ekonomik ve toplumsal kalkınmanın birlikte gerçekleştirilmesi, belli bir hızda büyüme ve sanayileşmeye önem verilmesi gibi uzun vadeli hedefler belirlenerek özellikle son yıllarda her şehir bünyesinde değişen sayıda olan OSB’ler kuruldu. Belirlenen hedefler doğrultusunda; ülkede sanayinin geliştirilmesi amacıyla uygulamaya konulan pek çok teşvik tedbirlerinden biri olan OSB uygulamaları, ilk olarak 1961 yılında Bursa OSB’nin kurulmasıyla başladı. OSB’lerin kurulması, o tarihlerde 5 yıllık kalkınma planlarındaki hedefler doğrultusunda Bakanlar Kurulu Kararları ile gerçekleştirildi. Bakanlar Kurulu Kararı ile kurulması kararlaştırılan OSB’lerin alt yapı yatırımlarının yüzde 99’u Bakanlık Fonu’ndan, yüzde 1’i ise OSB’yi kuran ticaret ve sanayi odaları/sanayi odaları veya ticaret odaları ile yerel yönetimler tarafından karşılandı.
Günümüzde OSB’ler; tüzel kişiliğinin görev ve yetkileri kendi bütçesi ve gelir kaynakları ile (kullanılan kredi de faizi ile birlikte geri ödenmektedir); imar planları ve altyapı projelerini yaparak inşasını tamamlıyor. Gerekli olan her türlü altyapı ve sosyal tesisleri yaparak işleterek, “TEK DURAK OFİS” mantığı ile hizmet veren OSB, bölgesinde faaliyet gösteren sanayicilerin her türlü izin, ruhsat ve bürokratik işlemlerini kaynağında sonuçlandırıyor.
Namık Kemal Üniversitesi Teknoloji Geliştirme Bölgesi (NKÜTEK) Genel Müdürü Prof.Dr. Bülent Eker, “Bu avantaj OSB alanlarını cazip kılmaktadır. Son yıllarda özellikle üniversitelerin OSB’ler ile ortaklaşa çalışma yapma arzu ve isteği yine üniversitelerin bünyelerinde olan teknokentlerin de bu alanlara ilgilerinin artmasına neden olmuştur. Çoğu teknokent bu işbirliğini protokol yaparak güçlendirmektedir” diyor.
OSB’ler daha iyi ve etkili hizmet verebilmek, bölge sınırları içerisinde faaliyette bulunan sanayicilerin teknokentlerle işbirliğinin arttırılması sonucu birçok projenin de (hibe, teşvik, destek programları, mükemmeliyet merkezi vb.) yapılmasına olanak sağlıyor.
NKÜTEK ekosistem yaratıyor
Tekirdağ; ülkemizde sayıca fazla OSB’yi bulunduran sanayi ağırlıklı bir il. İlde bulunan Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi’nin önderliği ile 7 yıl önce kurulan NKÜTEK (Namık Kemal Üniversitesi Teknoloji Geliştirme Bölgesi) önce sanayi ile ortak projeler geliştirirken şu anda birçok OSB’de yer alan sanayi kuruluşlarına Ar-Ge yapabilecekleri olanakları geliştiriyor. Tekirdağ’da bulunan faal 12 OSB 1 ASB (Avrupa Serbest Bölgesi) NKÜTEK ile özellikle TTO (Teknoloji Transfer Ofisi) yolu ile üniversite ile sanayiyi bütünleştirmede önemli bir ekosistemi yaratıyor.
Eker, çalışmalarına ilişkin şu bilgileri veriyor: “Sürekli olarak düzenlenen eğitim çalışmaları sanayinin de bu konudaki gereksinimine yanıt vermekte, üniversite öğretim elemanları ile yapılan projeler ülkemizin yerli ve milli ürünler çıkmasına da öncelik etmektedir. Yine NKÜTEK aracılığıyla bugün ilde bulunan OSB’lerin içinde yer alan sanayi kuruluşlarına da ‘Sanayi Bütünleşik Eğitim’ modeli ile kalifiye personel gereksinmesini de sağlamaktadır. Şu sıralarda yine NKÜTEK önderliğinde AB destekli fonlar kullanılarak mükemmellik merkezleri kurma konusunda önemli adımlar atmaktadır.”
Eker, bu amaçla üzerinde çalışılan ve sonuçlanmak üzere olan Tarım Makinaları Mükemmeliyet Merkezi, Kablo ve Elemanları Mükemmeliyetlik Merkezi, İleri Malzemeler Mükemmeliyetlik Merkezi ve Teknik Tekstil Mükemmeliyetlik Merkezi’nin OSB odaklı çalışmalar içinde ön sıralarda yer aldığını aktarıyor. Bu merkezler OSB firmaları, Kalkınma Ajansı, KOSGEB, STO ve NKÜTEK’ten oluşan konsorsiyum şeklinde oluşturuluyor. Böylece OSB’de yer alan firmaların laboratuvar gereksinmeleri, test ve akreditasyon hizmetleri bu merkezlerde yapılarak hem ulusal hem de uluslararası alanda önemli kazanımlar sağlaması hedefleniyor.