Dünyanın en zengin petrol ve altın rezervlerine sahip ülkesi; VENEZUELA

Bizler gelişime açığız” dedi. Maduro, petrokimya ve üretim ekonomisinde Türkiye ile işbirliği içinde ilerlemek istediklerini belirtti.
Venezuela dünyanın en zengin petrol rezervlerine sahiptir. ABD Jeoloji Servisi’nin araştırmasına göre petrol rezervi yaklaşık 513 milyar varildir. Bu miktar Suudi Arabistan’daki rezervin iki katıdır. Petrol, GSYH’nın yaklaşık yüzde 50’sini ve ihracatın ise yüzde 95’ini sağlamaktadır. Ülke gelirinin yüzde 96’sı petrol ihracatı kaynaklıdır.
Doğalgaz, demir, altın ve karbon önemli yenilenemeyen kaynakları arasındadır. Önemli yenilenebilir kaynakları ise ormanlar ve nehirlerdir. Nehirler, elektrik üretiminde önemli bir paya sahiptir.
Venezuela’nın en önemli ihracat ürünü ham petroldür (2017’de yaklaşık 23 milyar ABD doları). İhracatın diğer önemli kalemleri kimyevi maddeler, demir cevherleri, işlenmemiş alüminyum ve kimya gübrelerdir.
Venezuela ekonomisi derin bir krizdedir ve kısa vadede bu durumun değişmesi beklenmemektedir. Ülkede gıda krizi devam etmektedir. Dünya Bankası iş yapma kolaylığı 2018 endeksine göre Venezuela, 190 ülke arasında 188. sırasındadır. Ülkenin iş ortamı genel olarak “belirsiz” olarak tanımlanmaktadır. Millileştirmeler, döviz kontrolleri, özel mülkiyet haklarına müdahale gibi birçok sorun vardır. Zengin doğal kaynaklar yabancı yatırım çekmeye yeterli olmamaktadır.

Ana ihracat kalemleri: Petrol (yüzde 95)
Ana ithalat kalemleri: Tarımsal ürünler, makine, otomotiv ve ulaştırma ekipmanları, ilaçlar, demir-çelik ürünleri.
İhracatında başlıca ülkeler: ABD yüzde 43.6, Çin yüzde 24.7, Hindistan yüzde 14.7, Singapur yüzde 4.7.
İthalatında başlıca ülkeler: ABD yüzde 42.3, Çin yüzde 17.8, Meksika yüzde 10.9, Brezilya yüzde 4.8.
Ekonominin sektörel dağılımı: Hizmetler yüzde 63.2 Sanayi yüzde 32.9 Tarım yüzde 3.9.
Türkiye’nin Venezuela’ya ihracatı: 37.570 milyon ABD doları.
İhraç edilen başlıca ürünler: Buğday unu/mahlut unu, makarnalar ve kuskus, sabunlar, hijyenik havlular ve bebek bezleri, ağız veya diş sağlığını korumaya mahsus müstahzarlar, ayçiçeği, aspir, pamuk tohumu yağları.
Türkiye’nin Venezuela’dan ithalatı: 166.538 milyon ABD doları.
İthal edilen başlıca ürünler: Demir cevheri, petrol koku, asiklik alkoller, karbon, işlenmemiş alüminyum, diğer yağlı tohumlar ve meyveler, etil alkol, odun kömürü.
Ticaret hacmi: 154.108 milyon ABD doları
Ticaret dengesi: Venezuela lehine 78.98 milyon ABD doları.
İki ülke arasındaki anlaşmalar: Turizm İşbirliği Anlaşması, İşbirliği Çerçeve Anlaşması, TPIC-PDVSA arasında ”petrol karşılığında konut” alanında işbirliği öngören Mutabakat Muhtırası.
Türkiye-Venezuela ticaret hacmi: 2017 Ocak-Kasım döneminde ikili ticaret 149 milyon ABD doları olmuştur. Bir önceki senenin aynı dönemindeki bu sayı 72.3 milyon ABD doları tutarındadır.
Potansiyel Yatırım Alanları: Müteahhitlik sektörü, işbirliği açısından çok ciddi potansiyel arz etmektedir. Cumhurbaşkanı Maduro’nun Türkiye’yi ziyareti sırasında, Türkiye Cumhuriyeti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Bolivarcı Venezuela Cumhuriyeti Petrol Bakanlığı arasında “Tamamlayıcı İş Birliği Anlaşması“ imzalandı. Anlaşmayla TPIC ve Venezuela Devlet Petrol Şirketi PDVSA arasında “Petrokok Karşılığı Liman ve Taşıma Sistemini İyileştirme Projesi“, Türk Hava Yolları (THY) filosuna Caracas ve/veya Havana’dan yakıt ikmali, THY’ye İstanbul teslimli uzun vadeli jet yakıtı satışı, depolama tesisleri ve barter anlaşmaları başlıkları altında işbirliğinin geliştirilmesi amaçlanmaktadır.

İki ülke arasındaki güncel gelişmeler
İhracatımızın mevcut ürünlerde artırılması ve yeni ürünlerle çeşitlendirilmesinin önündeki temel sorun ülkedeki döviz sıkıntısıdır. Özel sektör kuruluşları dövize erişimde sıkıntılar yaşamakta, kamu kuruluşları da önceliği en temel zorunlu ürünlere vermektedir. Venezuela Hükümeti, 2018 yılı başlarında piyasaya tanıttığı kripto para petro ile ithalat yapılması konusunda ısrarcı bir politika izlemekle birlikte söz konusu para birimi henüz piyasada işlem gören bir ödeme aracı konumunda değildir. Petro konusundaki riskler nedeniyle bu sistem gözardı edildiğinde, dövize erişim ve ithalatın finansmanının çözümünde ilk akla gelebilecek yöntemlerden biri olan barter ticaretini geliştirmek için çeşitli mekanizmalar oluşturulmalıdır. İki ülke arasındaki üst düzey görüşmelerde temel ürünlerde bu süreç başlatılmış olup gerek bu sürecin sağlıklı bir şekilde devam etmesi gerekse çeşitlendirilerek artırılması konusunda kamu ve özel şirketlerle temaslar sürdürülmektedir. Barter ticaretinin şirket düzeyinde de işlemesi hedeflenmelidir. Diğer taraftan teknik müzakereleri 9 Şubat 2018 tarihinde tamamlanan ‘Ticareti Geliştirme Anlaşması ‘,17 Mayıs 2018 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro’nun gerçekleştirdikleri video konferans görüşmesi sırasında Türkiye Cumhuriyeti Bakanı Nihat Zeybekçi ile Venezuela Ekonomi ve Finans Bakanı Simon Zerpa tarafından imzalandı.

Maduro: “Yeni ve farklı bir dünyaya inanıyoruz”
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) tarafından düzenlenen Türkiye-Venezuela İş Forumu İstanbul’da gerçekleştirildi. Etkinliğe; Venezuela Bolivar Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Nicolás Maduro, DEİK Başkanı Nail Olpak, İstanbul Valisi Vasip Şahin, DEİK Türkiye-Venezuela İş Konseyi Başkanı Selim Bora ile iki ülke iş insanları katıldı.
Venezüella Bolivar Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Nicolas Maduro, yeni ve farklı bir dünyaya inandıklarını belirterek, "Farklı kültür ve medeniyetlerin birbirine yaklaştığı, insanların mutluluğu için çalışılan, refah seviyesi yüksek bir dünya yaratmak mümkün. Daha insani, farklı kültür ve medeniyetlerin yakınlaştığı, insanların mutluluğu için çalışacak, daha iyi bir dünya mümkün. Bu şu anda tüm insanlığın ortak rüyası. Biz Türkiye ile bu hayali gerçeğe dönüştürmek istiyoruz. 2010 yılından beri Devlet eski Başkanımız Hugo Chavez’in öncülüğünde ilişkilerimizi geliştirmeye başladık. ‘Biz Türkiye ile aynı yolda yürümek istiyoruz’ diyerek, kazan-kazan esasına dayanan bir yola çıktık. Avrasya ile Karayipler Bölgeleri arasında daha iyi ilişkiler kurmayı hedefliyoruz" diye konuştu. Bu yolun iki ülkeye de fayda sağlayan bir yol olduğunu vurgulayan Maduro, “Bu dönemde Türkiye kritik noktada. Venezuela da 21. yüzyılın en potansiyelli ülkeleri arasında. Rusya, Çin ve Hindistan da büyük potansiyel taşıyor. Bu durum geçmiş dönemlerden bugüne dek farklılık gösteren bir değişimin işareti. Farklı coğrafi ve jeopolitik ilişkilerimiz ve çok kutuplu güçlerimiz bulunuyor. Türkiye çok kritik ve stratejik konumda olan bir ülke. Biz Latin Amerika ve Karayipler bölgesinde çok daha güçlü olmak istiyoruz. Bu yolda devam edebilmemiz için bu iş forumu ve delegasyon büyük önem taşıyor. Türk yatırımcılar ülkemize gelebilsin, hayatın her alanında yatırım yapabilsin istiyoruz. Bu açıdan iki ülke arasında başlayan doğrudan uçuşlar büyük bir önem taşıyor. THY’nin operasyon merkezinin kurulması önemli."
‘Petro’ önemli bir potansiyel: Ülkesinin yatırımcılar için fırsatlar barındırdığını aktaran Maduro, altını örnek verdi. Madura, dünyanın 1 numaralı altın rezervi olan ülkenin Venezuela olduğunu söyledi: “Venezüella'nın sertifikalı rezervleri var. Altın ihracatında da 1 numaralı ülke olmak istiyoruz. Dünyanın 4. doğalgaz rezervine sahibiz. Petrol ve farklı alanlarda da gerçek üretim ekonomisinde ilerleyebiliriz. Bizler gelişime açığız. Bizleri eleştiriyorlar ‘hızlı gidiyorsunuz’ diyorlar. Evet hızlıyız ve tutkuluyuz. Eşitlik ve bağımsızlığı seviyoruz. Halkı seviyor ve refahı için çalışıyoruz. Tutkumuz buradan geliyor.”  Maduro, Türkiye ve Venezuela'nın refaha doğru yol aldığını ve çıkardıkları kripto paranın kullanılmasının ikili ilişkileri geliştireceğini dile getirdi: “Petrokimya ve üretim ekonomisi alanında Türkiye ile işbirliği içinde ilerlemek istiyoruz. Altın alanında da ticaret yapan lider ülkelerden biri olmak istiyoruz. Sanal paramız, 5 milyar petrol varili değerinde kıymetli bir para birimi. Kripto paramızın teminatı ülkemizde petrokimya alanındaki kaynaklarımızdan oluşuyor. Çıkardığımız sanal para birimi Petro, bir finansal araç olarak dış ticaret ve yatırım alanlarında kullanılabiliyor. Kripto para yeni çağların parası olacak. Böyle bir yeni para birimi Türkiye’ye de fayda sağlayacak ve ekonomik ilişkilerimiz daha da gelişecek. Ülkelerimizi geliştirmek için var gücümüzle çalışmaya devam edeceğiz."
İstanbul Valisi Vasip Şahin, iki ülke arasındaki dostluğun din, dil, ırk ayrımı gözetmeden devam ettiğini belirtti.
“Türkiye ile Venezuela arasındaki dostluk yeni bir gelişim sürecinde”: DEİK Başkanı Nail Olpak, son yıllarda Başkan Maduro'nun Türkiye’ye gerçekleştirdiği resmi ziyaretlerle iki ülke arasındaki dostluğun başta ekonomi olmak üzere, yeniden bir gelişim sürecine girdiğini söyledi.
Türkiye-Venezuela İş Konseyi Başkanı Selim Bora ise iki ülke arasındaki ilişkilerin ve ticaretin gelişmeye devam edeceğini belirterek, “Latin Amerika’ya özel önem veriyoruz. Nitekim Latin Amerika sahip olduğu zengin doğal kaynakları, yarım milyarı aşkın nüfusu, pazar büyüklüğü, dış ticaret hacmi ile önemli bir ekonomik potansiyel taşımaktadır” dedi. Venezuela’nın 30 milyonluk nüfusa ve zengin doğal kaynaklara sahip olduğunu vurgulayan Bora,  iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin geliştirilmesinin istendiğini ifade etti: “İş dünyası kuruluşlarının buluşma noktası olan DEİK ve DEİK/Türkiye-Venezuela İş Konseyi olarak, bu fırsatların iki ülke iş dünyası tarafından tanınması ve yeni projelere dönüşmesi için gerekli lobi mekanizmalarını desteklemeye devam edeceğiz.”