2020, 2021’i tetikleyecek; Sektör hareketlenme eğiliminde

Alınacak önlemler ile 2021’in ikinci yarısından itibaren hareketlenme eğilimine gireceği öngörülen sektörün GYODER verilerine göre 2020’de toplam konut satış sayısı 1 milyon 499 bin 316.
GYODER, gayrimenkul sektörünün alt segmentlerini üçer aylık dönemler halinde irdelediği ‘GYODER Gösterge’ Türkiye Gayrimenkul Sektörü 2020-4. Çeyrek Raporu’nda, yıl sonunda 1 milyon 499 bin 316’ya ulaşan konut satışlarının yıllık bazda en yüksek seviyeye ulaştığı vurgulandı. Raporda ayrıca GYO’ların (Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı) pazar büyüklüğünün 58 milyar TL, GYF’lerin (Gayrimenkul Yatırım Fonu) pazar büyüklüğünün ise 11.7 milyar TL’ye ulaştığına, ofis pazarında pandemi etkisiyle değişim yaşandığına dikkat çekildi.

Raporda; 2020 yılı dördüncü çeyrek konut satışları, verilerin açıklanmasından bu yana çeyreklik bazda en yüksek seviyeye ulaşan üçüncü çeyrek konut satışlarından da etkilendiği, dördüncü çeyrek konut satışlarının, talebin üçüncü çeyreğe çekilmesinin de etkisiyle bir önceki çeyreğe göre yaklaşık yüzde 37 oranında bir azalma gösterdiği ve 338 bin 38 adet olduğu kaydedildi. Bununla birlikte, yıl genelinde toplam konut satış sayısının 1 milyon 499 bin 316’ya ulaştığı ve veri setindeki yıllık bazda en yüksek konut satışının gerçekleştiği, ilk satışlarda ise 469 bin 740 adet ile veri setindeki yıllık bazda en düşük ilk satış sayısı gözlemlendiği belirtildi.

2020 yılı dördüncü çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine göre, ilk satışlarda yüzde 36.7, ikinci el satışlarda yüzde 26.3 oranında gerileme yaşandığı, ipotekli satışlar konut kredisi faiz oranlarındaki artış ile birlikte geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 55.3 oranında düşüş kaydederek 64 bin 647 adet olduğu açıklandı.
Konut fiyatlarında en yüksek artış oranlarının Kasım ayında görüldüğünün, konut fiyat endeksinin yıllık değişiminin ise  yüzde 29.97, yeni konut fiyat endeksinin yıllık değişiminin yüzde 31.14 olarak gerçekleştiği ifade edildi.

Yabancılara satışta İstanbul birinci, Antalya ikinci
Yabancılara yapılan satışlarda ise bir önceki döneme göre artış görülmekte. Bu artışın oranı yüzde 8 ve dördüncü çeyrekte yabancılara 14 bin 647 adet konut satışı gerçekleştirilmiş. Yabancılara yapılan satışların toplam satışlar içerisindeki oranında da artış devam ederken bu artışın oranı yüzde 4.3. Dördüncü çeyrekte yabancılara yapılan konut satışlarında ilk sırada yüzde 49.2 pay ile İstanbul, yüzde 17.8 pay ile Antalya ikinci sırada.

Aralık sonunda konut kredisi hacmi 278.3 milyar TL’ye ulaştı: Kamu mevduat bankalarının toplam konut kredisi hacmi içindeki payı 2019 Aralık ayında yüzde 56.5 seviyesindeyken, 2020 Aralık ayında yüzde 63’e yükseldiğinin belirtildiği raporda, aynı dönemde yerli özel bankaların payının yüzde 21.58’den yüzde 16.70’e, yabancı mevduat bankalarının payının ise yüzde 15.24’ten yüzde 11.21’e düştüğü açıklandı.

Ofis pazarı pandemi etkisiyle değişiyor
Küresel salgın nedeniyle iş dünyası değiştikçe ofis pazarının geleceği de değişiyor. Bu değişiminin yanı sıra, 2021 ekonomisinde beklenen kısmi toparlanma doğrultusunda ofis pazarının, çalışma alanlarının yükselen yönlerine paralel olarak toparlanmaya başlayacağı öngörülüyor. 2020 yılının sonunda İstanbul ofis pazarında genel arz 6.46 milyon metrekare olarak aynı seviyede kalırken, öte yandan sağlıklı çalışma alanlarına yönelik nitelikli ve modern altyapılı bina çözümlerinin gerekliliği doğrultusunda arzın yeniden sınıflandırılması bekleniyor. Raporda, dördüncü çeyrekte kaydedilen kiralama işlemlerinin yaklaşık 89 bin 514 metrekare olarak gerçekleştiğinin altı çizilirken, 2020 yılında kiralama işlemlerinin toplamda 329 bin metrekare olduğuna değiniliyor.

Türkiye’de mevcut alışveriş merkezi arzı 13.6 milyon metrekare seviyesinde
2020 yıl sonu itibarıyla Türkiye’deki mevcut alışveriş merkezi arzı, 447 alışveriş merkezinde 13.6 milyon metrekare seviyesinde. Mevcut arzın çoğunluğuna ise yüzde 37’lik pay ile İstanbul ev sahipliği yapıyor. Organize perakende yoğunluğuna bakıldığında ise ülke genelinde 1000 kişi başına 163 metrekare kiralanabilir alan olduğu görülüyor. İstanbul 328 metrekare perakende yoğunluğu ile ülke genelinin iki katı yoğunluğa sahip görünürken, Ankara 300 metrekarenin üzerinde seviyede perakende yoğunluğu ile ikinci sırada geliyor.

“Yabancıya konut satışında rekor kırdıran gelişmeye öncü olduk”
KONUTDER olarak sektörün iyileşmesi ve gelişmesi için önemli gelişmelere imza attıklarını belirten KONUTDER Yönetim Kurulu Başkanı Z. Altan Elmas; “2018 yılında KONUTDER talebi ile yabancıya konut satışında vatandaşlık edinimi için gereken 1 milyon dolarlık bedelin 250 bin dolara çekilmesine öncü olduk. Bu gelişmeyle çok ciddi anlamda vites büyüttük ve yıllık 5 milyar doları aşan satışlar gerçekleştirdik. Doğrudan yabancı yatırımlarının son yıllarda oldukça düşmesine rağmen ‘yabancıya konut satışında’ sadece son 3 yılda 15 milyar dolar, son 6 yılda ise 25 milyar dolar döviz geliri elde ettik” açıklamasını yaptı.
Elmas; “Önümüzdeki dönemde yeni teşvikler ve gayretlerle yıllık 5.5 milyar dolara ulaşan yabancı satış gelirini 10 milyar dolara çıkarmayı hedeflemekteyiz. Uzun vadede ise 20 milyar dolarlık rakamlar ülkemiz için hiç uzak hedefler değil” dedi.

“Faizler erişilebilir seviyelerde tutulmalı”
Elmas; “Hükümetimizden acil beklentimiz, geçmiş yıllarda olumlu etkisi defalarca görülmüş olan ‘konut kredi faizlerinin aylık 0.80’li rakamlara geçici bir dönem için çekilmesi ve bu sübvansiyonun 1. el konut üretimi ve istihdamı destekleme, sosyal devlet ilkesi gereği halkın uygun maliyete, imkanları ölçüsünde konut edinebilme’ prensibiyle bir an önce devreye alınmasıdır” diye konuştu.

KONUTDER, Altan Elmas’la yola devam edecek
Sektörde faaliyet gösteren markalı konutların ortak amaç ve sıkıntılarını paylaşmak için 2011’de bir sivil toplum örgütü olarak kurulan Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği’nde (KONUTDER) iki dönemdir başkanlık görevini sürdüren Sur Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Z. Altan Elmas, KONUTDER Olağan Genel Kurulu’nda oy birliğiyle üçüncü kez KONUTDER Yönetim Kurulu Başkanı seçildi.

Şubat ayında ihracat yüzde 22.3 arttı
Türkiye İMSAD tarafından hazırlanan İnşaat Malzemeleri Sanayi Dış Ticaret Endeksi Şubat 2021 sonuçlarına göre, inşaat malzemeleri sanayisinde Şubat ayı ihracat birim fiyatları geçen yılın aynı ayına göre yüzde 22.5 artış gösterdi. 2021 yılı Ocak ayı ihracatı 1.82 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmişti.

Türkiye İMSAD İnşaat Malzemeleri Sanayi Dış Ticaret Endeksi 2021 yılı Şubat ayı sonuçlarına göre inşaat malzemeleri sanayi ihracatı Şubat’ta önemli bir gelişme gösterdi. 2021 yılı Şubat ayında inşaat malzemeleri ihracatı miktar olarak ise geçen yılın Şubat’ına göre yüzde 0.3 gerileme gösterdi. 2020 yılı Şubat ayında 4 milyon 646 bin 935 ton olan ihracat, 2021 yılı Şubat ayında 4 milyon 632 bin 562 tona indi. İnşaat malzemeleri sanayi ihracatı, miktar olarak hemen hemen aynı kalmasına rağmen ihracat birim fiyatlarındaki artış ile önemli ölçüde yükseldi.
2021 yılı Şubat ayında inşaat malzemeleri ithalatı değer olarak geçen yılın Şubat’ına göre yüzde 9.1 artarak 648 milyon dolar oldu. İthalat bu yılın Ocak ayına göre de artış göstererek hareketlendi.
2021 yılı Şubat ayında inşaat malzemeleri ithalatı miktar olarak geçen yılın Şubat ayına göre yüzde 7.3 artış yaşadı.

Alt sektörlerde ortalama ihracat birim fiyatları yükseliyor: 2021 yılı Şubat ayında inşaat malzemeleri ihracat performansı alt sektörler itibarıyla birbirlerine benzer eğilimler göstermekte. Değer, miktar ve birim fiyatlar olarak ihracatta eğilimler artış yönünde olurken, 2021 Şubat’ında 8 alt ürün grubundan 6’sının ortalama ihracat birim fiyatları 2020 yılı Şubat ayına göre yükselirken, 2 ürün grubunda ortalama ihracat birim fiyatları düştü.