Türkiye ekonomisinin kalbi geleneksel yapı olarak İstanbul ili ve Marmara Bölgesi’dir. Üretim ve tüketim ile birlikte Türkiye ihracatının yüzde 60’ı Marmara Bölgesi’nden yapılmaktadır. İstanbul, Bursa ve Kocaeli, 2014 yılında 93 milyar 100 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirmeyi başarmışlardır. Bazıları ihtisas OSB olmakla birlikte Marmara Bölgesi’nde OSB’lerde sanayileşme karma niteliklidir, kümelenme özelliğinin yanına diğer bütün sektörler konulmuştur.
Marmara OSB’lerinde başat sektörler de bulunmaktadır. Otomotiv sektörü bunların başında gelir. Otomotivde sektör ihracatının yüzde 86’sı başını Bursa’nın çektiği Marmara Bölgesi’nden yapılmaktadır. Böyle olunca otomotiv yan sanayisi de Marmara Bölgesi’ne yoğunlaşmıştır.
İhracat düğümü de İstanbul’da çözülüyor. Sadece İstanbul tek başına ayda ortalama 5.5 milyar dolar civarında ihracat gerçekleştiriyor. Marmara Bölgesi’ndeki bu yoğun üretim ve ihracata, sayıları 70’i aşkın Organize Sanayi Bölgesi’nde (OSB) faaliyet gösteren büyük ve orta ölçekli 60 bin civarinda işletme imzasını atıyor. Marmara Bölgesi’nde OSB’lerden başka yatırım yapılacak alan bulunamadığı için İstanbul Sanayi Odası yeni OSB’lere olan acil ihtiyacı sürekli seslendiriyor. Bu nedenle imar planlarında yeni OSB’lerin oluşturulması kendini ihtiyaç olarak gösteriyor.
64. Hükümet programı yatırıma ve üretime dönük reformlara yoğunlaşacağını açıklamış bulunuyor. Ayrıca Hükümet sanayiyi güçlendirme ve destekleme sözü veriyor. Bu bağlam çerçevesinde Marmara Bölgesi’nde yeni OSB’lerin kurulması, mevcutların genişletilmesi veya OSB’lere mahsus imar revizyonları ile yeni sanayi arsalarının üretilmesi önümüzdeki yıllarda başlıca faaliyet konularından biri haline gelecek. Yine bu noktada, Marmara Bölgesi OSB’lerinin yüksek katmadeğerli ve yüksek teknolojili üretim ve yatırımıyla ilgili vizyon ve talepleri artacak, bu taleplerin önemli bir kısmı ise Hükümet’in yapacağı reformlar ve uygulayacağı dönüşüm programlarıyla karşılanacak.
Hükümetimiz tarafından da açıkça destek gören OSB’ler, her geçen gün yeni teşvik ve desteklerle çok daha cazip hale gelecektir. Sanayicilerimizin kendi sektörlerinde ki rekabet gücünü arttırmaları, bölge ve memleketimiz adına da dünyayla rekabette, önemli bir avantaj olacaktır. ‘Islah’statüsüne sahip OSB’ler, ülkemiz adına çarpık sanayileşmenin sona erdirildiği, düzenli, kontrol edilebilir sanayi alanları olmuşlardır. ‘Islah’ statüsüne sahip Organize Sanayi Bölgeleri’nde ki sanayicilerimizin özverileri yadsınamaz niteliktedir. Islah OSB’lerin hedefleri, ülke hedeflerimizle doğrudan örtüşmektedir. Hükümetimiz’den, kısa vade de ‘Islah’ tüzel kişiliğinden, gerçek bir OSB tüzel kişiliğine geçişte desteklerini bekliyoruz.”
Çerkezköy Organize Sanayi Bölgesi (ÇOSB) Yönetim Kurulu Başkanı Eyüp Sözdinler, kurulacak hükümetin seçimler sırasında toplum katmanlarına verdiği değişik mesaj ve vaatler bulunduğunu belirterek, sanayiciler için istikrarın her şeyin başında geldiğini vurguladı. Sözdinler, yeni kurulacak hükümetten beklentilerini şöyle özetledi:
“İstikrar girişimci ve yatırımcının uzun vadeli teşebbüs iştahını artırır. Türkiye’nin ekonomi politikalarında acilen makas değiştirmesi gerekiyor. İnşaat ve finansal enstrümanlara yönelen tasarruflar üretime yönlendirilmelidir. İnşaat sektörü birçok sektörü de canlı tutuyor. Ancak gelinen noktada uzmanların ifadesine göre inşaat sektöründe bir balon oluşmuş durumda. Satılamayan konutlar ekonomiye yeni sorunlar getirir ve kan kaybetmemize neden olur. Bu alana yönelen tasarruf ve krediler sanayiye kanalize edilmelidir. Kredi maliyetleri düşürülmeli, devlet sanayinin altyapısı için yeni adımlar atmalıdır.
Üretimde büyük bir paya sahip enerji maliyetleri düşürülerek sanayinin rekabetçiliği güçlendirilmelidir. Piyasalardaki en küçük kırılma sanayiciyi zor durumda bırakmaktadır. Küresel kırılmalara karşı önlemler alınmalı, dövizdeki ani dalgalanmalara karşı sanayiciyi koruyacak düzenlemeler yapılmalıdır. Asgari ücretteki artışın yükü zaten zor durumda olan sanayiciye bindirilmemelidir. 1300 liraya çıkan asgari ücret sanayiciye birçok kalemde maliyet olarak yansıyacaktır. Bu artışın kayıtdışılığı artırmamasını temenni ederim. Hükümet, sanayicinin yüksek teknolojili, katmadeğerli üretim yapmasını daha çok teşvik etmeli ve küresel bazda sürdürülebilir rekabetçiliğini artırmalıdır. 2023 hedeflerinin tutturulması açısından inovasyon ve Ar-Ge’ye dayalı yeni bir sanayi stratejisi belirlenmelidir.”
Çerkezköy OSB’nin, katılımcılarının ileri teknoloji özellikleri taşıyan, katmadeğeri yüksek ürünlerin üretimi hususunda muazzam fiber optik altyapısıyla çözüm ortağı olduğunu söyleyen Sözdinler, “ÇOSB ihracat, inovasyon ve Ar-Ge üssüdür. Bölgemizdeki 240 fabrikada yılda 20 milyar dolar ciro gerçekleştirmektedir. İSO’nun 2014 rakamlarına göre yaptığı sıralamada Türkiye’nin en büyük 1000 firması arasında 35 firmamız yeralmıştır. ÇOSB aynı zamanda bir ihracat üssüdür. Bölgemizden gerçekleştirilen yıllık ihracat ise 3 milyar dolardır. TİM’in en büyük 1000 ihracatçı sıralamasında ÇOSB’dan 26 firma yeraldı. 30’u uluslararası yatırımcı olmak üzere 240 fabrikada 62 bin çalışan istihdam edilmektedir.
Bir önceki yıl ÇOSB’da 290 patent ve faydalı buluşa imza atılmıştır. Tam donanımlı, kriterlere uygun 8 Ar-Ge tesisi bölgemizde faaliyet göstermektedir. Sanayicimizin inovasyon ve Ar-Ge teşviklerini daha çok kullanmasını istiyoruz. Çerkezköy OSB, lojistik imkanlar açısından çoklu seçeneklere sahip. Kara, deniz, hava ve demiryolu imkanlarına sahibiz. Limanlara yakınız. Burada Halkalı-Edirne Yüksek Hızlı Tren Hattı’nın ve Çerkezköy-Tekirdağ demiryolu bağlantısının gerçekleşmesiyle ÇOSB’un imkanları bir kat daha artacaktır” diye konuşuyor. ÇOSB’da doluluk oranının yüzde 90’lara ulaştığı bilgisini veren Eyüp Sözdinler, sanayicinin küresel pazarda rekabet gücünü arttırmak için bölgedeki fabrikaların üretim maliyetlerini düşürmek amacıyla bir buhar santralı kurmak istediklerini söyledi. Sözdinler, şunları söyledi: “Bu yatırımla sanayicimizin enerji maliyetini yüzde 24 oranında düşürmeyi planlıyoruz. Sanayi atıklarının bertarafı da fabrikalar için önemli bir maliyettir. Atık çamuru kurutacak ve yakacak bir tesis kuracağız. ÇOSB’un arıtma tesislerinde günlük 100-120 ton atık çıkıyor. 120 ton/gün tesis pazarlığımız bitti. Şartnamelerimiz imzaya hazırlanıyor.
Biz çevreci bir OSB’yiz. Yeraltı su rezervlerimizi korumak amacıyla bir baraj projemiz var. DSİ’den projesi çıktı. Kamulaştırmanın da bedeli tarafımızdan ödenecek fakat kamulaştırma çalışmaları DSİ tarafından yapılacak. Tamamen kendi imkanlarımızla yapacağımız baraj yaklaşık 50 milyon liralık bir yatırım olacak. Bu sayede ÇOSB’daki sanayicinin su ihtiyacını tamamen karşılamış olacağız. Beyaz yakalı sorununu aşmak için Özel ÇOSB Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nin ardından ÇOSB Meslek Yüksek Okulu’nu kurmak istiyoruz.”
Gebze Güzeller OSB Yönetim Kurulu Başkanı Adem Ceylan, Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşu’nun (OSBÜK) Olağan Genel Kurulu’nda Marmara OSB’lerini temsilen Yönetim Kurulu’na seçildiğini belirterek, yeni Hükümet’ten beklentilerini dile getirdi: “Yasal ve hukuki gücüyle alanında tek bir kuruluş olan OSBÜK, Türkiye’deki tüm OSB’lerin üst kuruluşu. OSB’lerin OSBÜK’te temsilinin tam yapılmasını istiyoruz. Yaklaşık 130 OSB henüz OSBÜK’e üye değil, OSBÜK’e üyeliğin zorunlu hale getirilmesini istiyoruz. OSBÜK olarak bundan sonra devletteki varlığımızı, Cumhurbaşkanı ve Başbakan seviyesine çıkartarak temsil gücümüzü artıracağız. Bunun için komisyon kurduk. Sanayiciler, Türkiye’de ağır mali yüklerle karşı karşıya kalıyor. Örneğin; OSB’lerin emlak vergileri yüzde 50’ye düşürülüp sanayicinin üzerindeki emlak vergisi yükünü kaldırmak istiyoruz. Ya da emlak vergisinden OSB’lere pay verilmesini talep ediyoruz. OSBÜK’ün bu süreçte en önemli sıkıntısı; kaynak. Örneğin; elektrik tüketiminden TRT’ye ayrılan pay gibi OSBÜK’e de düzenli gelir sağlayacak bir çözüm üretilmesini istiyoruz.”
Hukuk, ekonomi ve teknoloji konusunda OSB’lere ve OSB’lerdeki sanayicilere OSBÜK’ün danışmanlık yapmasının önemine değinen Ceylan, kuruluşun bu konuda danışmanlarıyla birlikte ciddi bir istihdama sahip olması gerektiğini söylüyor. BOTAŞ’ın herhangi bir limit sözkonusu olmadan tüm OSB’lere gaz vereceği müjdesini de veren Ceylan, artık piyasada enerji sağlayan firmaların tasarrufundan kurtularak, OSB’lerin eşit fiyatlarla enerji ihtiyacını karşılayabileceğini aktarıyor.
GGOSB’de yüzde 100 üretime 2 yıl içinde geçilecek
Sanayi yoğun Kocaeli’nin örnek sanayi alanından biri olan Gebze Güzeller OSB, bin 350 dönüm arazi üzerine kurulu. Bölgede faaliyet halinde 70 firma bulunuyor. OSB’de 1 tane ruhsatsız arsalarının olmadığını kaydeden Adem Ceylan, “Tüm parsellerin ruhsatı verilmiş durumda. Bölgede inşaatları devam eden yatırımcılarımız var. İstihdam 7 bine ulaştı. En fazla 2 yıl içinde tüm tesislerin faaliyete geçmesiyle istihdam 10 bin kişiyi bulacaktır” diyor. Bölge’nin altyapı ve üst yapısı tamamlanmış. Ceylan, bundan sonra sanayicilerinin maliyetini düşürecek çalışmalara ve işbirliklerine yoğunlaşacaklarını vurguluyor: Enerji alanında en iyi yatırım; tasarruf. Bölgemiz’de hayata geçirilen ‘Enerji Tasarrufu ve Verimliği Projesi’nin kredilendirilmesi CTF-CIF ve EBRD kanalıyla sağlandı. Yatırımla Bölge’nin genel enerji giderlerinde yüzde 60-80 oranında tasarruf sağlanıyor. Proje kapsamında verimlilik için ilk aşamada sokaklardaki LED aydınlatmalar yapıldı, SCADA ve sayaç otomasyonu sistemi kuruldu. Proje kapsamında 3 milyon TL’lik yatırım gündeme alındı. OSB’deki LED aydınlatmada yüzde 50’ye yakın avantaj sağladık. Bölge, bünyesinde kadınların istihdamına katkı sağlamak gayesiyle projelendirilen kreş projesi tamamlandı.1200 metrekare kapalı alana sahip kreşte 2-5 yaş grubu çocuklar eğitim almaya başladı. Kreş, 100 çocukla eğitime başladı. 1.5 milyon TL’ye mal olan kreşte 7 sınıf yeralıyor. Kreşin kapasitesi 140 çocuk. Talebin artması halinde kreşe bir kat daha ilave edilecek. Okulun mimarisinde geniş oyun alanları, güneş ışığından maksimum fayda sağlanması amaçlandı. Bölge’de çalışan kadınların gelirine uygun bir fiyat belirlendi. Bölgemiz bünyesinde yeralan 70 dükkanlı küçük sanayi alanı yüzde 100 doluluğa ulaştı. Bünyesinde barındırdığı tornacı, galvanizci, sağlık birimi gibi yapılar sanayicilerimize önemli bir fiyat avantajı sağladı. Bölgede ayrıca sanayicilerin olmazsa olması lojistik ihtiyacının düzenli bir şekilde sağlanması için TIR Park’ı da faaliyet gösteriyor. ‘Yap işlet devret’ modeliyle kurulan arıtma tesisimiz, OSB’deki 80 fabrikanın atık sularının arıtılmasını sağlıyor. Biyolojik ve kimyasal arıtmadan oluşan tesiste anaerobik çamur çürütücü bölümü de bulunuyor. Çamur çürütücüden biogaz elde ediliyor. Arıtma tesisi sadece Gebze Güzeller OSB’nin atıklarını işleyen bir tesis değil. Dışarıya da hizmet veren bir kapasitesi var. Kapalı devre sistem uygulanıyor. Yaklaşık 2 milyon TL’yi bulan bir yatırımla hayata geçirdik ve arıtma daha sonra OSB’nin mülkü olarak kalacaktır. Arıtma tesisinde üretilen biogaz, gaz tanklarında depolanarak arıtma tesisinin enerji ihtiyacını karşılamada kullanılıyor.”
Sakarya 2. Organize Sanayi Bölgesi Yönetim Kurulu Başkanı Şükrü Bodur, “Biz sanayiciler ve OSB’ler olarak ülke ekonomisine ve istihdamına katkı sağlamak amacıyla birçok sorumluluğu birarada üstleniyoruz. OSB’lerimizin artık ülke ekonomisinin ve istihdamının en önemli unsurlarından biri haline geldiği ve sanayi işletmelerinin performansına çok önemli katkılar yaptıkları hepimiz tarafından bilinmektedir. Ülkemizin 2023 yılı hedeflerine ulaşabilmesi adına üstümüze düşen görevin bilinciyle OSB’mizi geliştirip güçlendirmek için faaliyetlerimizi aralıksız sürdürüyoruz. Bugün, Sakarya 2. OSB olarak altyapı ve üstyapı sorunlarını belli oranda çözmüş, sanayicimize daha iyi hizmet vermek için projeler gerçekleştirmeye çalışan bir OSB olarak önümüzde daha yol alacağımız çok önemli bir dönem bulunmaktadır” diye konuştu.
Şükrü Bodur, Sakarya 2. OSB sanayicileri olarak yeni Hükümet’in ilk 100 günlük icraatına ilişkin beklentilerini ise şöyle açıklıyor: “Yeni belirlenecek asgari ücretin işverenlere getireceği ilave yükün olumsuz etkilerinin azaltılması ve işveren üzerindeki vergi ve sigorta primi yüklerinin hafifletilmesini istiyoruz. İşverene destek sağlanması ve bu desteğin hayatiyete geçmesi için gerekli yasal düzenlemelerin acilen devreye alınmasını talep ediyoruz. Banka faizlerinin daha gerçekçi oranlara çekilmesi ve Exim Bank kredilerinin ihracatçıyı daha destekleyici ve teşvik edici faiz oranlarıyla sunulmasını istiyoruz. Yatırım yapacak ve yapmakta olan şirketlere istihdamı artırıcı teşvik ve düzenlemeler sağlanmalı. Sanayiciler olarak Türkiye’nin 2023 hedeflerine uygun olarak kapasitemizi ve üretimimizi artırma yolundaki çalışmalarımızda OSB’lerdeki alanların yetersizliği, gelişmemizi ve büyümemizi olumsuz etkilemektedir. Bölgemiz’de kalifiye eleman eksikliği mevcut işyerlerinin istihdamını olumsuz etkilemektedir. Bölgemiz’deki meslek okullarının kapasitelerinin artırılması veya yenilerinin kurulması önümüzde duran en önemli sorun olarak gözükmektedir. Bölge dışından gelen işgücünün yerleşim sorunu ve Bölgemiz’deki yüksek kira külfeti, kalifiye eleman ihtiyacımızın dışarıdan karşılanmasını da engellemekte ve kalifiye elemanlar Bölge dışına kaçmaktadır. TOKİ’nin OSB’lerde yapacakları konutlar, sanayicilerin yeni eleman istihdam etmek konusundaki birçok sorununun önüne geçecektir.”
Türkiye’nin ilk 500 afirmasından 5 tanesi Sakarya 2. OSB’de
Sakarya 2. Organize Sanayi Bölgesi, Sakarya İli, Hendek İlçesi sınırları içerisinde, İstanbul-Ankara D-100 Devlet Yolu ile TEM Otoyolu arasında kalan 358 hektarlık bir alan üzerinde kuruldu. Şükrü Bodur, Bölge’de bulunan 93 sanayi parselinin 92’sinin 80 katılımcıya tahsis edildiğini belirtiyor: “Bölge’de yalnızca 35 bin metrekarelik 1 adet boş sanayi parselimiz bulunuyor. Bölgemiz’de 62 sanayi parseli üretim faaliyetlerini yürütüyor, 16 parsel üretim, 13 parsel inşaat, 1 parsel ise proje aşamasında. Bölgemiz’de 2014 yılı verilerine göre Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu arasında 5 sanayicimiz bulunmaktadır. Bunlar: Çamsan Entegre Ağaç Sanayi ve Ticaret A.Ş., Ak-Kim Kimya Sanayi ve Ticaret A.Ş., Teknopanel Çatı ve Cephe Panelleri Üretim San. ve Tic. A.Ş., Küçükçalık Tekstil Sanayi ve Tic. A.Ş., Köksan Pet ve Plastik Ambalaj Sanayi ve Tic. A.Ş.”
Sakarya 2. OSB’de toplam 7.100 kişi istihdam edildiğini kaydeden Bodur, tam kapasite ile faaliyete geçilmesi halinde Bölge’de 20.000 kişi istihdam edileceğini öngörüyor. Bodur, Bölge’deki firmaların şu sektörlerde faaliyet gösterdiğinden sözediyor: “Ana metal sanayi (madeni eşya sanayi), plastik sanayi, dokuma ve giyim sanayi (tekstil sanayi), diğer imalatlar (yapı elemanları), ağaç ve ağaç ürünleri üretimi (orman sanayi), gıda sanayi, elektrik teçhizat imalatı, kimya sanayi, kağıt ve kağıt ürünleri imalatı.” Şükrü Bodur, Sakarya 2. OSB’nin yeni projelerini anlatıyor: “Sakarya 2. OSB girişi çevre düzenlemesi yapılarak, Atatürk silüeti ve Türk bayrakları ile güzelleştirildi. Yol süpürme aracıyla Bölgemiz yolları ve çevre temizliği yapılıyor. Bölge sanayicilerinin misafirlerinin ağırlanacağı, dinleneceği bir kafe yapıldı, çevre düzenlemesi tamamlanarak hizmete girdi. Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi binamızın inşaatı tamamlandı, bir işletmeciye tahsis ettik ve hizmet vermeye başladı. Ayrıca sanayicilerimizin ihtiyaçları doğrultusunda Bölgemiz içinde 14 dükkanlı ticaret merkezimiz de hizmete girdi. Bölge Müdürlüğü Hizmet Binamız’ın inşaatı ise devam ediyor. Bölgemiz’in doğalgaz, elektrik, içme suyu, telekom, arıtma tesisi gibi altyapıları tamamlandı ve bu altyapılar SCADA sistemi ile yönetiliyor.”