TİM Genel Sekreteri Prof.Dr. Kerem Alkin açıkladı: TİM’in misyonu;“Dış Ticaret Fazlası Veren Türkiye”

Söyleşi: Dr. Evrim İldem DEVELİ
TİM Genel Sekreteri Prof.Dr. Kerem Alkin, “TİM olarak “Dış Ticaret Fazlası Veren Türkiye” misyonumuza adım adım ilerleyeceğiz” dedi. Türkiye’nin küresel ticaret diplomasisinin saha neferleri olan ihracatçıların çatı kuruluşu Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), 61 ihracatçı birliği, 13 genel sekreterliği, 27 sektörü ve 85 bine yakın üyesiyle ihracat ekosistemini geliştirmek için koşuyor. Türkiye İnovasyon Haftası etkinliğiyle inovasyonu Türkiye’nin gündemine oturtan TİM, ihracatçıların dijital dönüşümü için de birçok projeye imza atıyor. Sürdürülebilir ihracat için inovasyon ve katmadeğerli üretimin önemini vurgulayan TİM’in yeni gündem konularından biri de ihracatta dijitalleşme. Biz de Türkiye İhracatçılar Meclisi  (TİM) Genel Sekreteri Prof.Dr. Kerem Alkin ile TİM’in projeleri, çalışmaları ve önümüzdeki dönem hedeflerini konuştuk.

“2019’u ‘İhracatta Sürdürülebilirlik ve Yenilik Yılı’ ilan ettik”
KobiEfor: İhracatımızda 2019 yılı ilk çeyrek itibarıyla analize muhtaç ‘parlak’ bir performans gözleniyor. Mevcut durumu sürdürülebilirlik, ithalata ve cari açığa etkileri ve ‘yerli üretim’ ile ilişkisi yönünden izah eder misiniz
Kerem Alkin: Biliyorsunuz 2019 yılını sene başında “İhracatta Sürdürülebilirlik ve Yenilik Yılı” olarak ilan ettik. 2018 yılındaki ihracat başarısını sürdürmek ve ihracatımızı sıçratacak yenilikler yapmak için bir yol haritası oluşturduk. Bu kararları da tüm uluslararası kurumlar dünya ticaretinde bir daralmaya işaret ederken verdik.
Bugün ABD-Çin eksenindeki ticaret savaşlarından Brexit konusuna kadar ticaret ortaklarımızda belirgin sıkıntılar bulunuyor. Buna rağmen 2019 yılının ilk üç ayını da ihracatta rekorlarla geçiyoruz. Yılın ilk üç ayında 45 milyar dolarlık rekor bir ihracat rakamına ulaştık. Nisan ayı da beklentilerimize paralel şekilde tamamlandı. Şunu da belirtmek gerekiyor, ihracatımızdaki artış devam ederken ithalattaki düşüş de devam ediyor. İhracatın ekonomimize ve büyümeye katkısı günden güne artıyor. İnşallah yerli üretimin artmasıyla ithalattaki düşüş devam edecek, böylece “Dış Ticaret Fazlası Veren Türkiye” hedefimize adım adım ilerleyeceğiz.

4 hedef ülke: Çin, Hindistan, Rusya ve Meksika
KobiEfor: Geleneksel ihracat pazarlarımız dışında hedeflediğimiz stratejik-ve alternatif-pazarlar hangileridir ve bu pazarların yerli üretime-ve üreticiye-sağlayacağı fırsat ve imkânları, öncelikle rekabetçi sektörlerimiz yönünden değerlendirir misiniz?
Kerem Alkin: İlk çeyrekte AB gibi klasik pazarlarımızda meydana gelen daralmaları, başta Rusya olmak üzere yeni pazarlardan aldığımız paylarla kapattık. Bu yüzden artık hedef pazarlarımızın şekillendirilmesinde yeni ticaret yolları ve yeni pazarlar bizler için büyük önem teşkil ediyor.
Büyüyen ekonomiler daha sürdürülebilir talep yaratarak, daha dinamik pazarlar haline geliyorlar. Ticaret Bakanlığımızca belirlenen 4 hedef ülke, bunun en büyük göstergesi. Çin, Hindistan, Rusya ve Meksika yeni odak noktalarımız ve ciddi açık verdiğimiz ülkeler. Bu ülkeler ile ticaret hacmimizin lehimize arttırılabilmesi, Türkiye ekonomisinde yeni bir çağın başlatılması demek.
Diğer taraftan AB ile ticaretimizde de yeni bir aşamaya geçmek istiyoruz. Türkiye olarak Avrupa Birliği’ne ihracatımızda hammadde ve yarı işlenmiş ürünlerin ağırlığını yüksek teknolojili ürünlere kaydırmaya odaklanarak, beyaz eşyada ve tekstilde yakaladığımız marka başarılarını, makine, mobilya ve elektronik ürünlerinde de yakalamak istiyoruz.

“Pek çok hizmetimizde KOBİ’lere öncelik tanıyoruz”
KobiEfor: İhracata sağlanan teşvik ve destekleri KOBİ’lerimiz yönünden özetleyebilir misiniz?
Kerem Alkin: KOBİ’lerimiz ekonomik kalkınmamızın itici gücü konumunda. Toplam işletmelerin yüzde 90’dan fazlasını, istihdamın dörtte üçünü, satışların üçte ikisini, ihracatın ise yarıdan fazlasını KOBİ’lerimiz gerçekleştiriyor. Bu yüzden hem Hükümetimiz hem de TİM olarak bizler, KOBİ’lere özel bir önem veriyoruz. Nitekim sunulan devlet desteklerinin büyük çoğunluğu KOBİ’lere özel olarak tasarlanıyor.
Biz de ihracata ilişkin sunduğumuz hizmetlerde KOBİ’lerin ihtiyaçlarını göz önünde bulunduruyoruz. E-ticaret sitelerine üyelik desteği, ticaret heyetleri, bilgilendirme etkinlikleri, sektör ve ülke masaları gibi pek çok hizmetimizde KOBİ’lere öncelik tanıyoruz.

TİM, ihracatçıların inovatif ve katmadeğerli üretime odaklanması için çalışıyor
KobiEfor: TİM KOBİ İhracat Seferberliği programıyla hedefleriniz nelerdir?
Kerem Alkin: TİM sanayici ve ihracatçılarımız için birçok farklı hizmet sağlıyor. Birliklerin verdiği hizmetin dışında, özellikle firmaların inovatif yöntemler geliştirmesi, katmadeğerli üretime odaklanması, girişimci faaliyetlerin ihracatta arttırılması ve hedef pazarlara yönelim konusundaki çalışmalarımız kamuoyunda sıklıkla yer alıyor.
İhracat seferberliği kapsamında da Gaziantep ve Erzurum’da “TİM Güneydoğu Anadolu Meclisi” ve “TİM Doğu Anadolu Meclisi” programlarını gerçekleştirdik. Bu bölgelerimizde faaliyet gösteren üretici ve ihracatçılar sorunlarını doğrudan yetkili mercilere aktarma fırsatı buldular. Programların ikinci bölümünde ise firmalarımıza güncel trendleri kapsayan bir eğitim sağladık, ihracat bilincini artırmaya, girişimcilerimizi ihracata özendirmeye çalıştık. Bölgesel programlarımıza önümüzdeki aylarda da devam edeceğiz.

TİM’in 5G Vizyonu; “Güçlü Türkiye, Güçlü Ekonomi, Güçlü İhracat, Güçlü  İnsan Kıymetleri ve Güçlü İhracat Altyapısı”
KobiEfor: Açıkladığınız Yeni Vizyon Yeni Yol Haritası İhracat 2019 Raporu’na göre 5G Yol Haritası 2019 Ajandası’ndaki projeleri kısaca özetler misiniz?
Kerem Alkin: 2019 yılı başından beri “Dış Ticaret Fazlası Veren Türkiye” hedefimize yönelik temeller atıyoruz. TİM olarak “Güçlü Türkiye, Güçlü Ekonomi, Güçlü İhracat, Güçlü İnsan Kıymetleri ve Güçlü İhracat Altyapısı” olmak üzere ortaya koyduğumuz 5G vizyonu ile ihracatımızda birçok yeniliğe ve değişime de imza atmayı sürdürüyoruz. Bu anlamda Ticaret Bakanlığımız ve Hazine ve Maliye Bakanlığımız ile koordinasyon içerisinde yürüttüğümüz bazı projelerimiz hayata geçti bile. Bunların başında daha önceden kayıt altına alınmayan, serbest bölgeler ve antrepolardan yapılan ihracatı kayıt altına almamızı sağlayan Genel Ticaret Sistemi’ne geçişimiz bulunuyor. Diğer taraftan bavul ticaretini kayıt altına alacak bir sistem oluşturduk. Sadece bu iki uygulama neredeyse yıllık 8-9 milyar dolarlık bir ihracat rakamının kayıt altına alınmasını sağladı.
Bunlar dışında şu anda tüm gümrüklerimizde uygulamaya girmiş olan “Kâğıtsız İhracat” projesi çok önem verdiğimiz bir proje. Tüm dünya dijital dönüşümden bahsederken bizlerin halen kağıt ve bürokratik yük ile uğraşmamız, hem zaman hem de kaynak israfına sebep olmaktaydı. Kağıtsız ihracat uygulaması ile ilgili toplam 154 belge elektronik ortama entegre edilmiş oldu. Bu gibi uygulamalar ülke prestijimiz açısından da oldukça önemli.

Yeni Girişim Evleri geliyor
KobiEfor: TİM-TEB Girişim Evi projesinin çıktıları neler oldu, önümüzdeki dönemde nasıl ilerleyecek?
Kerem Alkin: 2015 yılında Türkiye’nin farklı köşelerine yayılmaya başlayan ve kısa bir sürede, yoğun çalışmalar sonucunda 10 farklı ilde faaliyete başlayan TİM-TEB Girişim Evleri, bugün ülkemizin girişimcilik, teknoloji ve ihracat alanlarında gelişimine büyük katkı veriyor. Girişim Evleri, yeni işletmeler ve girişimciler için kuluçka merkezi olarak verdiği hizmetler yanında mevcut teknoloji firmalarının ihtiyaç duyduğu iş yönetimi hizmetlerini de sunuyor. Bu yönüyle özellikle çeşitli devlet destekleri ile kurulmuş teknoloji firmalarının kalıcı ve güçlü şirketlere dönüşmesini hedefleyen bir oluşum. Bugüne kadar 650’yi aşkın girişimciye ofis, mentorluk, network ve eğitim desteği sağlayan Girişim Evlerimiz önümüzdeki dönemde de yeni Girişim Evleri ile faaliyetlerine devam edecek.

KobiEfor: Türkiye İnovasyon Haftası, Türkiye’nin 500 Büyük Hizmet İhracatçısı, İhracat Pusulası, Türkiye Ticaret Merkezleri, İnoSuit İnovasyon Odaklı Mentorluk Programı gibi projeleriniz bugün hangi aşamada ve gelecekte bu projelerle hayata geçirilecekleri kısaca anlatır mısınız?
Kerem Alkin: Türkiye’nin en büyük inovasyon etkinliği olan, Ticaret Bakanlığımız koordinasyonunda gerçekleştirdiğimiz “Türkiye İnovasyon Haftası” 2012 yılından bugüne Türkiye’nin alanında en kapsamlı etkinliği haline geldi. Dünya’nın dört bir yanından girişimciler artık Türkiye’de buluşuyorlar. Etkinliğimizin yedincisini de 3-4 Mayıs tarihlerinde İstanbul Kongre Merkezi’nde düzenledik. Önümüzdeki yıllarda da bu önemli etkinliğimizi hep üstüne daha fazlasını koyarak devam ettireceğiz.
Türkiye’nin ilk inovasyon geliştirme programı İnovaLİG’in de bu sene beşincisini düzenliyoruz. Bu program 5 ana kategoride değerlendirilen firmalar hem inovasyon konusunda ne durumda olduklarını görüyor, hem de başarılı firmalar ödüllendiriliyor.
Üniversite-sanayi işbirliğine dayanan İnoSuit programı kapsamında ise firmalarımızın inovasyon yönetimi altyapısının oluşturulması, güçlendirilmesi ve inovasyon yönetimi yetkinliğinin sürdürülebilir şekilde arttırılması hedefleniyor.
Diğer taraftan İlk 1000 İhracatçı ve Türkiye’nin 500 Büyük Hizmet İhracatçısı çalışmalarımız ile başarıyı ödüllendirmek, İhracat Pusulası ile firmalarımızın dış ticaret verilerine kolay erişimini sağlamak ve bu sayede hedef pazar analizlerini daha isabetli yapabilmelerine destek vermek, Türkiye Ticaret Merkezleri ile de firmalarımızın yurtdışında hem ofis hem de showroom sahibi olmak suretiyle daha etkin pazarlama faaliyetlerini yürütebilmelerine yardımcı olmak, hedeflerimiz arasında. Gelecekte bu projeleri daha ileri taşımaktan da öte, nice yeni ve stratejik çalışmalara imza atarak ihracatımızı çok daha ileri seviyelere taşıyacağız.

Dijital dönüşüm hızlanıyor
KobiEfor: TİM olarak 2019 yılında ve uzun vadede hayata geçireceğiniz yeni projeleriniz ve yeni işbirlikleriniz neler olacaktır?
Kerem Alkin: Önümüzdeki dönemde “Dış Ticaret Fazlası Veren Türkiye” hedefimize ulaşmak için hem üretimde kadınların katılımı ve Anadolu’ya yayılma, hem de tasarım ve inovasyonla ihracatımızın katmadeğerini artırmak için projeler üretmeye devam edeceğiz.
5G Yeni Vizyon, İhracata İlk Adım, transit ticaret ve mikro ihracatın kayıt altına alınması, Rekabetçi hizmet ihracatı, ihracat yapan firma sayısındaki artışının sürdürülmesi ile teknoloji, inovasyon, Ar-Ge, markalaşma stratejimizin güçlendirilerek, “İhracatta sürdürülebilirlik ve yenilikçilik” temel rotamız olacak. Ayrıca Ticaret Bakanımız sayın Ruhsar Pekcan’ın da sıklıkla dile getirdiği, ihracatta dijitalleşme, blokzincir teknolojisinin dış ticarete uyarlanması, e-ticaretin geliştirilmesi gibi konular da bu yıl gündemimizden düşmeyecek konular arasında yer alacak.