KobiEfor: Ülkemizde AEEE sürecinin mevcut durumunu nasıl değerlendiriyorsunuz?
Mustafa Dündar: Çevre ve Şehircilik Bakanlığımız Atık Elektrikli ve Elektronik Eşya (AEEE) yönetimini düzenlemek için 2012 yılında “Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Kontrolü Yönetmeliği”ni yayınlamıştır. Türkiye, AEEE yönetimi konusunda mevzuat hazırlamış, uygulamaya ilişkin önemli ilerlemeler sağlamıştır. AEEE yönetiminin çevresel, ekonomik ve sosyal boyutlarıyla sürdürülebilir bir şekilde çalışması için üreticilere, tüketicilere ve biz belediyelere önemli görev ve sorumluluklar düşmektedir. Çevre ve insan sağlığının korunması açısından büyük öneme sahip AEEE’lerin toplanması ve geri dönüşümü, ekonomik açıdan büyük katkılar sağlamaktadır.
Osmangazi Belediyesi olarak çevreyi korumak, yeşili çoğaltmak ve çocuklarımıza temiz bir gelecek bırakmak için birçok proje yürütüyoruz.
Çocuklarımıza çevre bilinci kazandırmak, atıklardan görülebilir bir değer üretmek ve özendirmek, geri dönüşüm ve atıkları ayrı ayrı toplama alışkanlığı kazandırmak için çalışıyoruz. Ambalaj atıkları, atık yağlar, pil, elektronik atık başta olmak üzere atık yönetimini disipline edecek birçok projeyi Bakanlığımız, sivil toplum örgütlerimiz, muhtarlarımız ve vatandaşlarımız ile birlikte yürütüyoruz.
‘E-Atık (Elektronik Atık) konusunda 2008’den beri Türkiye’de çalışan ilk belediyeyiz. Bursa’da hala aktif olarak çalışan tek belediyeyiz. 2015 yılı Ocak ayında da Türkiye’de elektrik ve elektronik atıkların toplanması konusunda Elektrik ve Elektronik Geri Dönüşüm ve Atık Yönetimi Derneği İktisadi İşletmesi (ELDAY) ile protokol imzalayan ilk belediye olduk.
KobiEfor: İlçenizde AEEE atıklarının ayrı toplanmasına yönelik yürüttüğünüz çalışmalardan ve bu konuda sunduğunuz eğitim ve bilinçlendirme hizmetlerinizden bahsedebilir misiniz?
Mustafa Dündar: ‘E-Atık’ların kontrollü ve sağlıklı bir sistemle toplanması için üreticilerle, tüketicilerle, okullarla, kamu kurum kuruluşlarıyla ve sivil toplum kuruluşlarıyla ortak çalışmalar yürütmekteyiz. Çalışmalarımız; birebir vatandaş bilgilendirmesi, toplu seminerler, çeşitli etkinlik ve projeler şeklindedir. Çalışmalarımız kapsamında bugüne kadar 589 okulda, 156.623 öğrenci ve 950.536 vatandaşımıza ulaşarak elektronik atıkların insan sağlığı ve çevreye verdiği zararları anlatan, çevre bilincini artırmaya yönelik bilgilendirme seminerleri düzenledik. E-Atıkların ayrı toplanması için oluşturulan 203 atık toplama noktamızdan 87.540 kg ‘Elektronik Atık’ topladık. Bu atıklar için özel atık depoları oluşturduk.
KobiEfor: AEEE ’lerin toplanmasını arttırmak için yapmış olduğunuz projeler, motive edici çalışmalar var mı?
Mustafa Dündar: Tüm dünyada giderek büyük bir çevre sorunu haline gelen ve kısaca “E-Atık” diye nitelenen elektronik atıklar, ülkemizin de önemli bir sorunu. Osmangazi Belediyesi, çevre ve insan sağlığı açısından büyük bir tehdit oluşturan bu atıklar için 2008 yılında gönüllü uygulamalarla başlattığı çalışmalarına hız kesmeden devam etmektedir. Bu kapsamda Türkiye’de E-Atıkların ayrı toplanması çalışmalarını başarıyla yürüten ve en özgün projeleri hayata geçiren Belediyemiz, Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim Derneği (SÜT-D) ve Enerji Verimliliği (ENVER) tarafından düzenlenen ve İTÜ, İTÜ Arı Teknokent ve İTÜNOVA TTO evsahipliğinde gerçekleştirilen İstanbul Elektrikli ve Elektronik Atık Zirvesi’nde “E-Atık Kahramanı” ödülünü aldı. Çalışmalarımız kapsamında Zirve’de “Dede Torun Çevre İçin Elele Projesi” ile E-Atık Kahramanı seçildik ve ödüle layık görüldük.
Neden E-Atık Kahramanıyız?
- Yasal zorunluluk olduğu için değil, gönüllü olarak ve yasalarımızın gücünü arkamıza alarak çalıştığımız için,
- E-Atık toplamak hayallere bile sığmazken biz topladığımız atıkları konteynere sığdırmaya çalıştığımız için,
- E-Atıklar tehlikeli kirleticilerdir. Geleceğimiz seçimimiz ve biz kirletmemeyi seçtiğimiz için,
- “Çevreye Duyarlı Dede-Ninelerine Saygılı Nesiller İçin Çalıştığımız, Projeler Geliştirdiğimiz İçin Kahramanız…”
Temel çevre sorunlarını sosyal sorumluluk projeleriyle birleştiren Belediyemiz bu alanda her yıl “Atıkları Ayrı Toplamaya Engeliniz Olmasın” sloganıyla atıklardan elde edilen değerle temin edilen akülü sandalyeleri engelli ve çevreci yurttaşlarımıza hediye etmektedir. 6 yıldır devam eden bu uygulama sayesinde dokunduğumuz her hayatta kalıcı izler bırakarak Türkiye’de sosyal belediyecilik noktasında henüz oldukça geri planda yer alan diğer belediyelerin önüne geçilmiştir.
KobiEfor: Seyyar Atık Getirme Aracı uygulamanızdan bahseder misiniz?
Mustafa Dündar: Gezici Konteynır Araç Projesi de Türkiye’de bir ilktir. Atıkları kaynağında ayrı ayrı toplayan sistem ile daha rahat geri dönüşümünü sağlıyoruz.
Her gün bir mahallede konuşlandırılarak gün boyu vatandaşlarımızın evlerinde oluşan geri dönüşüm atıklarını bırakabilecekleri bir nokta olmuştur. 2013 yılında hayata geçirilen projeye ilgi artarak devam etmektedir. Aracın hangi gün hangi mahallede olacağını web sitesinden, önceden yapılan bilgilendirme çalışmaları veya muhtarlıklardan öğrenen vatandaşlar atıklarını bırakma noktasına getirmektedirler. 2013 yılında hayata geçirilen uygulamaya ilgi artarak devam etmektedir. Bugüne kadar 62.245 kg E-Atık seyyar atık getirme aracı ile toplandı. Proje kapsamında bugüne kadar 147.940 vatandaşımıza ulaşılmıştır.
Ayrıca projeye destek veren vatandaşlarımıza çeşitli hediyeler verilmektedir. E-Atıklarla ilgili gerek bilgilendirme çalışmaları gerekse gerçekleştirilen etkinlikler sayesinde, bu atıkların tekrar toplanarak ekonomiye kazandırılmasıyla E-Atık yönetim bilinci oluşturulmuş ve çevreye katkıda bulunulmuştur. Projenin tanıtım etkinlikleri kapsamında Bilinçaltı Eğitim Semineri düzenlendi. 200 öğrenci öğretmen ve velinin katıldığı seminerin konuşmacısı Kişisel Gelişim Uzmanı çocuklara geri dönüşüm atıklarının ayrı toplanması ve çevre bilinci oluşturulmasına yönelik bir sunum yaptı. Sunum esnasında çocukların da aktif olarak katıldığı yarışmalar düzenlendi. Yarışma sonrası kazanan öğrenciler ödüllendirildi.
Hem çevreye karşı sorumluluğumuzu yerine getirmek hem de çocuklarımıza çevre bilinci kazandırmak amacı ile bu çalışmalarımıza devam edeceğiz.
KobiEfor: Son olarak eklemek istedikleriniz nelerdir?
Mustafa Dündar: Osmangazi Belediyesi olarak temiz bir gelecek, yaşanılabilir bir dünya, sağlıklı nesiller ve yeşil bir Bursa idealindeyiz. Bunun için spordan çevreye, temizlikten kent mimarisine kadar her konuda aynı titizlik ve kararlılıkla çalışıyoruz.
Çevreye duyarlı, geleceği düşünen tüm hemşerilerimiz bilinçli bir şekilde bu kampanyalarımızı destekliyor. Mahallesinde geri dönüşüm çalışmaları başlatıyor, bizden materyal istiyor. Biz de tüm bu taleplere canı gönülden destek veriyoruz.
Bu konuda daha yapacak çok işimiz var. Doğayı ancak hep birlikte koruyabileceğimizi akıldan çıkarmamalıyız.
Herkes üzerine düşen görevi yerine getirdiğinde dünya yaşanabilir olmaya devam edecektir. Çocuklarımıza temizlenmiş ve kirletmeyecekleri bir dünya bırakmamız için herkesin aynı duyarlılıkla hareket etmesini diliyorum.
Bize destek veren tüm çevre dostlarına, hemşehrilerime ve eğitimcilerimize teşekkür ediyorum.