat teknoloji; günümüzün vazgeçilmezlerinden.

Al teknolojisiyle bilgisayarlar, büyük miktarda veri işleyerek ve verilerdeki kalıpları tanıyarak belirli görevleri yerine getirecek şekilde eğitilebiliyor, insan gücünü gerektiren süreçler ve görevleri otomatikleştirilerek, kurumsal performans, üretkenlik artırılıyor, hiçbir insanın ulaşamayacağı ölçekte verileri anlamlandırabiliyor, bu özellik muazzam iş avantajları sağlıyor. Araştırmalara göre; analitik ve iş zekâsı kurumlar için en çok farklılık yaratan teknoloji olarak nitelendiriliyor ve bu teknolojiler şirketler açısından en stratejik teknolojiler olarak görülüyor.

Trendler: Deloitte’un 12. Teknoloji Trendleri Raporu’na göre; yıkıcı etki yaratacak teknoloji trendlerinden; ‘MLOps: Endüstriyelleşen Yapay Zeka’ ile ‘Makine veri devrimi: Makineyi beslemek’.

Gartner’ın açıkladığı stratejik teknoloji trendlerinden; Davranışların İnterneti (IoB-Internet of Behaviors), Akıllı Birleştirilebilir İşletme ve Yapay Zeka Mühendisliği.

ABD’deki Washington Üniversitesi öğrencileri; fotoğraf çekebilen, video kaydedebilen, internete bağlanabilen ve görüntülü arama yapabilen bir kontakt lens geliştirdiklerini duyurdu. Lens henüz prototip aşamasında, geliştirilmeye devam ediliyor.

‘Metaverse’: Dünyanın en popüler sosyal medya platformlarından Facebook’un CEO’su Mark Zuckerberg, ‘metaverse’ü (sanal evren/ öte evren) duyurdu. Facebook’un kendi sanal evrenine verdiği isim Horizon, henüz kullanıcıya açılmasa da uzun süredir geliştiriliyor ve seneye kullanıcıyla buluşması bekleniyor.

Japon bilim insanları; Tokyo Üniversitesi araştırmacıları laboratuvarda çoğaltılan canlı beyin hücrelerini kullanarak, dünyanın ilk düşünen robotunu geliştirdi. Yapay zekayla da desteklenen robot, algoritması yanlış karar verdiğinde beyin hücreleri tarafından uyarıldı. Robot, insan gibi düşünen ve kendi iradesine sahip makineler çağının başlangıcı olarak tarihe geçti. Bilim insanları robotun deneyimi arttıkça daha karmaşık problemler çözme yeteneğine kavuşacağını söyledi.

Siber güvenlik konusuna dikkat: Endüstride yapay zeka kullanımında dikkat edilmesi gereken en önemli nokta; siber güvenlik. Yapay zeka, derin öğrenme ve makine öğrenmesi geliştikçe, gerçek kullanım alanları oluştukça, karşılaşılan zorluklar ve güvenlik riskleri daha da belirginleşiyor. Yapay zeka model hırsızlığı veya sistemin yanlış karar vermesine sebep olabilecek saldırılar bunlardan bazıları... Bu nedenle işletmeler, yapay zeka teknolojilerini kötü amaçlı siber saldırılardan korumak ve gerekli siber güvenlik önlemlerini almak zorunda.



Yapay Zeka türleri; zayıf AI ve güçlü AI

Dar AI veya Yapay Dar Zeka (ANI) olarak da bilinen zayıf yapay zeka, belirli görevleri gerçekleştirmek için eğitilen bir yapay zeka türü. Apple’dan Siri, Amazon’dan Alexa, IBM Watson ve otonom araçlar gibi uygulamalara olanak sağlıyor. Güçlü yapay zeka ise ‘Yapay Genel Zeka (AGI)’ ve ‘Yapay Süper Zeka’dan (ASI) oluşuyor. AGI, bir makinenin insanlarla eşit zekaya sahip olduğu teorik bir yapay zeka şekli; sorun çözen, öğrenen ve gelecek planları yapan, kendinin farkında bir bilince sahip. Süper zeka olarak da bilinen ASI, insan beyninin zekasını ve sınırlarını aşan bir zeka türü ve teori aşamasında, en iyi örnekleri bilimkurgu sinemasında görülebiliyor; Matrix, Terminatör, Minority Report (Azınlık Raporu), Robocop, I Robot, 2001: A Space Odyssey, A.I. Artificial Intelligence, Ex-Machina, Blade Runner ve Blade Runner 2049, Interstellar (Yıldızlararası)…



Öne çıkan Yapay Zekâ Uygulamaları

• Akıllı yazılım platformları

• Derin Öğrenme (Deep Learning)

• Makine Öğrenmesi (Machine Learning)

• Chatbotlar (Sohbet Robotları)

• Akıllı Asistanlar

• Müşteri Hizmetleri: Çevrimiçi konuşma robotları, müşteri yolculuğunda insan temsilcilerin yerini alıyor. Örneğin; sanal temsilcilerle birlikte e-ticaret sitelerindeki mesajlaşma botları, Slack ve Facebook gibi mesajlaşma uygulamaları yer alır ve görevleri sanal asistanlar ve sesli asistanlar gerçekleştirir.

• İnternet bağlantılı araçlar, otonom insansız hava araçları, otonom araçlar/sürücüsüz araçlar, akıllı şehirler: İnternet bağlantılı araçlar, insansız hava araçları ve akıllı şehirlere 5G kombinasyonu ile bir adım daha yaklaşılacak.

• Konuşma Tanıma: Otomatik konuşma tanıma (ASR), bilgisayar konuşma tanıma veya metne dönüştürülen konuşma olarak bilinir ve insan konuşmasını yazılı biçimde işlemek için doğal dil işlemeden (NLP) faydalanır. Birçok mobil cihaz sesli arama yapmak veya mesajlaşmak için sistemlerine konuşma tanımayı dahil eder (örneğin; Siri).

• Bilgisayar Görüşü: Bu yapay zeka teknolojisi, bilgisayar ve sistemlerin dijital görüntülerden, videolardan ve diğer görsel girdilerden anlamlı bilgiler elde etmesini sağlıyor ve bu girdilere dayalı olarak eyleme geçebiliyor. Gücünü evrişimli nöral ağlardan alan bilgisayar görüşü, sosyal medyada fotoğraf etiketleme, sağlık hizmetleri alanında radyoloji görüntüleme ve otomotiv endüstrisinde sürücüsüz araçlarda kullanılıyor.

• Öneri Motorları: Yapay zeka algoritmaları, geçmiş tüketim davranışı verilerini kullanarak, daha etkili çapraz satış stratejileri geliştirmek için kullanılabilecek veri eğilimlerini keşfetmeye yardımcı olabiliyor. Çevrimiçi perakendeciler için satın almayı tamamlama adımında müşterilere ilgili ek öneriler yapmak için kullanılabildiği gibi kullanıcıların izleme alışkanlıklarına göre TV programları için otomatik önerilerde de bulunabiliyor.

• E-posta alanında yapay zeka uygulamaları, spam filtreleri, akıllı e-posta sınıflandırması.

• Bankacılık ve kişisel finans alanında yapay zeka uygulamaları.

• Otomatik hisse senedi alım satımı.

• Sosyal medya alanında yapay zeka uygulamaları.

• Sağlık sektöründe yapay zeka uygulamaları.

• RPA (Robotik Süreç Otomasyonu).

• Uyarlanabilir zeka uygulama yazılımları.



Kaynakça:

https://www.oracle.com/tr/

https://tr.wikipedia.org

https://www.ibm.com/tr-tr





Yapay Zekâ (Al) nedir?

Yapay Zekâ, (AI), “görevleri yerine getirmek için insan zekâsını taklit eden ve topladıkları bilgilere göre yinelemeli olarak kendilerini iyileştirebilen sistemler veya makineler” olarak tanımlanıyor. Yapay Zekâ, insanların dünyayı nasıl algıladığını ve ona nasıl tepki verdiğini taklit etmek ve bunları aşmak ilkesiyle çalışıyor. Bir başka tanıma göre; “makineler tarafından gösterilen zeka.”



‘Yapay Zekâ’nın işletmelere faydaları

• Yapay Zekâ, hız, verimlilik, güvenlik ve kalitenin artırılmasını, zaman ve maliyet tasarrufu, risklerin azaltılmasını ve rekabet avantajı sağlar, daha iyi kararlar alınmasına yardımcı oluyor.

• Uygun fiyatlı, yüksek performanslı bilgi işlem özelliği kolayca erişilebilir. Karmaşık veri setlerini kısa sürede analiz edebilir, ham ve yapılandırılmamış verilerin depolanmasını ve işlenmesini sağlar, birçok gizli katmana sahip sinir ağlarını kullanarak daha fazla, daha derin verileri analiz eder, eğitim için yüksek miktarda veri kullanılabilir. Tekrarlayan öğrenme, verisel keşifler, karmaşık veya olağan görevleri otomatikleştirir.

• Kurumsal şirketlerin mevcut işgücünün değerini yükseltir ve artırır.

• Halihazırdaki ürünlere zeka ekler. Otomasyon, konuşma platformları, botlar ve akıllı makineler.