İhracatta sürpriz var

Türkiye, küresel ticaretteki olumsuz tabloya rağmen sadece Nisan ayında 53 ülkeye ihracatını 163 milyon dolar artırmayı başardı. Pandemi sürecinin etkileriyle birçok ülkede ihracatı bırakın üretim dahi zor yapılır hale geldi. Türkiye bu süreçte pozitif ayrılarak üretimin yanısıra ihracattaki iddiasını kısmen sürdürmeye gayret etti. 10 Mart 10 Mayıs dönemini kapsayan ihracat performansında güzel bir gelişme yaşandı. Birçok sektörün ihracat kapasitesi düşmesine rağmen fındık ve mamullerinde yüzde 32, yaş meyve ve sebzede yüzde 16, meyve sebze mamullerinde yüzde 13, hububat, bakliyat ve yağlı tohum mamullerinde ise yüzde 2’lik artış sağlandı.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı İsmail Gülle, Türkiye’nin aldığı tedbirlerin ve Mart ayının ikinci yarısına kadar kendisini koruyabilmesinin etkisiyle ilk çeyrekte yüzde 5-6 büyümesini öngördüklerini belirtti. Gülle, Nisan ayı ihracat rakamlarının virüs salgınının küresel ticaret üzerinde beklenen negatif etkilerinin gözlemlendiği bir tabloya işaret ettiğini belirterek şunları kaydetti: “İhracat rakamlarımız, Nisan ayında düşüşe işaret etse de bu rakamların ardındaki nice kahramanlıkları da öncelikle paylaşmak isteriz. Covid-19 sürecinde daralan uluslararası ticaretin etkilerini, ihracatta yaşanan kaybı telafi edecek başlıkları ve süreç sonunda oluşacak yeni dünya düzeninde daha güçlü bir şekilde yer almak için eylem planlarını devreye aldık. Biz hiç yılmadan ‘Dış Ticaret Fazlası Veren Türkiye’ hedefine doğru giden yolda kararlı yürüyüşümüzü sürdüreceğiz.”

Sanal Ticaret Heyetleri Mayıs’ta başlıyor
İhracatçılar için devreye aldıkları eylem planlarına değinen Gülle, bu kapsamda Çin, Hollanda ve ABD Büyükelçileri ile online ortamda yapılan “TİM Export Talks” panelleriyle salgın sonrası süreçte hangi ürün ve sektörlerde fırsatların gelişeceğini değerlendirmeyi sürdüreceklerini belirtti. Ticaret Bakanlığı’nın ‘Temazssız İhracat’ uygulamasıyla ihracatın önündeki engellerin kaldırıldığını hatırlatan Gülle, “ ‘Yeni nesil ticaret diplomasisi’ faaliyetleri kapsamında ihracatçılarımızın bu süreçten daha fazla olumsuz etkilenmemesi adına sanal ticaret heyetleri düzenleme noktasında çalışmalara başladık. Yaptığımız analizlere dayanarak hedef ve öncelikli ülkelerin 28’inin ticaret müşavirleri ve ataşelikleriyle yapılan görüşmeler sonucu heyetleri gerçekleştireceğimiz ülkeleri belirledik. İlk etapta sanal ticaret heyetlerimize Kenya, Özbekistan, Güney Kore ve Hindistan’la başladık” dedi.

En stratejik sektörler gıda ve medikal
Tarım sektörü küresel salgının ortaya çıkardığı talep şoklarından en az etkilenen sektörler arasında yer aldı. Gülle, özellikle gıda ve medikal ürünlerin stratejik sektör olduğunu belirterek şunları söyledi: “Ülkemiz tedarik zincirinde ne kadar kritik bir konumda olduğunu ve bu sektörlerde kendine yetmekle kalmayıp birçok dünya ülkesine tıbbi malzeme yardımı yapabilecek güçte olduğu göstermiştir. Üretim Seferberliği’nde kapasitemizi, artık günde 50 milyon, aylık bazda 1.5 milyar seviyelerine çekebilme hedefimize yakınız. Elbette çalışmalarımız ulusal düzeyle sınırlı değil. Türkiye'nin tüm hijyen ürünler ve maske üretiminde küresel ölçekte önemli bir üretici ve tedarikçi olduğunu göstermek adına, Türkiye Tanıtım Grubu olarak yurtdışındaki büyük alıcı grupların CEO’larına, işbirliği içerisinde bulunduğumuz ülkelerin resmi kurumlarına, kanaat önderlerine ve basın mensuplarına Türk hijyen kiti gönderiyoruz.”

Nisan’da 919 yeni ihracatçı firma
Nisan ayı ihracatına ilişkin detaylara değinen TİM Başkanı Gülle, şu bilgileri verdi: “Türkiye ekonomisinin bugünü ve geleceği açısından vazgeçilmez bir sacayağı olduğu perçinlenmiş olan ihracatımıza yönelik farkındalık ve TİM olarak ülkemizin her noktasında yürüttüğümüz KOBİ İhracat Seferberliği eğitimlerimizin en net sonucu olarak; Nisan ayında ihracat ailemize 919 firmamızın katıldığını bildirmekten memnuniyet duyuyorum. İhracata yeni başlayan bu firmalarımız Nisan ayında 44.4 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Firma özelinde bakıldığında, Nisan ayı içerisinde toplam 29.761 firmamız ihracat gerçekleştirdi.”

53 ülkeye ihracat 163 milyon dolar arttı
Türkiye küresel ticaretteki olumsuz tabloya rağmen Nisan ayında 53 ülkeye ihracatını 163 milyon dolar artırmayı başardı. Bu 53 ülkenin 46’sında artış yüzde 10’un, 32’sinde ise yüzde 50’nin üzerinde gerçekleşti. Bu ülkeler arasında, geçtiğimiz yılın Nisan ayına göre 41.1 milyon dolar ihracat artışıyla Güney Kore, 18 milyon dolar ihracat artışıyla Türkmenistan ve 14.8 milyon dolar ihracat artışıyla Hong Kong dikkat çekti. Nisan ayının lideri, 1 milyar 285 milyon dolarlık ihracat ile kimyevi maddeler sektörü oldu. Onu 903 milyon 166 bin dolar ihracat ile çelik ve 620 milyon 608 bin dolar ile elektrik elektronik sektörleri takip etti. Nisan ayının en güçlü performansına imza atanlar ise yüzde 46.5 artışla 198 milyon dolar ihracata ulaşan fındık ve mamulleri, yüzde 15.2 artışla 144 milyon dolara ulaşan meyve sebze mamulleri ve yüzde 5.1 artışla 119 milyon dolar ihracat gerçekleştiren yaş meyve ve sebze sektörleri oldu.

AB’nin ihracattaki payı yüzde 41.6’ya geriledi
Nisan ayında ihracatçılar, ülkemizin bayrağını 205 ülke ve bölgede dalgalandırmayı başardı. En çok ihracat gerçekleştirilen ilk 3 ülke ise 862 milyon dolar ile Almanya, 606 milyon dolar ile ABD ve 564 milyon dolar ile Irak oldu. İlk 10 ülkenin ihracattaki payı yüzde 45.7 olurken, ilk 20 ülkede bu pay yüzde 65.5’e yükseldi. Aralarında ABD, Almanya, İtalya ve Irak’ın da yer aldığı tam 12 ülkeye her sektör ihracat gerçekleştirmeyi başardı. En büyük pazar olan Avrupa Birliği’nin ihracattaki payı 3.7 milyar dolarlık bir hacim ile yüzde 41.6 seviyesine düştü.

En dikkat çekici ihracat artışı Kırıkkale’de yaşandı
İllerin ihracatına bakıldığında; Nisan ayında 17 il ihracatını artırdı. En çok ihracat gerçekleştiren ilk 3 il sırasıyla; 3 milyar 662 milyon dolarla İstanbul, 583.4 milyon dolarla İzmir ve 551.9 milyon Ankara oldu. En dikkat çekici artışlar ise; yüzde 76 artışla 1.3 milyon dolar ihracata imza atan Kırıkkale, yüzde 61 artışla 11.6 milyon dolara ulaşan Kastamonu ve yüzde 38 artışla 2.3 milyon dolar ihracat yapan Erzincan’da yaşandı. Zonguldak’ta hazırgiyim sektörü ihracatını 77 kat artırırken, Düzce’de fındık sektörü ihracatını 32 katına çıkarttı. Kastamonu’da demir demir-dışı metaller sektörünün ihracatını 23 katına, Mardin’de ise makina sektörünün ihracatını 15 katına çıkardığı görüldü. Ay boyunca 168 ülkeye ihracatta 3 milyar TL tutarında ihracat gerçekleştirildi. 4152 firma ihracat işlemlerinde Türk Lirasını tercih etti.

İhracatı en fazla yapılan ürün ve hizmetler
Sektör                   2020         Değişim
Fındık ve Mamulleri     370.303.943,42  %32,3
Yaş Meyve ve Sebze   284.165.069,57  %16,3
Meyve Sebze Mamulleri       297.716.162,45  %13,1
Hububat, Bakliyat, Yağlı
Tohumlar ve Mamulleri        1.217.749.384,60       %2,1
Tütün                        132.493.628,38  -%4,3
Zeytin ve Zeytinyağı   51.597.575,68    -%5,1
Kuru Meyve ve Mamulleri    217.252.727,92  -%9,2
Çimento Cam Seramik
ve Toprak Ürünleri      516.837.404,31  -%19,6
Su Ürünleri ve Hayvansal
Mamuller           361.682.774,16  -%20,7
Madencilik Ürünleri      631.304.357,93  -%21,0
İklimlendirme Sanayii  659.755.950,09  -%21,2
Demir ve Demir Dışı
Metaller             1.143.368.523,16       -%21,4
Mobilya,Kağıt ve Orman
Ürünleri             753.598.612,82  -%21,9
Makine ve Aksamları   1.019.852.962,81       -%26,5
Çelik                 1.833.281.247,53       -%27,6
Kimyevi Maddeler 
ve Mamulleri              2.686.116.028,94       -%27,8
Mücevher          454.775.251,99  -%27,9
Elektrik Elektronik       1.387.023.014,24       -%28,8
Gemi ve Yat               142.406.053,15  -%33,3
Süs Bitkileri ve Mamulleri     15.725.316,27    -%39,3
Diğer Sanayi Ürünleri  12.824.815,45    -%41,4
Savunma ve Havacılık
Sanayii                      295.666.963,02  -%41,9
Halı                   258.551.309,61  -%42,2
Tekstil ve Hammaddeleri     810.168.894,36  -%43,8
Hazırgiyim ve Konfeksiyon   1.596.088.559,42       -%49,2
Deri ve Deri Mamulleri 158.282.257,95  -%49,7
Otomotiv Endüstrisi     2.275.475.570,00       -%58,9