Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER), Türk Ekonomi Bankası (TEB) katkılarıyla hazırlanan GYODER Gösterge’yi yayınlandı. Raporda; temel ekonomik verilerin yanı sıra konut, krediler, AVM, ofis, lojistik, turizm ve GYO gibi gayrimenkulün tüm alt segmentlerini kapsayan değerlendirmeler de yer alıyor. 2017-4. Çeyrek Raporu’nda; ilk el satılan konutlarda, üçüncü çeyreğe kıyasla dördüncü çeyrekte yüzde 1.4’lük bir artış görülürken ikinci el satışlarda yaşanan daralmanın yaklaşık 1.6 seviyesinde gerçekleştiği, ipotekli satışların ise yüzde 6.7 oranında azaldığı belirtiliyor. Aynı dönemde yüzölçümü bazında yapı ruhsatı adedi önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 32, yapı kullanma izin belgesi adedi ise yüzde 3.3 azaldı. Daire sayılarına göre yapı ruhsatı miktarı önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 40.1 azalırken yapı izin belgesi miktarı ise yüzde 2.1 oranında artış gösterdi. Yeni konut üretimi ve tamamlanan konutların arzı devam ediyor. 2017 yılı ikinci çeyreği ile birlikte konut fiyat endeks artışının fark edilir şekilde yavaşlama trendine geçtiği ve üçüncü çeyrekte de bu durumun artarak devam ettiği görüldü. Nisan ayında yüzde 13.13 olan konut fiyat endeksi yıllık artışı Ekim ayında yüzde 11.7’ye kadar geriledi.
Tüketiciler senet kullanmayı tercih etti: Markalı konut projelerinden konut satın alan tüketiciler, 2017 yılı 4. çeyrekte peşinat, senet ve banka kredisi kullanımı seçeneklerinden en fazla senet kullanımını tercih etti. Son çeyrek dönemde stok erime hızı yüzde 3.5 oranında gerçekleşirken markalı konut projelerinde gerçekleştirilen satışların yüzde 3.7’lik oranı ise yabancı yatırımcılara yapıldı. 2017’de yabancıların gayrimenkul yatırımlarında en çok tercih ettiği il İstanbul oldu. 2017’de 2016 yılına göre Almanya vatandaşları tarafından yapılan gayrimenkul yatırımlarında, yaklaşık yüzde 100’den fazla, kişi adedi olarak ise yüzde 26 oranında artış yaşandı.
Toplam konut kredisi hacmi 186 milyar TL’yi aştı: Kullanılan yeni konut kredisi miktarı 2017 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine yüzde 24 artarak 16.3 milyar TL’ye ulaştı. Bununla birlikte 2017 yılı ilk çeyreğinde 18.8 milyar TL, ikinci çeyrekte 17.8 milyar TL olan ‘kullanılan yeni konut kredisi miktarı’ 2017 yılı 3. çeyreğinde de düşüş trendine devam etti. Toplam konut kredisi hacmi ise 2017 yılı üçüncü çeyrek itibarıyla 186 milyar TL’yi aştı. Konut kredilerinin bireysel krediler içindeki payı bir önceki yılın aynı dönemine göre artarak yüzde 38.1 oldu. Konut kredisi faiz oranlarında 2017 yılı ikinci çeyreğinden itibaren yükselme görüldü.
331 bin metrekare yeni ofis alanı pazara dahil oldu: 2017 dördüncü çeyreğinde toplam 331 bin 616 metrekare yeni ofis alanı tamamlanarak pazara girdi ve toplam arz, yıl sonu itibarıyla 5.79 miyon metrekareye yükseldi. Son çeyrekte gerçekleşen kiralama işlemi 74 bin 52 metrekare olup, 2017 yılının toplam kiralama işlemini 300 bin 651 metrekareye çıkardı.
2016’da 390 olan AVM sayısı 429’a ulaştı: Türkiye genelinde 2016 yıl sonu itibarıyla 390 olan toplam AVM sayısı, 2017 yıl sonu itibarıyla 429’a ulaştı. En fazla AVM’ye sahip iller sırasıyla; 124 adet ile İstanbul, 36 adet ile Ankara, 26 adet ile İzmir oldu. 2017 yılında açılacağı deklare edilen 57 AVM’den, 39’unun açılışı gerçekleşebildi. Bu arada yıl sonu itibarıyla yaklaşık 12 milyon 611 bin metrekareyi bulan toplam kiralanabilir alan stokunun, 2018 yılında 15 milyon metrekareyi geçmesi bekleniyor.
Değişen talepler yeni gelişen pazarların cazibesini artırıyor: Türkiye’nin birincil lojistik pazarları İstanbul-Kocaeli bölgesinde, 2017 yıl sonu itibarıyla geçtiğimiz yıla kıyasla kiralama işlem hacmi yüzde 73 arttı. Anadolu Yakası’nda Tuzla-Gebze hattı, Avrupa Yakası’nda ise Esenyurt-Hadımköy-Kıraç üçgeni en yüksek talep gören ana pazarlar olmaya 2017 yılında da devam etti. Yeni depo yatırımlarındaki en önemli kriterlerin başında, depo büyüklüğü ve verimli kullanım alanlarının yanı sıra operasyonu kolaylaştıracak lokasyon ve teknik özellikler geliyor. Uluslar arası standartlar paralelinde talep gören minimum 12-13 metre standart depolara ek olarak otomasyonlu depolarda 20-30 metre yüksekliklere çıkan talepleri beraberinde getiriyor. Bu kriterlere uygun yatırımlar için yeni gelişen alt pazarların cazibesi artıyor.
Kale Grubu’nun yapı ürünleri sektöründe 60 yıllık birikimini gayrimenkul sektörüne taşıyan Bodur Gayrimenkul; Anadolu Yakası’nın cazibe merkezi Kartal’da inşa ettiği ‘Daire Kartal’ projesinde yaşam başladı. Bodur Gayrimenkul, sınırlı sayıda kalan son daireleri için cazip bir teslimat kampanyası başlattı. “Aracını peşinat yap hem aracını hem evini yenile” fikri ile hayata geçen kampanya; Daire Kartal’da 1+1 konutları tercih edenlere özel, sıfır kilometre Nissan’ın SUV modeli Qashqai, 2+1 konutları tercih edenler için ise Mercedes’in CLA modelini bir yıllık kiralama ayrıcalığı ile hediye ediyor. Yakacık Metro İstasyonu’na sadece 350 metre uzaklıkta bulunan ‘Daire Kartal’ın, Kartal Metro İstasyonu’na uzaklığı ise 950 metre. ‘Daire Kartal’, ayrıca Pendik Marina’ya 8 km, Bostancı’ya 12 km, Sabiha Gökçen Havalimanı’na 13 km, Kadıköy’e 22 km, Boğaziçi Köprüsü’ne 23 km uzalıkta yer alıyor.
Torkam İnşaat, bu kez Florya-Sefaköy aksında proje inşa etmeye hazırlanıyor. İçinde rezidans, ofis ve 275 mağazalık büyük bir çarşının bulunacağı karma proje olarak tasarlanan Torkam E5, E5 Karayolu’na cepheli.
Metro istasyonunu içinde barındıracak Torkam E5 ulaşım ağlarının merkezine konumlanıyor. Torkam İnşaat Pazarlama ve Satış Koordinatörü Olkan Güneş, “Rezidans sakinlerinin yanı sıra ofis ve çarşımızdaki ticari alanların sahiplerinin de projenin konum ulaşım avantajından maksimum şekilde faydalanabilmesini istedik. Aynı şekilde çarşımıza gelecek olan misafirlerimizin de hayatını kolaylaştırmayı ve renklendirmeyi amaçladık. Bu nedenle projemiz metro istasyonunu içinde barındıracak. Yani metrodan çıkıp alışverişe, ofisinize ya da rezidansınıza birkaç adımda ulaşabileceksiniz” dedi. Proje 216 konut, 114 ofis ve çarşı alanında 275 dükkan ve mağazaya sahip olacak.
Fuzul Yapı’nın TOKİ ile hasılat paylaşım modeliyle İstanbul’un en hızlı gelişen ilçelerinden Gaziosmanpaşa’nın TEM tarafında geliştirdiği TEM Avrasya projesi, Fransa’nın Cannes şehrinde düzenlen Mipim 2018 Uluslararası Gayrimenkul, Emlak ve Yatırım Fuarı’nda yer aldı.
Fuzul Yapı Yönetim Kurulu Üyesi Zeki Akbal, 612 daireden oluşan TEM Avrasya’nın kısa sürede yüzde 50’den fazlasının sahiplerini bulduğunu vurguladı. Akbal, ‘’Projemizi tanıtırken, ’Biz ne sadece Avrupalıyız, ne de sadece Asyalıyız. Biz daha fazlasıyız’ diyoruz. Bu mesajımızı Avrupa’nın önemli bir merkezinde ziyaretçilerimize de vereceğiz. Çünkü TEM Avrasya Konutları, Avrupa ve Asya’yı birleştiren TEM’in hemen yanı başında yükseliyor. Yatırım değeri oldukça yüksek bir lokasyonda konumlanan ve gelecek yılın ortasında teslim edeceğimiz TEM Avrasya Konutları hem yabancı yatırımcılar hem de gurbetçiler için fırsatlar sunuyor’’ mesajını verdi.
2017’de gerçekleşen toplam konut satışı: 1 milyon 409 bin 314
2017’de gerçekleşen toplam konut satışı: 1 milyon 409 bin 314
GYODER’in, Türk Ekonomi Bankası (TEB) katkılarıyla hazırladığı raporda; 2017 yılında ilk el satılan konutlarda yüzde 4.4, ikinci el satılan konutlarda ise geçen yıla göre yüzde 5.6 oranında artış yaşandığı vurgulandı. Konut satışlarının ise bir önceki yıla göre yüzde 5.06 artış göstererek 1 milyon 409 bin 314 seviyesinde kapandığı belirtildi.