Sıralamada yer alan tüm firmalarımız KOBİ tanımındaki işletmelerden oluşuyor.
Araştırmadan derlediğim bilgileri özetleyerek değerlendirmelerimi sizlerle paylaşmak istiyorum.
İkinci 500’de 102 yeni firma
2017 yılında İSO İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu sıralamasına 102 yeni firma girdi.
Bunlardan 66’sı geçen yılki 1000 büyük kuruluşun dışından geldi. 36 kuruluş ise 2016 yılında İSO 500 içinde yer alan ama bu yıl İSO İkinci 500’e gerileyen şirketlerden oluştu.
Ar-Ge harcamaları yükseliyor
Geçen yıla göre Ar-Ge harcamalarını yüzde 68.5 artırarak 488.5 milyon TL’ye çıkarırken Ar-Ge harcamalarının üretimden satışlara oranını da yüzde 0.35’ten yüzde 0.45’e yükseltmeyi başardılar. İkinci 500’ün Ar-Ge yapan firma sayısı ise 177’den 188’e çıktı.
İhracat
2014’te yüzde 5.4, 2015’te yüzde 17, 2016’da yüzde 2.8 oranında gerileyen İSO İkinci 500’ün ihracatı 2017 yılında yüzde 16.9 oranında artarak 8.9 milyar dolara yükseldi.
Katmadeğer
İkinci 500’ün teknoloji yoğunluklarına göre yarattıkları katmadeğer verilerine bakıldığında 2017 yılında yaratılan katmadeğer itibarıyla en yüksek payı yüzde 46.2 ile düşük teknoloji yoğunluklu sanayilerin aldığı görülüyor.
Üretimden satışlar yüzde 30.9 arttı
2016 yılında 82.2 milyar TL olan üretimden satışları, 2017 yılında yüzde 30.9 artarak 107.6 milyar TL’ye yükseldi. İkinci 500 kuruluşlarının, “üretimden satışlar” ile “esas faaliyet karı” gibi temel bazı parametrelerde, aynı Mayıs sonunda açıklanan İSO 500 kuruluşlarındaki gibi iyi bir performans sergiledikleri görüldü.
Karlar, finansman giderleri nedeniyle yüzde 42.8 oranında eriyor.
İkinci 500’ün her üç kar büyüklüğüne reel olarak bakıldığında da faaliyet karı yüzde 28.5, FAVÖK yüzde 33.4, vergi öncesi dönem kar ve zarar toplamı (VÖDKZ) yüzde 49.3 gibi çok ciddi artışların söz konusu olduğu görülüyor. 2017’deki faaliyet karlarının yüzde 42.8’ini finansman gideri olarak kaybettikleri görüldü.
Şirketler ağır bir finansman yükü altında
2017 yılında faizlerde görece bir düşüş olmakla birlikte bugünkü mevcut faizlerle bu karlılıkların sürdürülebilirliği mümkün görülmediği anlaşılıyor.
Araştırma sonuçları, borç yükünün arttığını ortaya koyuyor.
Özellikle mali borçlardaki artışın toplam borçlardaki artışa göre daha hızlı seyretmesi dikkat çekiyor. 2016’da 36.1 milyar TL olan toplam mali borçlar 2017’de yüzde 50.9 oranında artarak 54.5 milyar TL’ye ulaştı. Böylece mali borçların toplam borçlar içindeki payı 2016 yılında yüzde 58.1 iken, 2017’de yüzde 58.9’a ulaştı.
KGF’nin katkılarıyla finansman sorunu aşıldı
Kredi Garanti Fonu’nun (KGF) katkısıyla KOBİ’lerimizin finansman imkanlarında ciddi bir artış yaşandı.
Yabancı sermayeli şirketler sayısında gerileme
2017 yılında İSO İkinci 500’de yabancı sermaye paylı kuruluşların sayısı 4 adet daha azalarak 61’e indi. 2007 ile 2014 arasında İSO İkinci 500 içinde yer alan yabancı sermaye paylı kuruluş sayısı dalgalanma gösterirken bu dalgalanma 2014 yılından sonra gerilemeye dönüşmüş gözüküyor. Yabancı sermaye paylı kuruluş sayısı 2017 yılında 61 ile son yılların en düşük seviyesine gerilemiş durumda.
Değerli okurlar, dünyada yaşanılmakta olan ticaret savaşları, döviz kurlarındaki dalgalanma, faizlerdeki yaşanılan olumsuzluklar, finansmana erişim, ham ve yarı mamul ürünlerin temini, üretim, satış süreçlerini olumsuz etkilerine rağmen İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu sıralamasında yer alan tüm firmalarımızı kutlamamız gerektiği inancındayım.