Pazar Ülke; Ukrayna

Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodymyr Zelenskyy, konuşmasında Türk iş insanlarına şu sözü verdi: “Siz yatırım yapın, ben de sizin yatırımlarınızı koruyacağım.”
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) evsahipliğinde düzenlenen Türkiye-Ukrayna İş Forumu, Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodymyr Zelenskyy, T.C. Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, DEİK Başkanı Nail Olpak, Ukrayna Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Gennadiy Çijikov ve DEİK/Türkiye-Ukrayna İş Konseyi Başkanı Rasim Bekmezci ile iki ülkeden 250 iş insanının katılımlarıyla İstanbul’da gerçekleştirildi. Forumun açılış konuşmalarının ardından, DEİK ile Ukrayna Ticaret ve Sanayi Odası arasında işbirliği anlaşması, DEİK Başkanı Nail Olpak ve Ukrayna Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Gennadiy Çijikov tarafından imzalandı. İmza töreni sonrası ikili iş görüşmeleri gerçekleştirildi.

Türkiye ve Ukrayna ticaret hacmi hedefi: 10 milyar dolar
“Siz yatırım yapın, ben de sizin yatırımlarınızı koruyacağım”: Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodymyr Zelenskyy, T.C. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüştüklerini ve ikili ticaret hacmini iki katına çıkartacaklarını, ticaret hacmi hedefini 10 milyar dolar olarak belirlediklerini söyledi. Bu iddialı hedefe nasıl ulaşılacağına ilişkin; “Önerim şu; siz yatırım yapın, ben de sizin yatırımlarınızı koruyacağım” diyen Zelenskyy, son 28 yılın Ukrayna için başarılı olmadığını; ancak söz konusu değişiklikleri uygulamak için bütün imkanlarının olduğunu söyledi: “5 yıl içerisinde Ukrayna’nın büyüme oranı yüzde 5, yüzde 7 civarında olacak. Sizi bizimle birlikte büyümeye davet ediyorum.”
Alt yapı sektörüne 20 milyar dolar yatırım yapmayı planladıklarını aktaran Zelenskyy, “Savunma sanayi sektöründe değişiklik olacak, kamu-özel sektör işbirliği projeleri gerçekleştireceğiz. Sermaye, teknoloji ve tecrübelerinizle Ukrayna’ya geliniz. 40 milyar hektarlık bir pazar oluşturacağız. Bu konuda kamu-özel ortaklığını değerlendiriyoruz. Biz gerçekten birlikte çalışmak istiyoruz. İş dünyasında rakiplerimizi değil iş ortaklarımızı görmek istiyoruz” diye konuştu. Zelenskyy, teknoloji açısından Ukrayna’nın çok güçlü olduğunu ifade etti: “Özellikle enerji pazarında özgür rekabeti öngören şartları oluşturacağız. Gümrük, vergi ve sınır serbestliğinde ilgili değişimlere başladık. Siz yatırım yapın ben sizi koruyacağım.”
“Amacımız dengeli bir şekilde dış ticaret hacmimizi artırmak”: T.C. Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Türkler’in ve Ukraynalılar’ın medeniyetlerin beşiği olmuş Karadeniz’de her zaman kalıcı imzalar atmış iki millet olduğunu, her iki ülkenin sahip olduğu potansiyellerle birbirini tamamladığını vurguladı: “Önümüzdeki dönemde de ülkelerimiz arasındaki bu potansiyeli artırarak, realize edilmesini biz devletler olarak destekliyoruz. İş dünyasının önünü açacağız. Cumhurbaşkanımız’ın hedef gösterdiği üzere dış ticaret hacmimizi 10 milyar dolara yükseltmek ilk çıtamız. Sonra da 20 milyar dolar hedefine dengeli bir ticaret altyapısıyla ulaşmayı hedefliyoruz.” Pekcan, bütün dünyada ikili ticaret anlaşmalarının artık önem arz ettiğini söyledi: “Bizim Ukrayna ile görüşmelerimiz var. 2011 yılındaki beklentiler artık değişti. Dünya o kadar hızlı değişiyor ki günümüz koşullarına göre, iki ülkenin de önceliklerini dikkate alarak, sektörlerini dikkate alarak, Cumhurbaşkanımız’ın da talimatları doğrultusunda en kısa zamanda bu anlaşmanın imzalanmasını gerçekleştireceğiz. Amacımız iki ülkenin de yararına bir anlaşma yapmak, kazan-kazan ilkesine uygun ve dengeli bir şekilde dış ticaret hacmimizi artırmak.”
“İş dünyasının önündeki engelleri kaldırmaya hazırız”: Pekcan, karşılıklı yatırımların artırılması için çalışmalara başladıklarını ifade ederek, Yatırımların Karşılıklı Korunması ve Teşviki Anlaşması’nın güncellendiğini söyledi. Pekcan, pek çok anlaşmanın yapılması, yenilenmesi ve geliştirilmesi konusunda çalışmalar yapıldığını anlattı: “Biz iki iş dünyasının önündeki engelleri kaldırmaya hazırız. Diyalog kanallarını açık tutacağız. Bu sayede iş dünyasının karşılaştığı sorunların çözümünde de aktif rol oynayacağız. Gerek Türkiye’de gerek Ukrayna’da yaptığımız iş forumları, çalıştaylar bunlara vesile olacak. İki iş dünyasını bir araya getirecek. Ayrıca Ticaret Bakanlığı olarak, Ukrayna ile gümrük sistemlerinin basitleştirilmesi ve şeffaflaştırılması konusunda işbirliği yapabiliriz.”
“Karşılıklı yatırımları artırmayı amaçlıyoruz”: DEİK Başkanı Nail Olpak ise ekonomik ilişkileri güçlendirmek ve karşılıklı yatırımları artırmayı amaçladıklarını, henüz istenilen seviyeye ulaşmamış olan dış ticareti geliştirmeye çalışırken, üçüncü ülkelerde ortak projeleri geliştirmenin de önemli olduğunu söyledi. Olpak, Ukrayna’nın Türkiye’ye tarım, sanayi, inşaat sektörleri ve ayrıca deneyim sahibi olduğu PPP alanında, ciddi ihracat potansiyeli sunduğuna dikkat çekti: “Geçen yıl 1.5 milyar dolar ihracat yaptığımız Ukrayna’dan, 2.6 milyar dolarlık ithalat yaptık. Amacımız, karşılıklı ticaretimizi dengeli bir şekilde 10 milyar dolara taşımak.”
“Serbest Ticaret Anlaşması sürecinin tamamlanmasını diliyoruz”: Nail Olpak, Türkiye ve Ukrayna arasında daha fazla iş yapılması için Ukrayna tarafından beklenen ve Türkiye’nin önünü açacak konulara da değindi: “Ülkelerimiz arasında 2011 yılında başlayan ve günümüz şartlarında güncellenmesi gereken Serbest Ticaret Anlaşması (STA) imzalanması sürecinde büyük yol alınmış olmasına rağmen müzakereler henüz sonuçlanmadı. En kısa zamanda her iki tarafın da menfaatine olacak şekilde tamamlanmasını diliyoruz. İki ülke arasında vize uygulamasının karşılıklı olarak kaldırılmış olması önemli, teşekkür ediyoruz. Buna ek olarak, Ukrayna’daki Türk iş insanlarına çalışma ve oturma izinlerinin verilmesinde sıkıntıların yaşanabildiği dile getiriliyor. Bu konunun da düzene girmesi, Türkiye’den kalifiye eleman getirme ihtiyacı olan firmalarımız açısından önemlidir.”
Olpak ayrıca, gümrük işlemlerinin hızlandırılması, prosedür karmaşıklığının giderilmesi, yatırımcılar için teşviklerin artırılması, ekonomik mevzuatta yapılan değişikliklerin daha hızlı ve yaygın şekilde duyurulması, serbest bölge işletmeciliği konusunda Türk girişimcilerimize açılım sağlanması, mevzuat ve yasal düzenlemelerde yeniliklerin yapılması ve reform çalışmalarının hızlandırılması konularının Ukrayna’da iş yapan Türk şirketlerinin sıklıkla dile getirdikleri talepler olduğunu anlattı.
“Ukrayna’da makine, uçak üretimi, savunma sanayi ve yüksek teknoloji alanlarında yatırım yapılabilir”: Ukrayna Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Gennadiy Çijikov, Türkiye’nin uzun yıllardır Ukrayna’nın en önemli ticaret ve ekonomi ortaklarından biri olduğunu söyledi. Çijikov, Ukrayna’da yüksek teknoloji alanlarında yatırım yapılabileceğini kaydetti: “Makine üreticiliği, uçak üreticiliği, savunma sanayi, teknoloji alanlarını özellikle vurgulamak istiyoruz. Bizim ülkelerimiz arasında STA yapılması önemli. Bölgeler arası ilişkiler de çok önemli. Ülkemizin çeşitli bölgelerinde enerji, yol, altyapı, tarım alanlarında işbirliği potansiyeli büyük. Biz üçüncü ülkelerde çalışmaya önem veriyoruz. Özellikle İran, Afganistan ve başka komşu ülkelerin çoğunda faaliyet gösterebiliriz. Türk ortaklarımızın deneyimini, devlet ve özel sektör arasındaki işbirliğini öğrenebiliriz. Yeni havalimanı bu konuda güzel bir örnek. İki ülke ilişkilerimize önem veriyoruz. Bugün burada işbirliğimizin imzalanması bu ilişkilerimize büyük katkı sunacaktır. Önümüzde büyük işler var.”
“Türk-Ukrayna OSB’si hayata geçirilsin”: DEİK/Türkiye-Ukrayna İş Konseyi Başkanı Rasim Bekmezci, “Ukrayna ile işbirliklerimizi her alanda geliştirmeye kararlıyız. İş Konseyimiz bu süreçte her zaman aktif rol üstlenmeye hazır” dedi. Bekmezci, halihazırda çeşitli yollarla Ukrayna’ya gelmiş 3 milyar dolar Türk yatırımının mevcut olduğunu aktardı: “Ukrayna sınırları dahilinde 3. en büyük yatırımcı ülke konumundayız. Günümüzde Ukrayna’da 600’den fazla kayıtlı Türk sermayeli şirket faaliyet gösteriyor. Türk inşaat firmalarımız Ukrayna’da 5 milyar dolar değerinde 200’ün üzerinde proje tamamladı.” Bekmezci, STA’nın en kısa zamanda imzalanması gerektiğini vurguladı: “STA imzalanır ise karşılıklı ortak yatırımlarımız artacak, kayıt dışı ihracat ve ithalat azalacağından haksız rekabet ortadan kalkacak, sonuç olarak devletlerimizin kasasına vergi olarak dönecektir. Ayrıca, Ukrayna’da, içerisinde bürokratik engellerin minimuma indirgendiği, tüm enerji ve telekomünikasyon alt yapısının hazır olduğu, yatırım ve ticaret kurallarının kesin çizgilerle belirlendiği Türk-Ukrayna OSB’sinin hayata geçirilmesini öneriyoruz.”

Yararlı Adres
T.C. Dışişleri Bakanlığı Ukrayna Kiev Büyükelçiliği
Adres : Panasa Myrnoho Str. No:22, 01011, Kiev-Ukraine
E-Posta: embassy.kiev@mfa.gov.tr
Web: //kiev.be.mfa.gov.tr
Tel / Fax: +9 380 44 281 07 50/380 44 285 64 22