Softtech 2023 Teknoloji Raporu: 2025’te iş arkadaşımız yapay zeka olacak

Softtech tarafından hazırlanan ve geleceğin teknolojilerini mercek altına alan ‘2023 Teknoloji Raporu’ kriz dönemlerinde teknolojilerin sektörlere ve insanlara neler getireceğini, alanında uzman isimlerin makaleleriyle masaya yatırıyor. Raporun en dikkat çeken bölümü olan Teknoloji Radarı’na göre 2025’e kadar yapay zeka iş arkadaşları yaygınlaşmış olacak ve hayatımızda daha fazla yer tutacak. Teknoloji Radarı’na giren diğer önemli başlıklardan; ‘Çalışansız Organizasyonlar, Yapay Zeka Meslek Uzmanları, Dijital Finans, İnsansı Yapay Zeka, Artırılmış İnsan ve İnsan Ömrü, Dijital Gerçeklik ve Giyilebilir Görünmez Teknoloji’ de teknoloji gündeminde yer tutmayı sürdürecek.

“Dijital dönüşümde yol kat etmiş firmalar krizlerden daha güçlü çıkacak”
Softtech Genel Müdürü M. Bülent Özçengel, 2023’e ekonomik durgunluk beklentileriyle girsek de elimizde bunu fırsata çevirecek güç ve teknolojiler bulunduğunu söylüyor: “Raporda öne çıkan yapay zeka, dijital finans, girişimcilik ve inovasyon ile sürdürülebilirlik konuları kapsamında geleceğin teknolojilerini bugünün perspektifiyle ele alıyoruz. Geleceğe büyük bir hızla yaklaşırken finans, sağlık, sürdürülebilirlik ve daha pek çok alanda yeni teknolojilere uyum sağlayan şirketlerin ayakta kalacağını, benzer şekilde kriz dönemlerinde de teknolojiye yatırım yapan, dijital dönüşümde yol kat etmiş firmaların krizlerden daha güçlü çıkacağını görüyoruz.”
Bu yıl Teknoloji Raporu’nda önemli bir yenilik ise tüm makalelerin Softtechli gönüllüler tarafından seslendirilmesi. Bu sayede, sesli makalelerle görme engelli bireyler de raporu takip edebilecek. Özçengel, “Herkes için daha erişilebilir, daha kapsayıcı olmak, daha fazla kişiye ulaşmak adına raporumuzun sesli versiyonunu yayınlıyoruz. Raporun geleceğin teknolojilerine ilgi duyanlar için bir başvuru kaynağı olacağına inanıyoruz” dedi.

Yapay zeka, 2025’e kadar yaygınlaşmış olacak
2023 Teknoloji Raporu’nda 2080’e kadar öngörülen teknolojik gelişmeleri kapsamına alan Teknoloji Radarı bölümünde 2025’e kadar olan dönemde ‘Yapay Zeka İş Arkadaşları, Uç Yapay Zeka, 5G, Sürdürülebilirlik ve Çevre ile İzleme Teknolojileri’ konuları öne çıkıyor. Önceki yıllarda Teknoloji Radarı’na giren ‘Yapay Zeka İş Arkadaşları’ konusu 2023 radarında daha erken bir tarih skalasına taşındı. Teknoloji Radarı’na göre, son iki yılda yaşanan gelişmeler yapay zekanın pek çok iş için bireylere yardımcı olabilecek ve birçok işin tamamını üstlenebilecek bir çalışma arkadaşı olabileceğini gösteriyor. Bu noktada 2025’e kadar yapay zekanın yaygın bir iş arkadaşı olacağı öngörülüyor.

2025’ten itibaren dijital dünya daha da büyüyor
Teknoloji Radarı’nda 2025’ten 2040’a kadar olan Geçiş Dönemi’nde ise ‘Çalışansız Organizasyonlar, Yapay Zeka Meslek Uzmanları, Dijital Finans, Dijital Duyu Etkileşimi, Otonom Araçlar, Temel Gelir, Kuantum Yapay Zeka, Dijital İş Hayatı, Sanal Evrenler, Dijital Mülkiyet ve Hizmet Olarak Her Şey’ önemli gündem maddelerinden. 2040 sonrasını kapsayan Dijital Çağ’ın ana konuları; ‘Yapay Şirket, İnsansı Yapay Zeka, Artırılmış İnsan ve İnsan Ömrü, Dijital Gerçeklik ve Giyilebilir Görünmez Teknoloji.’ Yine bu dönemde yer alan ‘Dijital Finans’ ise radara yeni giren başlık olarak dikkat çekiyor.

Büyük şirketler sürdürülebilirlik teknolojilerine yatırım yapıyor
Günümüzün en önemli meselelerinden biri olan iklim krizi ve sürdürülebilirlik konusu da 2023 Teknoloji Raporu’nun öne çıkan başlıklarından. İklim teknolojisi girişimlerine dikkat çeken raporda, 3 binin üzerinde iklim teknolojisi girişimi bulunduğu, 2013’ten 2021’in ilk yarısına kadar bu alana 222 milyar dolar yatırım yapıldığı, iklim teknolojileri alanında unicorn girişim sayısının da 78’e yükseldiği aktarılıyor. Raporda; büyük şirketlerin karbon toplama, sera gazı salınımını takip etme ve yenilenebilir enerji gibi alanlara yaptığı yatırımlara ilişkin bilgiler de var. Buna göre Meta, Google, Apple, Facebook, Amazon ve Microsoft gibi şirketler iklim krizine yönelik inovatif çözümler geliştiriyor.

Dijital sağlık sektörü, sağlık hizmetlerinde standartları yükseltiyor
Bilim ve teknolojideki gelişmeler pek çok alanda olduğu gibi sağlık sektöründe de dönüşümü tetikliyor. Son yıllarda eski, verimsiz çalışma koşulları yerini, değer odaklı ve hasta merkezli sistemlere bırakırken; dijital sağlık sektörü hizmet standartlarının her geçen gün yükselmesinde etkili oluyor. Bulut bilişim, yapay zeka, giyilebilir ve taşınabilir teknolojiler, nesnelerin interneti, büyük veri, sanal ve artırılmış gerçeklik, blokzincir, 3D yazıcılar gibi dijital dönüşümün yapı taşları, sağlık sistemlerinin tanı, tedavi, tedavi sonrası ve koruyucu sağlık gibi süreçlerinde önemli atılımlara sebep oluyor. Rapora göre, ‘Büyük Veri, Yutulabilir (Sindirilebilir) Teknoloji, Tele Sağlık, Mobil Sağlık (mSağlık), Giyilebilir Uygulamalar ve Dijital İkiz’ günümüzün popüler olan teknolojik gelişmelerinden.

Yeni teknolojilere uyum sağlayabilenler için yeni meslekler doğacak
Rapor’da, günümüzde hem kurumsal hem de son kullanıcı tarafında yapay zekayla desteklenen ürün ve hizmetlerin gitgide yaygınlaştığı da belirtiliyor. Yapay zekayla doğru iletişim kurabilecek, onun çalışma dinamiklerinden ve dilinden anlayan, doğru bağlamda doğru yönlendirmeleri yapabilecek pek çok farklı alanda bilgisi olan ‘generalist’ler, yapay zekayı kullanarak yeni bir meslek ve gelir elde etme fırsatı yakalayabilecek gibi görünüyor. Raporda, tarihte de olduğu gibi, teknolojik gelişmelere bağlı olarak kimi mesleklerin yok olacağı, yeni teknolojilere uyum sağlayabilenler içinse yeni mesleklerin doğacağı kaydediliyor. Ayrıca insanın yapay zekayla anlamlı bir işbirliği kurarak çalışma şeklini değiştirmeye başladığına dikkat çekiliyor.

Dünyada 5G kullanımı artarken Avrupa eski ağ teknolojilerini birer birer emekli ediyor
Türkiye’de dijital dönüşüm 4.5G teknolojisiyle sürerken; dünya nüfusunun dörtte biri 5G teknolojisine geçmiş durumda. 2027 itibariyle ise dünya nüfusunun yüzde 75’inin 5G teknolojisini kullanacağı tahmin ediliyor. Rapor, 5G’nin tarihteki en hızlı yayılan mobil iletişim teknolojisi olduğunu, Avrupa’da 2G ve 3G ağ teknolojisinin yavaş yavaş kullanımdan kaldırıldığını aktarıyor. Geleceğin teknolojisi olarak görülen 6G kapsamında tanık olacağımız teknolojilerin ise; ‘duyuların interneti, bağlantılı akıllı makineler, bağlantılı sürdürülebilir dünya, dijitalleştirilmiş ve programlanabilir bir fiziksel dünya, ekstrem kablosuz ağ, ağ hesaplama dokusu ve bilişsel ağ’ olduğu görülüyor.

Siber güvenlik faktörü toplumsal olarak da benimsenmeli
Rapor’da öne çıkan başlıklardan biri de; siber güvenlik. Günümüzde özellikle enerji, sağlık, finans ve iletişim gibi kritik endüstrilere ve alt yapılara ait, internet üzerinde var olan verilerin tehdit edilmesi durumlarıyla çok yoğun karşılaşılıyor. Bu noktada siber güvenlik, geniş çaplı sistemleri, ağlar üzerindeki cihazları ve içinde barındırdığı kritik verileri, saldırılardan korumak ve saldırıların riskini azaltmak için teknolojileri, süreçleri, bireyleri ve güvenlik kontrollerini kullanan çalışmaların ortak alanını oluşturuyor. Siber saldırılardan etkilenen en büyük yapılar devletler oluyor.
Rapora göre, özellikle dijital çağda içerisinde hacmi genişleyen siber ortam, askeri alanda yapılan araştırmaları ve geliştirmeleri de kapsıyor. Bilgi ve iletişim teknolojileri bünyesinde siber güvenlik faktörünün toplumsal olarak benimsenmesi ve ön planda tutulmasının ülkede savunma sanayisinin siber güvenlik ürün ve çözümlerinin gelişmesi bakımından fayda sağlayacağına dikkat çekiliyor.