7 ilde daha model fabrika kurulacak

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından düzenlenen Model Fabrika Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantısı, kamu, iş ve akademi dünyası temsilcilerinin katılımıyla çevrimiçi gerçekleştirildi. Kurulması planlanan yeni model fabrikalara yönelik bilgilendirme toplantısının açılış konuşmasını Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır yaptı. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Stratejik Araştırmalar ve Verimlilik Genel Müdürlüğü Daire Başkanı Gül Taşkıran Battal, ‘Model Fabrika Kavramı ve Kurulum Süreçleri’ hakkında bilgiler verdi. Ankara Sanayi Odası (ASO) Yönetim Kurulu Başkanı ve ASO Yetkinlik ve Dijital Dönüşüm Merkezi-ASO Model Fabrika Yönetim Kurulu Üyesi Nurettin Özdebir, ‘Ankara Model Fabrika Kurulum Süreci’ni anlattı. Sunumların ardından Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır, katılımcıların sorularını yanıtladı.
Tekirdağ, Kocaeli, Denizli, Eskişehir, Samsun, Trabzon, Malatya olmak üzere 7 ilde model fabrika kurulacağını açıklayan Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır, Avrupa’da büyüme gösteren 2 ülkeden biri olan Türkiye’nin Dünya’nın geri kalanından pozitif ayrıştığını, 2021’de 225 milyar dolar ihracat rakamını aşarak öncü bir rol üstlendiğini söyledi. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yürütülen Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı ile yüksek teknolojili ve yüksek katmadeğerli ürün üretilmesinin hedeflendiğini vurgulayan Kacır, dijital dönüşümün önemine de değinerek, kısıtlı bütçeleriyle verimliliklerini artırmak isteyen KOBİ’leri, KOBİGEL-KOBİ Gelişim Destek Programı ile desteklediklerini aktardı. KOBİ’lerin dijital dönüşümü için yeni bir teşvik programını da hayata geçireceklerini duyuran Kacır, model fabrikalarda işletmelere gerçek bir üretim ortamında hata yapma imkanı sunarak, çalışmalarından ihtiyaç duydukları yeni yetkinliklere ulaşmalarını sağladıklarını anlattı.
Model fabrikaların eğitici ihtiyacını karşılamak için Model Fabrika Eğitme Yetiştirme Programı’nı hayata geçirdiklerini aktaran Kacır, model fabrikaların etrafında yeni iş fikirlerinin yeşerdiği bir ekosistem inşa etmeyi hedeflediklerini dile getirdi. Denizli, Eskişehir, Kocaeli, Malatya, Tekirdağ, Trabzon ve Samsun’da yeni model fabrikalar tasarladıklarını, bunların 1 yıllık personel istihdamı giderlerini de Bakanlık olarak karşılayacaklarını ve bu şehirlerin bulundukları illerin yanı sıra çevre illere de katkı sağlayacağını düşündüklerini açıkladı.

Model Fabrika nasıl kurulur?
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Stratejik Araştırmalar ve Verimlilik Genel Müdürlüğü Daire Başkanı Gül Taşkıran Battal, sunumunda, model fabrika ile başta KOBİ’ler olmak üzere sanayi işletmelerinde; yalın üretim ve dijital dönüşüm odaklı verimlilik artışı sağlayarak, işletmelerin katmadeğeri yüksek, ileri teknolojili ürünler üretebilme ve uluslararası seviyede rekabet edebilme kabiliyetine ulaşmalarına katkıda bulunmak amaçlandığını; yalın üretim ve dijital dönüşüm temelli verimlilik artışı konularında işletme çalışanlarının bilgi ve becerilerini artırmak ile bir işletmenin daha verimli olması için gerekenleri, gerçek bir üretim ortamında katılımcılara yaparak öğretmenin hedeflendiğini paylaştı.
Model Fabrika (Yetkinlik ve Dijital Dönüşüm Merkezi), yaklaşımında gerçek bir üretim parkuru, öğrenerek uygulayarak adım adım mevcut durumdan en verimli duruma üretim sistemini iyileştirme, özel olarak hazırlanmış eğitim müfredatı bulunduğunu paylaşan Battal, model fabrikada küçültülmüş bir üretim hattı bulunduğunu, uygulamalı, hata yapma imkanı tanıyan, eğitim verilen yerler olduğunu ifade etti ve Model Fabrika hizmetlerini şöyle sıraladı: “Farkındalık Eğitimleri. Deneyimsel Eğitimler. Öğren-Dönüş Programları. Proje Uygulama.” Battal, Model Fabrika Desteği’ne de değindi: “KOSGEB İşletme Geliştirme Destek Programı-Model Fabrika Desteği, geri ödemesiz. Destek oranı: yüzde 60. Destek üst sınırı 70 bin TL. (Model fabrikalarda eğitim alan KOBİ’lere yönelik).”
Model Fabrika kurulum sürecinde öncelikle Niyet Beyanı verilmesi gerektiğini kaydeden Battal, Bakanlığın makine ve ekipman desteği, eğitim içerikleri, tedariki, eğiticilerin eğitimi desteği ve 1 yıl süreli istihdam desteği verdiğini, yürütücü kuruluşun ise sorumluluk alanında; işbirlikleri, başvuru süreci, model fabrika binasının hazır hale getirilmesi, genel yönetim giderleri olduğunu söyledi. Battal, Model Fabrika kurulum sürecinde olası yürütücü kuruluşları ise şöyle sıraladı: Organize Sanayi Bölgeleri (OSB’ler), Ticaret ve Sanayi Odaları / Sanayi Odaları, Ticaret Odaları / Ticaret Borsaları / İhracatçı Birlikleri / Üniversiteler / Teknoloji Geliştirme Bölgeleri / Kamu Kurumları (Valilikler, Belediyeler vb.) / Kümelenmeler.
Battal, Model Fabrika Kurulum Süreci planlaması hakkında da bilgiler verdi: “Bilgilendirme Toplantıları: Ocak-Şubat 2022. Niyet Beyanı: Şubat 2022. Başvuru Dosyasının Oluşturulması: Mart 2022. Başvuru Dosyasının İncelenmesi: Mart 2022. Değerlendirme ve Karar: Nisan 2022. Protokolün İmzalanması: Mayıs 2022.” Battal, model fabrikalar hakkında sıkça sorulan soruların da yanıtlarını verdi.
Malatya Valisi Aydın Baruş, model fabrikalarda sadece kuruluş aşamasında yürütücü kurumlara düşen ortalama maliyet yükünün ne kadar olacağını sordu.
Kocaeli Valisi Seddar Yavuz, Kocaeli’de konuyla ilgili ciddi bir heyacan olduğunu, paydaşlarla bir araya gelerek en ince detaylarına kadar görüşeceklerini dile getirdi: “Kocaeli’nin gücüne güç katacak bir alan olarak görüyoruz, tüm paydaşlarımızla bir yol haritasını en kısa sürede belirleyeceğimizi düşünüyoruz.”
Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof.Dr. Bülent Eker, yapay zeka uygulamalarıyla model fabrikaların daha hızlı ve daha ekonomik biçimde kurulabileceğini düşündüğünü söyledi.
Denizli Çardak OSB Yönetim Kurulu Başkanı Okan Konyalıoğlu, Ankara Model Fabrika’nın işletim sürecinin detaylandırılmasını istedi. TOSB (Otomotiv Tedarik Sanayi İhtisas OSB) Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Mehmet Dudaroğlu, kendi fabrikalarında yalın dönüşümü uyguladıklarını ve yüzde 100 verimliliğe ulaştıklarını belirterek, yalın dönüşümün dijital dönüşümü çok rahatlıkla sağlayabildiklerini, yeni hedefin ise yeşil dönüşüm olacağını kaydetti.
KTÜ’den (Karadeniz Teknik Üniversitesi) Prof.Dr. Gençağa Pürçek, üniversitelerin ve teknoparkların bunun neresinde olacağını sordu.
Kocaeli Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, yeşil dönüşümün daha fazla olması gerektiğini vurgulayarak, küresel rekabette Türkiye’yi üstün kılacak işler yapılacak model fabrikaların verimlilik sağlayacağını düşündüklerini paylaştı.

Ankara Model Fabrika’nın kuruluş öyküsü
Ankara Sanayi Odası (ASO) Yönetim Kurulu Başkanı ve ASO Yetkinlik ve Dijital Dönüşüm Merkezi-ASO Model Fabrika Yönetim Kurulu Üyesi Nurettin Özdebir, projenin temellerinin Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’nın (UNDP) işbirliğiyle atıldığını, ilk model fabrikanın da Ankara Model Fabrika olduğunu anlattı. Kurulum sürecinde Bakanlık’ın da devreye girmesiyle UNDP üzerinden aşağı-yukarı 5-6 milyon dolar yatırım yaptıklarını, eğiticilerin 1 milyon 850 bin dolar tutarındaki eğitim parasını da ASO olarak üstlendiklerini anlattı.