Geri dönüşüm sektörünün parlayan yıldızı; Marmara Geri Dönüşümcüler Kooperatifi
S.S. Marmara Geri Dönüşümcüler Toplu İş Yeri Yapı Kooperatifi (Marmara Geri Dönüşümcüler Kooperatifi) Yönetim Kurulu Başkanı Abdullah Yaşar, geri dönüşümün çoban yıldızı olma hedefiyle çalıştıklarını söylüyor.
200 işletmede toplam 4500 çalışanın istihdam edildiği Bölge, yüzde 100 dolu. Yaşar, 2018 yılında hayata geçirecekleri İdari Bina ve Sosyal Tesisler Projesi ile Türkiye’de ilk defa Geri Dönüşümcüler Borsası’nı kuracaklarını açıklıyor. S.S. Marmara Geri Dönüşümcüler Toplu İş Yeri Yapı Kooperatifi) Yönetim Kurulu Başkanı Abdullah Yaşar, 2018 yılında İdari Bina ve Sosyal Tesisler Projesi’ne odaklandıklarını belirterek, “2018 yılı içinde idari bina ve sosyal tesislerin inşaat ruhsatlarını aldık. Yaklaşık 10 bin metrekarelik inşaat alanının kaba inşaatını 2018 yılı içinde tamamlayacağız. Proje içerisinde yönetim alanları, restorantlar, bankalar, ofisler ticaret merkezi yer alacak” diyor.
Abdullah Yaşar, projeye ilişkin yaptıkları planın detaylarını ise şöyle paylaşıyor: “Ticaret merkezimizde 60 ofis ve 4 büyük dükkan yer alması planlanıyor. Koperatifimizin ihtiyaçları doğrultusunda kullanacağımız 5 ofis dışındaki 55 ofisi ve 4 büyük dükkan alanını kiraya vererek Kooperatifimizin giderleri için gelir elde edeceğiz. İdari Binamız ile 6 katlı ticaret merkezimiz bir köprü ile birbirine bağlanacak. İdari Bina içindeki yer alacak ihtiyaç fazlası ofisler de kiraya verilecek. İdari Binamız ve ticaret merkezimiz, güneş enerjisi ile kendi elektriğini üreten, yenilenebilir enerji kullanan akıllı bina olarak projelendirildi. Ticaret merkezimizde ayrıca 2 restoran ve en az 2 banka şubesi de yer alacak. Projemizin altyapı çalışmaları tamamlandı. İdari bina ve sosyal tesislerin olduğu alanda peyzaj çalışmalarımız da olacak. Ayrıca bu Proje ile birlikte Türkiye’de ilk defa Geri Dönüşüm Borsası’nı da kurmuş olacağız.”
Kreş projesi hayata geçecek: Abdullah Yaşar, ‘İdari Bina ve Sosyal Tesisler Projesi’nin tamamlanmasının ardından Bölge’nin ihtiyaçları doğrultusunda bir kreş ve anaokulu projesini hayata geçirmeyi planladıklarını da kaydediyor: “Kreşi ve anaokulunu sosyal sorumluluk projesi kapsamında hayata geçireceğiz.”
Meslek lisesi ile nitelikli eleman ihtiyacı karşılanacak: Her sanayi bölgesinde olduğu gibi Marmara Geri Dönüşümcüler Kooperatifi katılımcılarının da en önemli ihtiyacı; nitelikli işgücü. Yaşar, bu konuya ilişkin projelerini de dile getiriyor: “Bölgemizde çalışan insanları eğitmek, çalışacak insanların ise teknik yeterliliğini sağlamak ve onları meslek sahibi yapmak amacıyla bir meslek lisesini hayata geçirmeyi planlıyoruz. Öğrencilerimizin uygulamalı eğitimlerini işletmelerimizde tamamlatarak okullarını bitirdiklerinde onları, yetişmiş, hazır, nitelikli eleman olarak sanayiye kazandırmak istiyoruz. Valilik ve Milli Eğitim Bakanlığı ile işbirliği yapacağız, nitelikli ve sertifikalı bir eğitim sözkonusu olacak.”
200 işletme, toplam 4500 çalışan
Abdullah Yaşar, şehir içinde bulunan hurdacıların çalışma şartlarını iyileştirmek, sektörün sanayiye olan etkisini artırmak ve geri dönüşümcülere düzenli bir iş yaşamı sağlamak amacıyla 1988 yılında; Kartal ve Civarı Hurdacılar Toplu İş Yeri ve Yapı Kooperatifi’nin Kartal’da kurulduğunu ifade ediyor: “Daha sonra Arsa Ofisi’nden Şekerpınar Bölgesi’nde, Çayırova’da alınan 580 bin metrekare arazi planlanarak 194 sanayi parseli oluşturuldu. Sektörün lisanslanarak tamamen geri dönüşüm adıyla anılmaya başlanmasından sonra 2005 yılında, kooperatifin adı; Sınırlı Sorumlu Marmara Geri Dönüşümcüler Toplu İş Yeri ve Yapı Kooperatifi olarak değiştirildi.”
Bölge, yüzde 100 dolu: Abdullah Yaşar, 40 üyeyle yola çıktıklarını bugün 163 üye sayısına ulaştıklarını kaydediyor: “Yüzde 100 doluluk oranına ulaşan kooperatifimizdeki 194 sanayi parselindeki 200 işletmede yaklaşık toplam 4 bin 500 kişi istihdam ediliyor.” Bölge’de geri dönüşümcüler ağırlıklı olmak üzere imalat yapan çeşitli firmaların da bulunduğunu aktaran Yaşar, “Sanayi sitemizde geridönüşümcülerimizin yanısıra çelik konstrüksiyon-çelik işleme tesisleri, geridönüşümde kullanılan indüksiyon ocakları imalatı yapan firmalar, metal ürünleri pazarlama firmaları da mevcut. Karma OSB benzeri bir yapıdayız. Kooperatif bünyesindeki firmalarımız, Bölgemiz’e komşu OSB’lerdeki büyük sanayi tesislerine yan sanayi hizmeti veriyor” diye konuşuyor.
OSB’lerin yanı başındaki Bölge, ulaşım avantajıyla göz dolduruyor: Gebze Organize Sanayi Bölgesi (GOSB), TOSB Otomotiv Yan Sanayi İhtisas Organize Sanayi Bölgesi ve İstanbul Tuzla Organize Sanayi Bölgesi’ne komşu, Kocaeli, Çayırova’da yer alan S.S. Marmara Geri Dönüşümcüler Toplu İş Yeri Kooperatifi, geri dönüşüme ihtiyaç duyan sanayicilerin yanı başında. Ulaşım avantajıyla göz dolduran Kooperatif, Sabiha Gökçen Havalimanı’na 7 km, E-5’e 10 km, D-100 Karayolu’na 2 km, Şekerpınar Kavşağı’na 1 km mesafede.
Marmara Geridönüşümcüler Kooperatifi, geridönüşümün çoban yıldızı olacak
Geri dönüşümün çağın mesleği olduğunu vurgulayan Yaşar, doğaya atılan endüstriyel atıkların geridönüşümle yeniden kullanıma kazandırılmasının hem ülke ekonomisi hem de çevrenin korunması açısından büyük önem taşıdığına dikkat çekiyor: “Geri dönüşüm alanında Türkiye’de Kooperatifimiz ile çoban yıldızı olacağız. Bu alanda markalaşma yolunda hızla ilerliyoruz. Koperatifimiz benzeri yapıların çoğaltılarak Türkiye çapına yayılmasına ciddi bir ihtiyaç sözkonusu. Ülkemizde geridönüşüm konusunda örnek bir kuruluş olarak, tecrübe ve bilgi birikimimizi gelecekte Türkiye’deki birçok önemli sanayi bölgesi ve Organize Sanayi Bölgeleri (OSB’ler) ile paylaşmayı hedefliyoruz. Hükümetin 2023 vizyonu çerçevesinde düzenli bir mevzuatla geridönüşümün sektör olarak tamamen kayıt altına alınması gerekli.”
“Toplum geridönüşüm konusunda bilinçlendirilmeli”: Abdullah Yaşar, geridönüşümün önemini vurguluyor: “Marmara Geridönüşümcüler Toplu İş Yeri Yapı Kooperatifi olarak, ülkemizde çıkan atıkların kaynağında ayrıştırılıp ekonomiye yeniden kazandırılması için çalışmalar yürütüyoruz. Atığın her türlüsünün değerlendirilmesi ve yeniden ekonomiye kazandırılması; dışa bağımlılığın ve ithalatın azaltılması, daha az enerji maliyeti demek. Geridönüşüm sektörü içinde yer alan; kağıt, metal, elektronik, tehlikeli atıkların geri dönüşümünün tamamını modern hale getirmek, modern geri dönüşüm tesisleri kurmak bu nedenle çok önemli. Sektörü birimlere ayırıp her konuda ayrı ayrı eğitimler verilmeli. Okullardaki öğrencilerden, evlere, işletme sahiplerine kadar toplumdaki her bireyin geridönüşüm konusunda bilinçlendirilmesini, özellikle sanayinin bilinçlendirilmesini sağlamak hayati önemde.”
“Sorunlarımıza acil çözüm bekliyoruz”
Abdullah Yaşar, sektörün en büyük sorununa da dikkat çekiyor: “Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın geridönüşüm sektörüne önem vermemesi, sektörün en büyük sorunu. Bu sektörde çalışan kurumları ve kişileri sadece cezalandırma mantığıyla hareket ediliyor, sık sık ağır cezalar uygulanıyor. Eğiterek ve bilinçlendirerek değil, cezalandırarak yaptırımlar uygulanmaya çalışılıyor, bunun önüne geçilmesi lazım. Lisanslı toplama araçlarında 10 yıllık yaş sınırı nedeniyle Türk ekonomisine çok ağır darbeler vurulmaktadır. Bu araçların tümü ithal edilmektedir. Sadece 2017 yılı içinde süresi dolan ve değiştirilen araçların cari açığa etkisi 5 milyar dolar. Bu nedenle bu yaş sınırının kaldırılmasını talep ediyoruz.
Bir araca lisans almak için 2 kez TSE ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na gidiyorsunuz. Bir aracın tehlikeli atık sınıfına dahil edilebilmesi içinse 3 kez işlem yapılıyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın sektörü desteklemesi lazım. Belediyeler, atık toplama yetkisini sadece bir firmaya veriyor. Oysa bir ilde veya ilçede bu konuda birkaç firma görevlendirilmeli. Evsel ve endüstriyel atıkların semt semt ayrıştırılıp geridönüşüm şirketlerine verilmesi ve şirketlerin yarıştırılması gerekir. Amaç atığın geridönüşümle ekonomiye kazandırılmasıysa bir rekabet ortamı oluşturulmalı ve belediyeler, şirketlerden herhangi bir beklenti içinde olmamalı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile yeni bir elektronik çevre bilgi sistemine geçildi. Sistem sağlıklı çalışmıyor. Mevzuat ve yönetmelikler hazırlanırken sektör temsilcilerinden bilgi ve görüş alınmalı.
Ayrıca makinaların birçoğunu yurtdışından temin ediyoruz, döviz kurlarının yükselmesi sektörde maliyetleri de yükseltiyor.”
Altyapısı tamam: Bölge’nin altyapı çalışmaları ve yönetim özellikleriyle OSB niteliğinde olduğunun altını çizen Yaşar, yürüttükleri altyapı çalışmaları hakkında şu bilgileri veriyor: Kooperatif bünyesinde bulunan 10 teknik elemanla sanayi sitesi içerisindeki arıza ve bakımları gerçekleştiriyoruz. Bizim yapmış olduğumuz sanayi sitesi, OSB niteliklerine haiz bir sanayi sitesi. Kendi kadromuzla 2010 yılında göreve gelmemizin ardından kooperatifin kalan yüzde 80 işini tamamladık. Bütün altyapımız tamamlandı; elektrik, su, doğalgaz, yağmur suyu, kanalizasyon, telekomünikasyon hatlarımızın tamamı yer altından geçmektedir. Ağır vasıtalar çok kullandığı için üzeri asfalt kaplamalı beton yollar inşaa ettik ve yollarımızı tamamladık. Kooperatif imkanlarıyla açılmış 25 metre genişliğinde çift gelişli gidişli yolumuzu Şekerpınar Köprüsü’nden Gebze’ye ve Çayırova’ya giden ana arterlere bağladık.”
7/24 güvenlik: Güvenlik nedeniyle Bölge’nin etrafı istinat duvarlarıyla ve duvarların üzerinde korumalı kafes tellerle çevrili. Kooperatif’te 17 kişilik güvenlik ekibiyle 7 gün 24 saat güvenlik sağlanıyor. Yaşar, yakın zamanda bölgenin tüm yollarının online kamera ile 24 saat gözetim altına alınacağını belirtiyor.
Çevreye verilen değer: Kooperatifin kendi evsel arıtma tesisi ve geridönüşüm işiyle uğraşan her firmanın kendi bünyesinde endüstriyel arıtma tesisi mevcut. Kooperatif bünyesinde istihdam edilen çevre danışmanı, atıkları düzenli denetliyor, arıtılan sularla ilgili kuruluşlarla işbirliği yapıyor. Kooperatif bünyesinde bulunan bütün işletmelerin çevre izin lisansları tek tek alınmış.
Kooperatif’te Ortak İş Sağlığı ve Güvenliği Birimi mevcut. Doktor, hemşire ve ambulans hizmeti sunuyor. Kooperatifin kuruluşunu gerçekleştirdiği İtfaiye Teşkilatı, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından işletiliyor. Kooperatif bünyesinde 1200 kişinin ibadet edebileceği dini tesis alanı hizmete açıldı. Kemer ve taş işlemelerinde Selçuklu mimarisi uygulanan, çatısı çelik konstrüksiyon inşa edilen camiinin içinde kolon bulunmuyor.