OSBÜK 20. Olağan Genel Kurulu yapıldı; Hedef: toplam sanayi alanını 750 bin hektara çıkarmak

Türkiye’deki 374 Organize Sanayi Bölgesi’nin (OSB) çatı kuruluşu olan Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşunun (OSBÜK) 20. Olağan Genel Kurulu, TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Başkanı Ziya Altunyaldız, Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Hasan Büyükdede, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Türk Standartları Enstitüsü Başkanı M. Sami Şahin, OSBÜK Başkanı Memiş Kütükcü ve OSBÜK delegelerinin katılımıyla TOBB İkiz Kuleler’de gerçekleştirildi.
OSTİM Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Aydın’ın Divan Başkanlığı’nda yürütülen Genel Kurul’un açılışını yapan OSBÜK Başkanı Memiş Kütükcü, Dünya’nın büyük bir değişim içerisinde olduğunu, Türkiye’nin de bu değişimden etkilendiğini belirterek pandemi ile birlikte başlayan bu zorlu dönemde Organize Sanayi Bölgeleri’nin (OSB’ler) Türkiye’nin taşıyıcı kolonu olduğunu söyledi. Kütükcü, enerji, hammadde, lojistik gibi her alanda artan maliyetlerin üretimi zorladığını, özellikle işletme sermayesi ihtiyaçlarının yüksek oranda arttığını kaydetti. Tüm bu olumsuz şartlara rağmen Türk sanayisinin yatırıma ve üretime devam ederek önemli fırsatlar da yakalamayı başardığına dikkat çeken Kütükcü, “Üretimde, ihracatta ve istihdamda Pandemi öncesi dönemin üzerine çıktık. Küresel tedarik zincirlerine çok daha güçlü bir şekilde eklemlenmeyi başardık. Son 2 yılda ihracatımızı yüzde 25 artırarak 225 milyar doları aştık. OSB’lerimiz ise sanayi üretiminden istihdama, ihracata kadar neredeyse her alanda Türkiye’nin taşıyıcı kolonu oldu. OSB’lerimiz Pandemi’nin ve maliyet artışlarının etkisini olanca ağırlığı ile devam ettirdiği 2021 yılını yüzde 12.7 üretim artışı ile tamamladı. 2022 yılının ilk 6 ayında ise yüzde 1’in üzerinde üretim artışı ile yolumuza devam ediyoruz” diye konuştu.

OSB’ler 2 milyon 495 istihdama ulaştı
Memiş Kütükcü, son iki yılda 37 yeni OSB kurulduğunu, böylece OSB sayısının 374’e ulaştığını kaydetti: “Ülkemizdeki OSB’lerin sayısı 268’i işletme aşamasında olmak üzere 374’e ulaştı. Son 2 yılda OSB’lerimizde, yatırımcılarımıza 5 binin üzerinde yeni sanayi parseli tahsis edildi. İstihdam tarafında ise OSB’lerimiz son 2 yılda, 400 bin kişiye yeni istihdam sağladı. Böylece toplam 2 milyon 495 bin istihdamla tarihimizin en yüksek istihdam rakamına ulaştık. Bugün Türk sanayisinde istihdam edilen her iki kişiden biri OSB’lerimizde çalışıyor. 2023 yılında koyduğumuz 2.5 milyon istihdam hedefimize de inşallah bu tarihten önce ulaşacağız."
OSB’lerdeki yenilenebilir enerji yatırımlarının 1053 megavatı GES olmak üzere toplam 1494 megavatı aştığına dikkati çeken Kütükcü, hedeflerinin bu rakamı 2030’a kadar en az 2 katına çıkarmak olduğunu vurguladı. Yenilenebilir enerji alanına yapılan yatırımın OSB’lerin yeşil dönüşüm sürecine katkı sağlayacağının altını çizen Kütükcü, OSB’leri yeşil dönüşüm sürecinin rol modeli haline getirmek istediklerini kaydetti.

“Kamulaştırılma süreçleri hızlandırılmalı”
Türkiye’de kapasite kullanım oranının yüzde 78’in üzerine çıktığını, üretimdeki 268 OSB’nin doluluk oranının ise yüzde 88 olduğunu paylaşan Kütükcü, Türkiye’nin yeni yatırımlar için yeni planlı sanayi alanlarına ihtiyacı olduğunu söyledi: “OSB’lerimizin kuruluş sürecinde yer seçimi süreçleri çok uzun sürüyor, genişleme alanı talepleri 5-6 yıl gibi uzun süreler alıyor. Buradaki bürokrasi yatırım iştahını azaltıyor. Bizim camia olarak talebimiz, OSB’lerin yer seçimi sürecinde ilgili kurum ve kuruluşların görüş vermesinin süreye bağlanması, özellikle Tarım ve Orman Bakanlığı’nın kendisine ulaşan dosyaları ivedilikle ele alması, talepleri yerinde incelemesi ve bir an önce sonuçlandırmasıdır. Yine OSB’lerimizin kuruluş aşamalarında ve genişleme süreçlerinde de kamulaştırma işlemleri çok uzun süreler alıyor. Biz bu sorunun çözümü için de hızlı ve planlı sanayi alanı üretimine destek sağlaması amacıyla acele kamulaştırma müessesesinin OSB’ler için de uygulanması gerektiğini öneriyoruz. Cumhuriyet’in 100. yılına girerken, Dünya’daki bütün olumsuz şartlara rağmen Türkiye, önemli bir yatırım ve üretim iştahı yakaladı. Ülke olarak bu fırsatı asla kaçırmamalıyız.”

“10 yıl içinde Türkiye’nin yüzde 1’i sanayi alanı olmalı”
Türkiye’nin kalkınma hamlesinde sanayi yatırımlarının çok önemli bir paya sahip olduğunu vurgulayan Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Hasan Büyükdede konuşmasında, sanayi yatırımlarının planlı şekilde gerçekleştirilebilmesi, çevresel dengelerinin korunarak verimliliğin ve sürdürülebilir kalkınmanın sağlanabilmesinde OSB’lerin önemli bir rol üstlendiğini söyledi. Büyükdede, OSB’lerin sunduğu istihdam imkanlarıyla ülke ekonomisine büyük katkı sağladığını belirterek, “Bakanlığımızın OSB’lere yönelik genel politikası OSB’lerin marka oluşturacak, cazibe merkezleri haline gelmesi ve OSB’lerin tam kapasite ile faaliyete geçebilmeleri için sürdürülebilir tedbirlerin alınmasıdır” dedi.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın OSB uygulamalarına düşük faizli, uzun vadeli krediler verdiğini kaydeden Büyükdede, şu bilgileri verdi: “Bakanlığımızca bugüne kadar 341 OSB’ye sicil verilerek tüzel kişilik kazandırılmış, bugün itibariyle ülkemizde OSB’si olmayan şehrimiz kalmamıştır. 2021 yılı sonuna kadar Bakanlığımız tarafından altyapı ve atıksu arıtma tesisleri gibi 213 OSB projesi tamamlanarak sanayicimizin hizmetine sunulmuştur. Tamamlanan bu projeler için Bakanlığımızca 2022 fiyatlarıyla yaklaşık 17.5 milyar lira tutarında kredi kullandırılmıştır. Bakanlığımız 2022 yılı yatırım programında ise 34 yeni OSB projesiyle birlikte devam eden 129 OSB projesi bulunmakta ve bu projeler için bugüne kadar 2022 fiyatlarıyla da 2.7 milyar lira harcama yapılmıştır.  Bakanlık OSB’lere yönelik istikrarlı devlet desteğinin sağlanmasına devam edecektir. OSB’lerde üzerinde tesis bulunan 56 bin parselde yaklaşık 2 milyon 280 bin kişiye iş imkanı sağlanmıştır. OSB’lerdeki boş parsellere tahsislerin yapılmasıyla inşaatların tamamlanmasıyla 3 milyon kişiye istihdam sağlamayı hedefliyoruz.”
Önümüzdeki 10 yılı doğru planlamak gerektiğini savunan Büyükdede, şu anda OSB’lerin yaklaşık 300 bin hektarlık bir alanda üretim yaptığını anlattı: “Küçücük yüz ölçümü olan İtalya’da bu oran 650 bin hektar. Bugün bizim sanayi alanımızın ülkenin toplam yüzölçümüne oranı 0.35-0.40’lar arasındadır. Alanımızın yokluğundan değil alanımızı iyi planlamamaktan kaynaklı bu durumu yaşıyoruz. Hedefimiz önümüzdeki 10 yıllık sürecin sonunda Türkiye’nin yüzde 1’i olan 750 bin hektar sanayi alanına çıkarmaktır. Bu her yıl ortalama 30-35 bin hektar alanın çeşitli alanlardan sanayiye geçmesi demek. Yani her yıl Konya kadar bir alanın sisteme ilave edilmesi gerekiyor. Bu çok büyük olay değil. Bugün birçok bölgede sanayi alanlarında fiyatlarının yukarıya çıkmasının, sanayicinin alamayacak kadar pahalı olmasının nedeni de bizim yeteri kadar sanayi alanı üretememizden kaynaklanıyor.”  Sanayi arsalarının sanayiye minimum maliyet ile verilmesi gerektiğini paylaşan Büyükdede, “İstanbul’da 2 bin 200 metrekare sanayi alanının 25 milyon TL bedelle satıldığı bir sanayi bölgesi olamaz. Bakanlık olarak uğraştığımız temel konu sanayiciler, yabancılar yer istiyor. Büyük alanlar talep ediyor. Artık küçük alanların dönemi bitti. En küçük istenilen yerler 200 bin 300 bin metrekare yer istiyor. Biz buna uygun alanları oluşturacak çalışmalar yapmalıyız” diye konuştu. Büyükdede, Bakanlık olarak OSB’lerin her türlü sorunuyla yakından ilgilendiklerini ifade etti: “Sorunların çözümü için gerekli çalışmaları yapıyoruz. Günümüz koşullarına uygun olarak güncellenen mevzuatımızla, sanayicilerimize dünya standartlarında yatırım ortamını sağlamaya çalışıyoruz.”

“Karbon ayak izi ölçecek sistemi devreye alacağız”
Genel Kurul’a katılan TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, firmaların finansmana erişiminde yaşanan sıkıntılarına değinerek, firmaların uygun koşullarda finansmana ulaşımının sağlanmasının ülke ekonomisi için önemli olduğunu söyledi. Hisarcıklıoğlu, “Son dönemde finansmana ulaşmadaki zorlukları, kredi faizlerindeki yükselişi ve kredi limitlerindeki yetersizliği her fırsatta vurguluyoruz. Yatırımlar için gerekli olan uzun vadeli ve sabit faizli kredi bulmanın da giderek çok daha güç hale geldiğini görüyoruz” dedi. Hisarcıklıoğlu, reel sektöre uygun koşullarda kredi sağlanması için girişimlerde bulunduklarını kaydetti.
Yeşil dönüşüm sürecinin sanayiciler için risk ve fırsatlar içerdiğini belirten Hisarcıklıoğlu, yeşil dönüşümün, yeni bir Gümrük Birliği anlaşması olduğunu ifade etti. Bu değişimin ya içinde olunacağının ya da dışında kalınacağının altını çizen Hisarcıklıoğlu, “TOBB olarak bu konuyu çok önemsiyoruz. Sektörlerimizin, yeşil dönüşümü bir fırsat olarak değerlendirmesini ve rakiplerinin bir adım önüne geçmesini bekliyoruz. Ama yeşil dönüşüme hazır olmaz ise geleceği kaybedenler içinde olacaktır. Çin 5 senedir bu hazırlığın içinde. Daha biz yol haritası çıkaramadık” diye konuştu. Hisarcıklıoğlu, bu gibi bir dönüşümün, kamunun desteği olmadan gerçekleşmeyeceğine dikkat çekerek, kamu kurumlarının dönüşüm için gerekli regülasyonları hayata geçirmesi gerektiğini söyledi. Bu dönüşüm sağlayacak firmalara teşviklerin biran önce getirilmesini isteyen Hisarcıklıoğlu, “Yeşil mutabakat sürecine uyum için, karbon ayak izi ölçümü yapacak bir sistemi TOBB olarak yakında devreye sokacağız. Her isteyen kendi hesabını formüle edecek” dedi.  Sanayinin en büyük maliyet kalemlerinden birinin enerji olduğunu vurgulayan Hisarcıklıoğlu, OSB’lerde GES kurulmasını sağlayacak düzenlemenin çıkarılması konusunda da destek talep etti.

“Sanayici için arazi üretmeye devam etmek zorundayız”
TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Başkanı Ziya Altunyaldız Türkiye’nin üretim, istihdam, büyüme ve ihracat verilerinin ülkenin son dönemdeki başarılarını gösterdiğini vurguladı.
Türk iş dünyasının Dünya’nın dört bir yanında iş yaptığına işaret eden Altunyaldız, tüm dünyada tedarik, üretim ve ticaretin parametrelerinin değiştiğini, yeşil dönüşümle birlikte yeni bir sanayileşme kurgusuna gidildiğini söyledi. Altunyaldız, 2026’da sınırda karbon vergisinin başlayacağını hatırlatarak, “Bunun ekonomimize maliyetinin 8-10 milyar dolar civarında çıkacağı tahmin ediliyor. Bunu içeride tutma noktasında çalışmalarımızı yapmak ve karbon vergisine tabi olmayacak şekilde yeşil dönüşümü gerçekleştirmek zorundayız” açıklamasını yaptı.
Özellikle yenilenebilir enerjide önemli mesafe alındığını kaydeden Altunyaldız, bu konuda daha da hızlanılması gerektiğini aktardı. Altunyaldız, uluslararası doğrudan yatırımların yeşil dönüşümünü gerçekleştiren ülkelere kayacağına işaret ederek, bu dönüşümde asla geri kalınmaması gerektiğini söyledi.
Türkiye’nin küresel ekonominin tedarik ve üretim merkezi olabilecek güçte olduğunu ifade eden Altunyaldız, “Sanayi için daha fazla arazi üretmeye devam etmek durumundayız. Yatırım iklimini daha da geliştirmeye, büyütmeye devam etmek zorundayız. Çünkü kapasite kullanım oranları yüzde 78’lere ulaştı. Tüm ilgili bakanlıklarımızla ve iş dünyamızla yakın çalışarak üretmeye, gerekli düzenlemeleri yapmaya devam edeceğiz” dedi.
Altunyaldız, Türkiye’nin yapılan çalışmalarla, gelecek dönemde paradigmaların yeniden yazıldığı Dünya düzeninin kurucusu ülkelerden biri olacağını vurguladı.
Konuşmaların ardından Genel Kurul gündeminin maddeleri oylanarak kabul edildi.