13. İstanbul Bilişim Kongresi

Türkiye Bilişim Derneği İstanbul Şubesi, Bahçeşehir Üniversitesi ile birlikte “Dijital Çağ: Verinin Evrimi; Ticaretin Devrimi” temasıyla 13. İstanbul Bilişim Kongresi’ni Bahçeşehir Üniversitesi Beşiktaş Güney Kampüsü’nde düzenledi. Kongre ile Türkiye’nin ‘Bilişim Toplumu’ olma yolundaki ilerlemesine katkı sunma ve katkı verebilecek tüm tarafların veri paylaşımı ve desteğiyle dijital dönüşüme hız verilmesi hedeflendi.
TBD Genel Başkanı Rahmi Aktepe, TOSYÖV Başkan Yardımcısı Osman Deveci, Bahçeşehir Üniversitesi Rektörü Prof.Dr. Şirin Karadeniz, rektör yardımcıları, akademisyenler, Dünya Gazetesi Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Güldağ, kamu ve özel sektör yöneticileri ile çalışanları ve üniversite öğrencilerinin de katıldığı kongrede akademik bildiriler de sunuldu.

“Dijital çağın yeni para birimi: veri”
Türkiye Bilişim Derneği (TBD) Genel Başkanı Rahmi Aktepe, dijital teknolojinin kendi iş ve yaşam koşullarını yeniden oluşturarak rekabetin kurallarını yeniden belirlediğini, hızlı, akıllı ve otonom gelişimi hedefleyen bir dünyaya uyum sağlamak, hatta ona tutunmak durumunda olduğumuzu söyledi. Verilerle ticaret yerine ‘verinin kendisi ticarettir’ dönemine geçildiğini, dijital çağın yeni para biriminin veri olduğunu aktaran Aktepe, Türkiye’nin büyük veri pazarında önemli bir potansiyele sahip olduğuna dikkat çekti. Aktepe, pazar araştırma şirketi IDC’nin son tahminlerine göre; Türkiye’de büyük veri ve analitik yatırımlarının 2018’de 247 milyon dolar gerçekleştiğini, 2023’e kadar pazarın 520 milyon dolara ulaşacağının öngörüldüğünü paylaştı.
Aktepe, veriden değer yaratmanın geleceği şekillendirmenin tek yolu olduğunu vurgulayarak, sürdürülebilir bir kalkınmanın sağlanması için yerli ve milli teknolojilerle destekli dijital dönüşümün şart olduğunu söyledi: “Dijital dönüşüm, Türkiye’nin zenginleşmesi için en büyük fırsattır. Bu fırsata sahip çıkmalı, gerekli adımları ortak akılla atabilmeliyiz. Ortak dilimiz, ortak yol haritalarımız olmalıdır.” Aktepe, gelecekte sık sık duyacağımız atasözünün; “Veriyi yöneten rekabete yön verir” olduğunu ifade etti.

Geleceğin atasözlerini yazmak
Türkiye Bilişim Derneği (TBD) İstanbul Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Deniz Tiryakioğlu, “Bilişim teknolojileriyle bugünden yapacaklarımız, alacağımız önlemler, girişimler çalışmalar geleceğimizin aynası olacak” dedi ve gelecek nesillere atasözleri bırakmak istediklerini kaydetti. “Geleceğin atasözlerini bugünden yazıyoruz” diyen Tiryakioğlu, Türkiye’nin ilk bilgisayar mühendisliği bölümünü Hacettepe Üniversitesi’nde kuran, bilişim ve bilgisayar sözcüklerini Türkçe’ye kazandıran Prof.Dr. Aydın Köksal tarafından 1971’de kurulan, 1994’te kamu yararına çalışan dernek statüsüne kavuşan TBD’nin bugün 8 ilde şubesi, 13 ilde temsilciliği, birçok üniversite genç yapılanması ve 14 binin üzerinde üyesiyle ulusal ve uluslararası düzeyde,  ülkemizi çağdaş, güvenilir bir geleceğe ulaştırmak misyonuyla çalıştığını ifade etti.

Gelecekte birçok alanda uzmanlaşma önemli olacak
Bahçeşehir Üniversitesi Rektörü Prof.Dr. Şirin Karadeniz, verinin efendisi olanın kazanacağını vurguladı. Veri üzerine bir yüksek lisans programı açmak istediklerini ancak YÖK mevzuatında yer almadığı için reddedildiklerini, bu programın açılması için mücadeleden vazgeçmeyeceklerini belirten Karadeniz, bilişim değişirken diğer alanların da ona ayak uydurması gerektiğini söyledi: “Örneğin; verilere ilişkin ticaret hukuku acaba hazır mı?”Karadeniz, önümüzdeki dönemlerde birden fazla meslek değiştirme söz konusu olacağı için çapraz becerilere doğru gitmenin önemine de değindi.

Bilişim seferberliği ihtiyaç
Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürü Doç.Dr. İsmail Burak Küntay’a göre; bugünün trend lafları; “bilişim, Endüstri 4.0, girişimcilik.” Küntay, önemli olanınsa hedef belirlemek için ne kadar çaba harcandığı olduğunu belirtti ve uyardı: “Topyekün bir bilişim seferberliğine ihtiyaç var ama pencere kapanıyor.”

“Türkiye veriyle verimliliğini artıracak”
Dünya Gazetesi Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Güldağ, Türkiye’nin veriyle büyük bir verimlilik artışı yapabileceğini söyledi. Türkiye’nin yüksek teknolojili ürün ihraç etmek zorunluluğuna değinen Güldağ, günümüzde kalkınma organizasyonlarının değiştiğine dikkat çekti: “Sektör seçerek, bölgesel teşvik vererek kalkınmak mümkün görünmüyor. Dönem teknoloji platformu geliştirme dönemi. Örneğin; ev tekstilinde dünyada yüzde 4 pazar payımız var. Pazar payını korumamız; perdeleri solar sistemle, nano teknolojiyle üretmekle mümkün olacak.”

Türkçe’yi korumak
Davetli Konuşmacı TBD Kurucusu ve Onursal Başkanı Prof.Dr. Aydın Köksal, “Bilişim Çağı, Geleceğin Atasözlerini Bügünden Yazıyoruz” başlıklı konuşmasında; Türkiye’ye bilgisayar, bilişim, yazıcı gibi 3 binden fazla kelime kazandırdığını anlattı ve ‘Disturb innovation’ kelimesini de ‘yıkıcı inovasyon’ değil “koparıcı yenilikçilik” olarak tanımladı: “Eski yaşamımızdan koparıcı yenilikler, yaşamımıza birçok yenilikler getiriyor. Dijital dönüşüme de sayısal dönüşüm demek gerek, halkın anladığı dilde konuşmak çok önemli. Doğru sözcükleri kullanalım yoksa yok olacağız.” TDK’nın altın madalya verdiği Köksal, Türkçe’yi korumazsak gelecekte yok olabileceğimizi, 2035’te bile Atatürk’ün çizdiği yoldan gitmeye başlayabilirsek 2051’de dünyanın 5. büyük ekonomisi olabileceğimize inandığını ifade etti.

“Anlamlı verin kadar konuş”
Veri Temelli Yeni Dünya-Fırsatlar ve Tehditler Özel Oturumu’nun moderatörlüğünü yürüten TBD İstanbul Şubesi Onur Kurulu Başkanı Prof.Dr. M. Erdal Balaban, “Verini bana göster, kim olduğunu söyleyeyim” dedi. Bilişim A.Ş. Yürütme Kurulu Üyesi Cemal Kıvanç Öner, internetin ve verinin gücünün yıkıcı etkisine dikkat çekti ve kendi verimize sahip çıkarsak, başkalarına vermezsek bizi güzel bir geleceğin beklediğini söyledi. Esri Türkiye CEO’su Barış Uz, gelirinin yüzde 30’unu Ar-Ge’ye ayıran teknoloji devi Esri hakkında bilgiler verdi. Uz, “Diğerlerinin göremediğini aslında veriyle görebiliriz. Konumu olmayan veri, balkonu olmayan eve benzer. Verilere konum eklemeyi unutmayın” dedi. TÜRKKEP İş Geliştirme Direktörü Dilek Akyürek, “Kayıtlı elektronik posta hizmet sağlayıcısıyız ve aynı zamanda e-dönüşüm firmasıyız. Ciddi bir veri ambarımız var” dedi ve anlamlandırılmış olanı (gizli veriyi) çıkarmanın önemine değindi: “Anlamlı verin kadar konuş.”

“Komşunun girişimi, komşuya kaz görünür”
Girişimcilik ve Melek Yatırımcı Oturumu’nun moderatörlüğünü yürüten TRANGELS Kurucu Ortağı ve TBD İstanbul Şube Yönetim Kurulu Üyesi Hüseyin Karayağız,  45 kurucu ortakla yola çıktıklarını, bugün 160’a yakın melek yatırımcıyla 30’a yakın girişime yatırım yaptıklarını anlattı ve “Komşunun girişimi, komşuya kaz görünür” ve “El elin girişimini türkü çağırarak destekler” dedi. Bilgiyi Ticarileştirme Merkezi Genel Müdürü İbrahim Elbaşı, multifonksiyonel bir girişimcilik ve start-up merkezi olduklarını aktardı: “Girişimden farklı olarak start-up’u start-up yapan inovasyon ve büyüme potansiyelidir. Hızlı ve geometrik büyüyen girişimlerden bahsediyoruz. Tek yönlü değil, yatırımcıyı da eğitiyoruz.” Elbaşı, “Girişimci, fırsatları yakalamada atiklik gösteren kişidir” dedi ve bir fırsatı görmek için doğru soru sormak gerektiğini, kendini bilmenin ve karşındakini okuyabilmenin kazanmak anlamına geldiğini söyledi.
Ulukaya Grup İş Geliştirme, Kültepe Yatırım A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı ve Lisanslı Melek Yatırımcı İbrahim Ulukaya, “Veriyi işleyebilen kazanacak” öngörüsünde bulunarak, Kayseri’de 20 lisanslı melek yatırımcının bir araya gelerek Kültepe Yatırım A.Ş.’yi kurduklarını, parayla fikirlerin buluşmasını istediklerini belirtti ve girişimcileri seçerken baktıkları parametleri anlattı: “Konuya gerçekten hakim mi? ‘Tutkusu var mı?’ Çünkü biz onun hayalini satın alıyoruz. Dünyada mı, lokalde mi? Fikrin ölçeği, ulaşabileceği müşteri sayısı önemli. Günün işi mi veya 2030’un işi mi? Örneğin; bir start-up ile elektrikli arabaların mesafe uzatıcısını yapıyoruz. Bizim için en önemli etkense sürdürülebilir olması.” Teknoloji Yatırımcısı Hande Enes, yalnızca Türkiye’de değil, bölgede ve yurtdışında da yatırım yaptığını anlattı. “Melek yatırımcı” tanımını doğru bulmayan Enes, kendisine “Start-up Yatırımcısı” veya “Yeni Nesil Girişim Yatırımcısı” dediğini ifade etti ve  35 yatırımı desteklediğini aktardı: “Hayalinizin harekete geçmiş haline inanıyorum. Buraya para koyduğum zaman bunu katbekat geri alabilecek miyim? Paramı, zamanımı size yatırırken olağanüstü azim ve yolda olmanızı ve icra zorluğu bekliyorum.”

Endüstri 7.0 geliyor
Dijital Dönüşüm ve Endüstri Oturumu’nun moderatörlüğünü Bahçeşehir Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof.Dr. Tunç Bozbura, yürüttü. Bahçeşehir Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof.Dr. Fatma Özkul’un verdiği bilgilere göre;  Türkiye’nin en değerli markası; 1.73 milyar dolarla THY. Türkiye’nin ilk 10 markası toplamda 11 milyar dolar, ilk 100 markası 19.8 milyar dolar değerinde. WhatsApp tek başına 19 milyar dolar, Uber 82 milyar dolar, Facebook 83.2 milyar dolar değerinde. Ve WhatsApp’ın yalnızca 55 çalışanı, 50 de mühendisi var. Sanayi toplumundan bilgi toplumuna entegre olmaya çalışan Türkiye için en önemlisi “az sayıda nitelikli istihdam.” Dünyada önümüzdeki 10-20 yılda bildiğimiz mesleklerin yüzde 47’si ve yeni teknolojilere uyum sağlayamayan şirketler yok olacak. Özkul, dijital dönüşümün tehditten fırsata dönüşmesi için sürekli öğrenmemiz gerektiğini kaydetti. TÜRKKEP Satış ve Pazarlama Genel Müdür Yardımcısı Olgar Ataseven, endüstri devrimlerinin günümüzde siber-fizik ötesi duruma geldiğini, gelecekte insanların 3-4 meslek değiştireceğini öngördü: “Her 10 yılda bir yeteneğinizi değiştirmek zorundasınız.” Ataseven, bunun bir meydan okuma olduğunu vurguladı: “Sakin olun, dijitalleşelim (keep calm and lets get digital).” Couchbase Hollanda, Türkiye, Ortadoğu ve Afrika’dan Sorumlu Stratejik Müşteri Yöneticisi Çağla Duman, ticaretin devrimi için hızlı verinin doğru şekilde kullanılmasının çok önemli olduğunu söyledi ve Türkiye’deki firmaların dijital dönüşümde hızlı adımlar attığını gözlemlediğini paylaştı. ERP Komitesi Koordinatörü Göker Sarp’ın verdiği bilgilere göre; “Dijital dönüşüme teşvik eden en önemli sebeplerin başında verimliliği artırmak geliyor, onu ‘rekabet avantajı, müşteri ihtiyaçlarına cevap vermek ve karlılık’ izliyor. Dijital dönüşümün en son basamaklarından biri ERP (kurumsal kaynak planlama) yazılımı. Dijital dönüşüme direnç var. Türkiye, ERP, bulut bilişim, dijital beceriler, dijital sürdürülebilirlikte de son sıralarda.” Sarp, Türkiye’de dijital dönüşümün çok yavaş olmasının sebebini; “Bilgimize karşı çok hassas olmamız” sözleriyle açıklıyor. Netuce Dijital Dönüşüm Başkanı Ömer Güran, Efesli ünlü Filozof Heraclitus’un (M.Ö. 530- 470) “Değişmeyen tek şey, değişimin kendisidir” sözüne atıfta bulunarak, teknoloji ve bilişimin altın çağını yaşadığımızı söyledi. Güran 5G ile birlikte tüm cihazlar internete bağlandığında Endüstri 4.0’ın da biteceğini, onu 5.0, 6.0 (ortak yaşanan web) hatta 7.0’ın (tamamen robocop olunuyor) izleyeceğini açıkladı.

“Doğru ver verisini, gerisini düşünme”
Bulut Bilişim ve Siber Güvenlik Oturumu’nun moderatörlüğünü yürüten TBD Merkez Onur Kurulu Başkanı İlker Tabak, kişisel verilerin ihlalinin mutlaka Kişisel Verileri Koruma Kurulu’na bildirilmesinin önemli olduğunu vurguladı ve “Doğru ver verisini, gerisini düşünme” dedi. Boğaziçi Üniversitesi BÜSİBER Yön. Bil. Sist. Siber Güvenlik Merkezi Ynt. Doç.Dr. Bilgin Metin, siber kriz yönetiminin önemine dikkat çekti: “Bir siber saldırı oldu, çalışanlar kimi arayacak? Siber olay olduğu zaman haberleşme yöntemleri nelerdir?” Metin, günümüzde yalnızca kurumların değil, her bireyin siber saldırının hedefi haline geldiğini, kişisel verileri korumamız gereken bir dönemde yaşadığımızı dile getirdi: “En temel nokta; güncellemeler. Telefonunuzu da bilgisayarınızı da sürekli güncelleyin. En büyük sıkıntı; önlemlerin alınmamasıdır.” LOSTAR A.Ş. Genel Müdürü Murat Lostar, sunumunda canlı hacking yaparak olası sonuçları paylaştı, dinlenmemek ve izlenmemek için alınacak önlemleri aktardı “Bilgisayarınızdaki kameraların üzerine bir bant yapıştırmak çok işe yarar. Bilgisayarların kulaklık girişine özel kör tapalar var. Bütün şifrelerinizi (banka ve sosyal medya gibi) bilgisayarınıza veya cep telefonunuza yazmayın. Bir kağıda yazıp cüzdanınızda tutun veya evde bir çekmecede tutun, çalınma ihtimali çok daha az. Her yerde farklı parola kullanın. Telefonunuzun bağlı olduğu sosyal medya veya mail hesaplarınızda tıpkı banka uygulamalarında olduğu gibi 2 aşamalı kimlik doğrulaması açın.” Bahçeşehir Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Ahmet Naci Ünal, cep telefonu ve akıllı telefonlarda kullanılan ücretsiz uygulamalara dikkat edilmesi gerektiği konusunda uyardı: “Bu uygulamalar ücretli değilse sizden bir takım haklar istiyor, istenilenleri okumadan bir takım verilerinizi paylaşarak devam ederseniz, yanınızda siber casus taşıyorsunuz. Parmak iziniz, gözünüzdeki iris, bu tür özel ve kişisel verilerinizi (biyometrik veriler) akıllı sistemlerle kesinlikle paylaşmamanız gerekiyor. Herhangi bir yerde yasal düzenlemelere uyulmadan biyometrik verileriniz alınıyorsa ciddi sıkıntı var demektir. Çok dikkatli olun. Kimseyle biyometrik verilerinizi paylaşmayın.”

Akıllı Şehirler
Moderatörlüğünü İstanbul Büyükşehir Belediyesi Bilgi İşlem Daire Başkanı Dr. Naim Erol Özgüner’in yürüttüğü panelde BELBİM A.Ş. Genel Müdürü Yücel Karadeniz, İSTTELKOM A.Ş. Genel Müdürü Nihat Narin, İSBAK A.Ş. Genel Müdürü Esat Temimhan, UGETAM A.Ş. Genel Müdürü Doç.Dr. İbrahim Edin konuştu.
Veri Biliminde Yeni Trendler ve Yeniliklere  Hazır mıyız? Veri Madenciliği, Yapay Zeka-Makine Öğrenmesi
Moderatörlüğünü Bahçeşehir Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Dekan Yardımcısı Prof.Dr. Mehmet Alper Tunga’nın yürüttüğü panelde Bilişim A.Ş. Yürütme Kurulu Üyesi Cemal Kıvanç Öner, Medipol Üniversitesi Yönetim Bilişim Sistemleri Prof.Dr. Gökhan Silahtaroğlu, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Prof.Dr. Çiğdem Arıcıgil Çilan, GEOLAB CEO’su Dr. Yener Türkmenoğlu, Bahçeşehir Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Serkan Yavuz konuştu.

Afet Bilişimi
Moderatörlüğünü Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı eski Müsteşar Yardımcısı Galip Zerey’in yürüttüğü panelde İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof.Dr. Hüseyin Turoğlu konuştu. Panelde Esri Türkiye CEO’su Barış Uz, Parametre CEO’su Can Dağdelen konuştu.