Tacikistan’da ortak yatırım fırsatları

DEİK (Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu) ve EGD’nin (Ekonomi Gazetecileri Derneği) birlikte düzenlediği Ticari Diploması Yolcuğu toplantısına konuk olan DEİK Türkiye-Tacikistan İş Konseyi Başkanı Cihangir Fikri Saatçioğlu, tarımdan gıdaya inşaattan otomotive bu ülke ile ilgili fırsatlar hakkında bilgiler verdi.
EGD Yüksek İstişare Kurulu Üyesi ve Aydınlık Gazetesi Ekonomi Müdürü Recep Erçin’in modaratörlüğünde gerçekleşen toplantıda Cihangir Fikri Saatçioğlu, şu bilgileri verdi: “Tacikistan 9 milyon nüfusu ile Avrasya’nın en küçük ülkeleri arasında. Ancak çevresi ile birlikte 400 milyonluk bir pazara hitap ediyor. Yani bu ülkeye yapılan yatırımla 400 milyonluk pazara ulaşma şansınız var. Bu ülkede bakir topraklar var. Tarım çok önemli. Özellikle tarım araç ve gereçleri konusunda işbirliği yapılabilir. Dolayısıyla gıda da çok önemli. Mesela biz Malatya’dan bir firmamızı gıda ambalajı ile ilgili olarak bu ülkeye davet ettik. Kuru meyve ambalajıyla işe başladılar şimdi Tacikistan’ın en büyük 10 ihracatçısından biri oldular. Çay konusunda yine bir Türk firması harikalar yaratıyor bu ülkede. Ülkede tarım var, gıda ürünleri de üretiliyor ama sertifikasyonu yok. Bu yüzden ihraç etmekte zorlanıyorlar. İşte bizim bu konudaki tecrübemizi buraya aktarabiliriz.”

Enerji ve inşaat sektöründeki fırsatlara da dikkat çeken Saatçioğlu, Tacikistan’ın çevresindeki 400 milyonluk pazara hitap eden bir otomobil markasının bulunmadığını söyledi: “Tacikistan’da otomotiv yan sanayine de ihtiyaç var. Bursalı bir otobüs firması burada otobüs üretiyor.”

Tacikistan’ın ithalat potansiyeline göre sektörler: İlaç ve kimya, makine, demir-çelik ve metal, elektrik-elektronik, hazır giyim, plastik ve kauçuk, tekstil, ağaç ve orman ürünleri, işlenmiş tarım ürünleri, iklimlendirme, toprak, cam ve seramik, deri, ayakkabı, saraciye madencilik ve doğal taşlar, otomotiv, mobilya, tarım ve hayvancılık, halı, savunma, havacılık ve uzay, mücevherat ve kıymetli taşlar.
Kaynakça: www.ticaret.gov.tr - https://www.kolayihracat.gov.tr/ulkeler/tacikistan

Doğrudan yabancı yatırımların görünümü
Tacikistan kalkınma ve ekonomik büyüme için yabancı yatırıma ihtiyaç duyan bir ülke. Bu çerçevede 2007’de Yatırım Kanunu kabul etmiş, yetkili kurum Devlet Yatırımlar Komitesi.
Yatırım için öncelikli sektörler; tarım (pamuk, besicilik), sanayi (gıda işleme, tekstil) ve madencilik (alüminyum, altın, kömür) ile turizm (https://investcom.tj/langeng.html).  Yabancı yatırım ağırlıklı olarak Rusya, Çin ve Kazakistan’dan geliyor. Yabancı doğrudan yatırım tutarı, 2008’deki en üst noktasının (486 milyon dolar) altında seyrediyor. 2015’te 454 milyon dolara kadar yükselmişken 2019’da 213 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti (Dünya Bankası).

Serbest Bölgeler
Tacikistan Cumhuriyeti, girişimciliğin, yerli ve yabancı yatırımcıların gelişimi için çeşitli fırsatlar sunuyor. Yatırım çekmek için serbest ekonomik bölgeler kurulmuştur. Halihazırda Khatlon (2), Sughd (1) ve GBAO özerk bölgesinde (1) olmak üzere, ülkede 4 serbest bölge bulunuyor (//tajinvest.tj/ru/tajikistan/free_economy_zone/fez__ishkoshim/).

Yetkili: Muhammed Emrah Soğancı Ticaret Müşavir Yardımcısı
Adres: Turkish Embassy Office of the Commercial Counsellor Rudaki Ave. 15 DUSHANBE/TAJIKISTAN
E-Mail: dusanbe@ticaret.gov.tr
Tel: 00 992 37 221 16 09 IP Tel:0 312 204 81 62