Türkiye e-ticaret hacminde 94 ülke arasında 23. sırada

TÜSİAD Dijital Türkiye Yuvarlak Masası bünyesindeki eTicaret Çalışma Grubu faaliyetleri çerçevesinde, TÜSİAD-Deloitte Digital işbirliği ile hazırlanan  ‘E-ticaretin Öne Çıkan Başarısı, Tüketici Davranışlarında Değişim ve Dijitalleşme 2022’ raporunun bulguları, çevrimiçi toplantıda açıklandı. Etkinliğin açılış konuşmalarını TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Simone Kaslowski ve TÜSİAD Yönetim Kurulu Üyesi ve Dijital Türkiye Yuvarlak Masası Başkanı Serkan Sevim yaptı.
Rapora göre Türkiye’de 2016-2020 yılları arasında gerçekleşen e-ticaret harcamaları enflasyon etkisinden arındırıldığında, yaklaşık 3.2 kat artış gösterdi. Kişi başına düşen e-ticaret harcamasının kişi başına düşen GSYH’ye oranı incelendiğinde, Türkiye 94 ülke içinde 23’üncü sırada yer aldı.

E-ticaret, dijital ekonominin önemli bir boyutu
Dijital ekonominin önemli bir boyutunu e-ticaretin oluşturduğunu hatırlatan TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Simone Kaslowski, “Yüzde 70’i geçen bireysel internet penetrasyonu, mobil geniş bant aboneliklerindeki artış ve coğrafi konumun getirdiği bölgesel olabilme avantajımız e-ticarette ulusal ve uluslararası anlamda önümüzü açan belli başlı unsurları oluşturuyor. Bu çerçevede, e-ticaret ile ilgili atacağımız adımlarda amacımız, marka ve ürünlerimizin dünya çapında bilinirliğini, pazar payını ve e-ihracatını artırmak olmalı” açıklamasını yaptı.
Dijitalleşme sürecinde e-ticaretin olmazsa olmaz olduğunu belirten TÜSİAD Yönetim Kurulu Üyesi ve Dijital Türkiye Yuvarlak Masası Başkanı Serkan Sevim, 2020 yılı sınır ötesi e-ticaret hacminin 1.5 trilyon dolara ulaştığını ve bu seviyenin 2026’ya kadar 4.82 trilyon dolara çıkmasının öngörüldüğünü söyledi.
Sevim, “Veri merkezlerine ve bulut bilişim gibi altyapılara gerekli yatırımlarının yapılması ve bu alanda ihtiyaç duyulan yetkin insan kaynağının yetiştirilmesi önem kazanıyor. Güvenli, hızlı, kesintisiz ve dolayısı ile yüksek kaliteli dijital altyapı ihtiyacı artıyor” dedi.

2021’de 390 yatırım ve satın almanın 17’si e-ticaret alanında
Raporun tanıtım sunumunu yapan Deloitte Türkiye Danışmanlık Hizmetleri Lideri Hakan Göl, 2019’da hazırlanan bir önceki raporda e-ticaretin barındırdığı fırsatlara dikkat çektiklerini; şimdi ise e-ticaret ve KOBİ’ler perspektifinde bir rapor hazırladıklarını; bunun da e-ticaretin hızla yükseldiği anlamına geldiğini söyledi.
Rapora göre, 2021 yılında gerçekleşen 390 adet yatırım ve satın almanın 17’si e-ticaret alanında. Bu 17 işlemin hacmi 2.886 milyon dolar değerinde gerçekleşirken, işlem sayısı bakımından ise e-ticaret ilk 10’da yer aldı.

Rapor’da, Dünya’da ve Türkiye’de e-ticaretin gelişimi ve yakın dönem gelişmeleri incelenirken, sosyal ticaret, etkileyici pazarlama, doğrudan tüketiciye satış, e-ihracat ve Çin pazarı gibi güncel başlıklar üzerine değerlendirmeler de sunuluyor.
• Dünya’da nüfus artışı, geçmiş yıllara göre yavaşlamış olsa da gelişmekte olan ülkelerdeki genç nüfus oranı, gelişmiş ülkelere göre yüksek kalmaktadır.
• İnternet penetrasyon oranı yüzde 90’lara yaklaşan gelişmiş ülke oranlarıyla karşılaştırıldığında, 2016 yılında Türkiye’de yüzde 58 olan internet penetrasyonu hızla yükselmiş ve 2020 itibarıyla yüzde 78 seviyesine ulaşmıştır.
• Mobil cihazların e-ticarete etkisi sadece kullanıcı ve tüketici tarafında değil üretici ve sağlayıcılar tarafında da katkı sağlamaktadır.
• Türkiye’de 2015 ve 2020 yılları arasındaki hanehalkı cihaz sahiplik oranlarına bakıldığında en büyük sıçrayışın akıllı telefon ve tabletlerde olduğu görülmektedir.
• 2020 yılında küresel olarak 3.6 milyar sosyal medya kullanıcısı bulunmakta olup 2025 yılında ise bu rakamın 4.41 milyar olması beklenmektedir.
• Dünyada 16-64 yaş aralığındaki kullanıcılar internette günlük ortalama 6 saat 54 dakika geçirirken, sosyal medya da geçirilen süre 2 saat 25 dakika ile ölçülmektedir.
• 2020 yılında dünya genelinde yapılan e-ticaret ödemelerinin yüzde 44.5’i dijital/mobil cüzdan ile yapılmıştır. 2024 yılına gelindiğinde dijital/mobil cüzdan ile ödemelerin yüzde 51.7 düzeyinde olması beklenmektedir.
• Türkiye’de mobil temassız yapılan ödeme işlem adeti, 2020 yılında 10 milyon 281 bin, 2021 yılında Aralık ayına kadar olan 11 aylık dönemde ise 18 milyon 701 bin olarak gerçekleşmiştir.
• 2020 yılı itibarıyla Çin 2.29 trilyon ABD Doları tutarında e-ticaret satışı ile e-ticaret pazarının en güçlü oyuncusudur. Onu 794.50 milyar ABD Doları ile Amerika Birleşik Devletleri takip etmektedir. Ardından İngiltere, Japonya, Güney Kore ve Almanya gelmektedir.
• Dünyada son 5 yılda katlanarak büyüyen e-ticaret hacmi, COVID-19 ile birlikte beklentilerin üzerine çıkmış ve rekor düzeylere ulaşmıştır.
• Türkiye’de istihdamın yüzde 72’si KOBİ’ler tarafından sağlanmaktadır. Türkiye’de elektronik satış yapabilen şirketlerin sayısında artış yaşanması için KOBİ’lerin dijitalleşmesi ve bu konuda olgunluk düzeylerinin yükseltilmesi gerekmektedir.
• 2021 yılının ilk yarısında ülkemizde e-ticaret hacmi 161 milyar TL olarak gerçekleşmiş olup geçen yılın aynı dönemine göre reel büyümede yüzde 49 oranında artış gerçekleşmiştir.
• 2019’dan 2020 yılına geçerken e-ticaret rakamlarında en fazla artış gösteren kategorinin yüzde 283’lük bir artış ile gıda süpermarket olduğu görülmektedir.
• 2020 itibarıyla çevrimiçi gıda alışverişi harcamaları, ABD’de yüzde 54 büyüyerek 95.8 milyar Amerikan Doları olarak gerçekleşmiştir. Bu rakam toplam e-ticaret harcamalarının yüzde 12’sine, gıda alışverişi harcamalarının yüzde 7.4’üne denk gelmektedir.
• 2020 yılının son yarısında Türkiye’nin e-ihracatı 1.42 milyar ABD Doları olarak kaydedilmiştir.
• Türkiye’nin en çok sınır ötesi e-ticaret yaptığı ülkeler Almanya, ABD ve İngiltere’dir.
• Türkiye e-ihracat kapsamında gönderilerde en çok satış yapılan ürün kategorileri; hazır giyim, ev eşyaları, süsler ve aydınlatma cihazları, otomotiv ürünleri olarak sıralanmaktadır.

Raporda 4 ana başlıkta çözüm önerileri bulunuyor:
1) E-ihracat stratejisi, gümrük süreçleri ve mevzuat, tebliğ iyileştirmeleri
2) Lojistik ve taşıma konularında atılabilecek adımlar,
3) Markalaşma üzerine çalışmalar ve dijital pazarlamanın önemi
4) Organizasyon yapısı ve müşteri deneyimine odaklanma.